Email · kontakt@ine.org.pl
Instytut Nowej Europy Instytut Nowej Europy Instytut Nowej Europy Instytut Nowej Europy
  • O nas
  • Publikacje
    • Analizy
    • Wideo
    • ZOBACZ WSZYSTKIE PUBLIKACJE
    • Raporty
    • Mapy
    • ZOBACZ WSZYSTKIE PUBLIKACJE
  • Programy
    • Europa
    • Indo-Pacyfik
    • STRONA PROJEKTU
      TRÓJMORZE (ENG)
    • Bezpieczeństwo
    • Trójmorze
    • STRONA PROJEKTU
      TRÓJMORZE (ENG)
  • Kontakt – Kariera
  • Polish-Czech Forum
  • PolskiPolski
    • EnglishEnglish
Instytut Nowej Europy Instytut Nowej Europy
  • O nas
  • Publikacje
    • Analizy
    • Wideo
    • ZOBACZ WSZYSTKIE PUBLIKACJE
    • Raporty
    • Mapy
    • ZOBACZ WSZYSTKIE PUBLIKACJE
  • Programy
    • Europa
    • Indo-Pacyfik
    • STRONA PROJEKTU
      TRÓJMORZE (ENG)
    • Bezpieczeństwo
    • Trójmorze
    • STRONA PROJEKTU
      TRÓJMORZE (ENG)
  • Kontakt – Kariera
  • Polish-Czech Forum
  • PolskiPolski
    • EnglishEnglish
cze 02
Analiza, Bezpieczeństwo, Europa Wschodnia, Geopolityka, OBWE, Polityka międzynarodowa, Publikacje, Ukraina

Misje Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie na Ukrainie i obszarze granicznym. Część I

2 czerwca, 2021
Misje Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie na Ukrainie i obszarze granicznym. Część IPobierz

Artykuł w skrócie:

– Ukraina wykorzystuje członkostwo w Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) jako możliwość przedstawiania swojej retoryki dotyczącej postrzegania spraw międzynarodowych; 

– Działania OBWE w wymiarze polityczno-militarnym ukierunkowane są na dialog międzynarodowy i współpracę w celu rozwiązywania konfliktów;

– OBWE wspiera Ukrainę w procesie modernizacji państwa według zachodnioeuropejskich standardów poprzez Koordynatora Projektu OBWE na Ukrainie od 1999 roku.

Od blisko siedmiu lat Ukraina zmaga się z kryzysem wywołanym dążeniami separatystycznymi oraz rosyjską aneksją Krymu. O skali zagrożenia świadczy brak uregulowania danych kwestii przez ostatnie lata oraz siła jaką dysponują wspierani przez Rosję separatyści z Doniecka i Ługańska. Chociaż militarne zaangażowanie Ukrainy nie przyniosło upragnionego odzyskania kontroli nad okupowanymi terytoriami, to Kijów  nieprzerwanie od wybuchu konfliktu modernizuje swoje siły zbrojne oraz dokłada wszelkich starań, aby utrzymać dialog dotyczący rosyjskiej agresji na forum międzynarodowym. 

Reakcja międzynarodowa, chociaż nie doprowadziła do realnego zażegnania kryzysu, to z pewnością podniosła możliwości ukraińskich decydentów. Wsparcie zarówno przez poszczególne kraje, jak i całe instytucje międzynarodowe, nie pozwala na zakończenie konfliktu na rosyjskich warunkach. Dla przykładu, Sojusz Północnoatlantycki stale wspiera ukraińskie wojsko w procesie szkolenia i szeroko rozumianej standaryzacji, Unia Europejska stara się prowadzić stały dialog za pomocą chociażby delegacji Parlamentu Europejskiego ds. relacji z Ukrainą, natomiast na forum Organizacji Narodów Zjednoczonych co jakiś czas na nowo rozbrzmiewają dywagacje na temat misji pokojowej w Donbasie. Jednak na szczególną uwagę zasługuje podkreślenie zaangażowania Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. 

OBWE wspiera Ukrainę od wielu lat, zarówno w kontekście ogólnej pomocy w rozwoju wielu sektorów funkcjonowania państwa, jak i również w kontekście wsparcia humanitarnego wobec toczącej się na wschodzie kraju wojny. W skład danych wysiłków wchodzą następujące inicjatywy: „Koordynator Projektu OBWE na Ukrainie”, „Specjalna Misja Monitorująca OBWE na Ukrainie” oraz „Misja Obserwacyjna OBWE w rosyjskich punktach kontrolnych Gukowo i Donieck”.

Głównym celem danego opracowania jest przedstawienie podstawowych informacji na temat działalności wyżej wymienionych misji, przy czym większemu rozwinięciu zostaną poddane jedynie subiektywnie wybrane zagadnienia (związane szczególnie z wymiarem polityczno-militarnym). Wobec tego wyszczególnione zostaną dwa zasadnicze cele szczegółowe: pierwszy dotyczy określenia czym jest OBWE, oraz jakie ma możliwości w wymiarze polityczno-militarnym, zaś drugim celem jest przedstawienie szczegółowo zadań poszczególnych misji i ocena ich skuteczności.

