Rok 2014
Z wszystkich państw Grupy Wyszehradzkiej, Czechy okazują się liderem wsparcia dla Iraku i Kurdów w walce z tzw. Państwem Islamskim. W roku 2014 rząd Czech, zaplanował wysłać 10 mln sztuk amunicji do AK-47, osiem milionów nabojów do karabinów maszynowych, ponad 5 tys. pocisków przeciwpancernych do granatnika RPG-7 oraz 5 tys. granatów[1]. We wrześniu 2014 r. Czesi dostarczyli przy współpracy z Kanadyjczykami, łącznie 500 ton sprzętu, w tym amunicje, granaty ręczne i broń przeciwpancerną, które miały trafić do Kurdów irackich[2]. W grudniu 2014 roku, Czechy przy współpracy z amerykanami, wysłały do Iraku ponad 5 tys. pocisków przeciwpancernych. Trafiły one bezpośrednio od Irbilu[3].
We wrześniu 2014 r. z wizytą do Czech przybył Minister Spraw Wewnętrznych KRG (Regionalny Rząd Kurdystanu) Karim Sinjari i spotkał się m.in. ze swoim czeskim odpowiednikiem Milanem Chovanecem. Czeski przedstawiciel zapewnił o dalszej pomocy dla Kurdów w wojnie z terrorystami, oraz możliwości szkoleń dla pracowników ochrony Kurdystanu irackiego w zakresie wykrywania i rozbrajania ładunków wybuchowych. Doszło też do rozmowy z wiceministrem obrony Tomasem Kuchtą, które dotyczyły wzmocnienia wzajemnej współpracy wojskowej. Po spotkaniu odwiedzili fabryki i magazyny wojskowe gdzie znajdują się czołgi i pojazdy opancerzone[4].
Minister spraw zagranicznych Czech odbył jednodniową wizytę w Iraku pod koniec listopada 2014 r. Podczas spotkania z przedstawicielami Iraku i Kurdów obiecał przyspieszenie sprzedaży 15 lekkich samolotów szturmowych L-159 oraz zaoferował leczenie, dla kurdyjskich żołnierzy w czeskich uzdrowiskach. Przedstawiciel Czech zaproponował też współpracę przy odbudowie infrastruktury w Kurdystanie irackim[5].
Jeśli chodzi o pomoc humanitarną Czesi przekazali 1.5 mln dolarów dla Międzynarodowej Organizacji ds. Migracji i UNICEF, którzy pomagają uchodźcom w północnym Iraku[6].
Rok 2015
W maju 2015 r. w Czechach gościł wraz z delegacją rządową, prezydent KRG Masud Barzani. Rozmowa toczyła się z prezydentem Czech Milošem Zemanem, a później także z premierem Bohuslavem Sobotką[7]. Prezydent Barzani ciepło wypowiadał się na temat tych spotkań[8].
W listopadzie i grudniu 2015 r. Czesi wysłali 10 mln. nabojów do karabinów maszynowych i 6 tys. granatów ręcznych[9]. Dodatkowe Czechy negocjowały kwestię przekazania 6 tys. karabinków szturmowych wz. 58 na rosyjską amunicję 7,62 mm. (są one nie potrzebne, ponieważ wymieniają broń zgodnie z standardami NATO)[10]. Sprzęt zgodnie z umową przesyłany jest także do Kurdów irackich. Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami w listopadzie 2015 r. dostarczono dwa pierwsze, lekkie samoloty szturmowe L-159[11]. Czechy wspomagają także WFP (World Food Programme) i UNHCR[12].
Czeska firma Excalibur Army zgodnie z kontraktem dostarczyła w czerwcu 2015 r. pierwszą partię czołgów T-72M1 do Iraku, których docelowo ma być około 100. Do Iraku trafi także 280 bojowych wozów piechoty BMP-1 (BWP-1)[13]. Jak poinformował szef koncernu Excalibur Army, Jaroslav Strnad w rozmowie z portalem Zprawy.cz, jest to największy kontrakt tego konsorcjum. Władze Iraku rozważały wybór dostawców z Rosji, Ukrainy i właśnie z Czech[14].
Rok 2016
W połowie stycznia 2016 roku, Jakub Landovsky wiceminister obrony i szef wydziału polityki i strategii obrony republiki czeskiej, spotkał się z Masudem Barzanim. Potwierdzono dalsze wsparcie wojskowe dla Peszmergi. Obie strony omówiły także, różne aspekty wojny przeciwko ekstremizmowi w regionie. Landovsky odwiedził również bazę Gwer, położoną 50 km na zachód od Erbilu. To miejsce, w którym czescy doradcy wojskowi, szkolą siły Peszmergi[15].
Pod koniec stycznia 2016 r. prezydent Czech potwierdził zgodę na wysłanie broni i amunicji do Iraku i Jordanii za pośrednictwem USA. Miało to być 6.5 tys. nowych i używanych karabinów maszynowych, 7 mln. sztuk amunicji dla rządu w Iraku i Kurdów[16].
Pod koniec marca 2016 r. rząd czeski zatwierdził wysłanie do Iraku, zespołu 35 doradców wojskowych. Ich głównym celem było szkolenie personelu i pilotów lotnictwa wojskowego w zakresie eksploatacji samolotów szturmowych i szkolno-bojowych L-159[17]. W połowie czerwca czeski rząd zapowiedział wysłanie ekspertów wojskowych do Iraku w celu szkolenia tamtejszych sił bezpieczeństwa[18]. W sierpniu z kolei, zaproponowano szkolenie z rozminowania w Czechach, dla 10 oficerów Peszmergi[19].
Oprócz wsparcia wojskowego, Kurdowie i Irakijczycy, mogli liczyć też na wsparcie humanitarne. Republika Czeska otworzyła w kwietniu 2016 r. obóz dla uchodźców wewnętrznych w prowincji As-Sulajmanijja i nazwała obóz „Mała Praga”. Wiceminister spraw wewnętrznych Czech powiedział, że obóz może pomieścić 200 rodzin[20]. Równie czeski Caritas, dostarczał i dystrybuował żywność w Bagdadzie oraz Mosulu. Częściowo współpracują w tym celu, z Polską Akcją Humanitarną, tworząc zespół kryzysowy[21].
Rok 2017
W roku 2017, podtrzymano wcześniejszą aktywność. W sierpniu premier Sobotka odwiedził Bagdad, w towarzystwie przedstawicieli czeskiego ministerstwa spraw zagranicznych i obrony oraz szefa sztabu czeskiej armii. Podczas swoich spotkań, ze swoim irackim odpowiednikiem, Haydarem al-Abadim, a także Fouadem Ma’sumem, prezydentem Republiki Iraku, Salimem al-Jibburim, przewodniczącym parlamentu irackiego i Ibrahimem al-Ja’farim, ministrem spraw zagranicznych Iraku, czeski premier rozmawiał o wizji rządu irackiego, dotyczącą procesu odbudowy i sposobów, w jakie Republika Czeska mogłaby wnieść swój wkład w ten proces. Omówiono dalszą ekspansję czesko-irackiej współpracy w dziedzinie obronności i bezpieczeństwa. Potwierdzono, że pomoc humanitarna ma wzrosnąć z 4 do 7 mln dolarów. W latach 2012–2016, Praga wysłała do Iraku, 93.6 mln koron w ramach pomocy humanitarnej. Premier Sobotka powiedział także, że jego kraj ma nadzieję wziąć czynny udział w odbudowie infrastruktury i gospodarki Iraku. Możliwości otwierają się szczególnie w przemyśle naftowym, w którym czeskie firmy mają długą tradycję. 60 procent rafinerii ropy naftowej w Iraku, zostało zbudowanych przez byłe czechosłowackie firmy[22].
Podczas lotu powrotnego z Bagdadu, premier Czech odwiedził bazę lotniczą Balad w prowincji Salah Ad-Din, gdzie spotkał się z dowódcą sił powietrznych Iraku, generałem Anwarem Abedem Aminem i przeprowadził inspekcję miejsca pracy zespołu doradczego czeskich sił powietrznych, którzy szkolą pilotów irackich, na produkowanych w Czechach lekkich myśliwcach L-159[23].
Pod koniec roku rząd czeskich zatwierdził wsparcie finansowe dla Służby Narodów Zjednoczonych ds. Rozminowywania (United Nations Mine Action Service, UNMAS). 5 milionów czeskich koron (232 tys. dolarów) zostało przeznaczone na szkolenie lokalnej policji w Iraku[24].
Przedstawiciele
rządu czeskiego dosyć często spotykają się z dyplomatami i liderami władz Iraku
i Kurdów. Jak widać procentuje to rozwinięciem kontaktów handlowych,
szczególnie w kontekście handlu uzbrojeniem i być może w przyszłości, także
budownictwie.Pomoc militarna oraz
przemyślana polityka dyplomatyczna rządu czeskiego, przyniosło wymierne
korzyści. Oprócz pokazania się, jako wiernego sojusznika USA wspierając ich
koalicję z tzw. PI, udało się
zrealizować kontrakty na sprzedaż sprzętu wojskowego. Powyższy przykład
prowadzenia polityki zagranicznej Czech, może być wzorem dla Polski i innych
państw.
Poprzednie części
[1] Czech missiles en route to Erbil as Kurds celebrate fresh war victories, www.rudaw.net/english/kurdistan/211220143
[2] Czech Republic sends ammunition to Iraqi Kurds, www.army.cz/en/ministry-of-defence/newsroom/news/czech-republic-sends-ammunition-to-iraqi-kurds-102336/
[3] More ammunition en-route from Pardubice to Iraq’s Kurds, www.army.cz/en/ministry-of-defence/newsroom/news/more-ammunition-en-route-from-pardubice-to-iraqs-kurds-105783/
[4] Czech Republic renews policy of military support to Kurdistan Region, www.cabinet.gov.krd/a/d.aspx?s=040000&l=12&a=52255
[5] Czech foreign minister assures Iraqi, Kurdish officials of Czech support in the fight against IS militants, www.radio.cz/en/section/curraffrs/czech-foreign-minister-assures-iraqi-kurdish-officials-of-czech-support-in-the-fight-against-is-militants
[6]Strona Ministerstwa Spraw Zagraniczncyh Republiki Czeskiej, Minister Zaoralek at the International Conference on Iraq in Paris, www.mzv.cz/jnp/en/about_the_ministry/organization_of_the_ministry/minister/speeches_and_articles/minister_zaoralek_at_the_international.html
[7]President Barzani meets Czech President and Prime Minister, www.gov.krd/a/d.aspx?s=040000&l=12&a=53309
[8] Kurdish leader Barzani: We can benefit from the Czech-Slovak experience of peaceful partition, www.kurdishdailynews.org/2015/05/13/kurdish-leader-barzani-we-can-benefit-from-the-czech-slovak-experience-of-peaceful-partition/
[9] H. Abdulrazaq, Czech to Send Millions of Rounds of Ammunition to KRG and Iraq, www.basnews.com/index.php/en/news/world/244189
[10] Miliony czeskich naboi do walki z Państwem Islamskim, www.defence24.pl/274510,miliony-czeskich-naboi-do-walki-z-panstwem-islamskim
[11] G. Jennings, Iraq receives first L-159 jets from the Czech Republic, http://www.janes.com/article/55766/iraq-receives-first-l-159-jetsfrom-the-czech-republic
[12] Prague to send CZK 105 million more in aid of refugees in 2015, www.praguemonitor.com/2015/11/03/prague-send-czk-105-million-more-aid-refugees-2015
[13] Irak odebrał pierwsze czeskie czołgi T-72, www.defence24.com/231893,irak-odebral-pierwsze-czeskie-czolgi-t-72
[14] Ponad setka T-72 i BWP dla Iraku, www.defence24.pl/189333,ponad-setka-t-72-i-bwp-dla-iraku,
[15] Barzani received Czech Deputy Defense Minister,
[16] J. Hovet, Czechs to send guns, ammunition to Iraq and Jordan to fight Islamic State, www.reuters.com/article/us-mideast-crisis-czech-jordan-idUSKCN0V31A3
[17] Czescy instruktorzy w Iraku. Wyszkolą pilotów szturmowców, , www.defence24.pl/338029,czescy-instruktorzy-w-iraku-szkola-pilotow-szturmowcow
[18] Czech Republic to send military experts to train Iraqi security forces, www.nrttv.com/EN/Details.aspx?Jimare=8370
[19] Czech to Train Peshmerga on Mine-Clearance Operations, http://www.basnews.com/index.php/en/news/kurdistan/296228
[20] Czech Republic Constructs Refugee Camp in Sulaymaniyah, http://www.basnews.com/index.php/en/news/kurdistan/270301
[21] Caritas Czech Republic helps in Mosul, Iraq, https://svet.charita.cz/en/where-we-help/middle-east/iraq/caritas-czech-republic-helps-in-mosul-iraq/
[22] Prague steps up humanitarian aid to Iraq, http://www.czech.cz/en/%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8/Prague-steps-up-humanitarian-aid-to-Iraq
[23] Czech Prime Minister Sobotka visits Baghdad to discuss reconstruction of Iraq, https://www.mzv.cz/baghdad/en/latest_news/czech_prime_minister_sobotka_visits.html
[24] Government of Czech Republic to Support Training of Iraqi Police, https://reliefweb.int/report/iraq/government-czech-republic-support-training-iraqi-police-enar
Comments are closed.