W pracy zostały użyte teoretyczne metody badań. Analiza i synteza ogólnodostępnych materiałów, pozyskanych z oficjalnych stron organizacji oraz artykułów i prac badawczych polskich i zagranicznych ekspertów, pozwoliła przedstawić aspekty funkcjonowania m.in. danych misji. Całość dopełniona została  wnioskami autora, które pozwoliły stworzyć katalog możliwości OBWE oraz ocenić badane misje. 

Cały tekst został podzielony na dwie części. W pierwszej zostaną omówione kwestie pojęciowe oraz Koordynator Projektu OBWE na Ukrainie. Druga część jest poświęcona Specjalnej Misji Monitorującej oraz Misji Obserwacyjnej OBWE. Próba oceny skuteczności i przemyślenia dotyczące wprowadzenia możliwych zmian została przedstawiona w podsumowaniu, przy czym autor przyjmuje tezę, która określa działania wskazanych misji OBWE jako istotne i skuteczne pod względem podniesienia poziomu bezpieczeństwa wewnętrznego Ukrainy.   

OBWE i Ukraina

Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie to regionalna organizacja międzynarodowa, która zrzesza 57 państw członkowskich. W ich skład wchodzą zarówno kraje europejskie, jak i państwa byłych republik sowieckich oraz Stany Zjednoczone i Kanada. 

Początkowo OBWE stanowiła cykl konferencji (Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie – KBWE), na których od lat 70. XX wieku, podejmowano szeroki dialog dotyczący spraw bezpieczeństwa, pokoju oraz praw człowieka (w szczególności praw mniejszości narodowych). W ramach tej międzynarodowej platformy dialogowej miały być rozwiązywane kwestie konfliktowe na obszarze Europy, w oparciu o wypracowane zasady KBWE, które mówiły m.in. o potrzebie suwerennej równości, powstrzymania się od użycia siły, współpracy między państwami i pokojowym rozstrzyganiu sporów. 

Ubogi wachlarz możliwości i zmiany zachodzące w architekturze bezpieczeństwa po rozpadzie Związku Radzieckiego, doprowadziły do potrzeb modyfikacji danego formatu. Słabość KBWE ujawniła się w momencie rozpadu Jugosławii i towarzyszącej temu krwawej wojny. Pod koniec 1994 roku, w ramach konferencji przeglądowej, postanowiono zmienić KBWE w OBWE. Organizacja uzyskała wobec tego prawną podmiotowość międzynarodową[1].

Obecnie OBWE prowadzi kompleksowe działania w ramach kilku obszarów, do których zaliczają się kwestie: polityczno-wojskowe, gospodarcze i środowiskowe oraz ludzkie (społeczne). Wobec danych kategorii podejmowane są wysiłki m.in. w celu kontroli zbrojeń, ochrony praw człowieka, demokratyzacji i działań środowiskowych. Wszelkie decyzje podejmowane są przez członków w drodze konsensusu, jednak należy pamiętać, że postanowienia nie są prawnie wiążące – wobec tego mogą jedynie oddziaływać jako presja polityczna/wizerunkowa.

Struktury OBWE tworzone są przez trzy grupy instytucji urzędów. Pierwsza grupa to organy decyzyjne, takie jak Stała Rada (stanowiąca organ regularnych konsultacji politycznych) oraz przedstawicielstwa państw członkowskich, które zrzeszają się m.in. w stałym Zgromadzeniu Parlamentarnym. Dodatkowo dialog prowadzony jest na szczeblu ministerialnym (Rada Ministerialna), a szerzej co dwa lata w ramach Konferencji Przeglądowych i Szczytów. Drugą grupę stanowią organy wykonawcze takie jak Sekretariat, Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka w Warszawie, czy też Wysoki Komisarz OBWE ds. Mniejszości Narodowych. Do ostatniej grupy należą jednostki (misje) OBWE w terenie, których przykład stanowią misje na Ukrainie omawiane w dalszej części artykułu. Dodatkowo występuje kilka organów powiązanych z OBWE, przy czym na szczególną uwagę zasługuje wymienienie Trybunału (sądu) OBWE ds. Koncyliacji i Arbitrażu[2].

Ukraina oficjalnie jest państwem członkowskim OBWE od 30 stycznia 1992 roku. Od tamtej pory ta regionalna organizacja międzynarodowa stanowi dla Ukrainy bardzo bogatą „bazę doradczą”, gdzie poprzez szereg inicjatyw i programów, Kijów rozwija swoje struktury państwowe w oparciu o zachodnie standardy. Oprócz tego jest to oczywiście forum międzynarodowe, gdzie władze Ukrainy mogą forsować swoją retorykę postrzegania spraw międzynarodowych[3]. 

W 2013 roku Ukraina pełniła przewodnictwo w OBWE, podczas którego głównymi priorytetami było m.in. ożywienie negocjacji między stronami przedłużających się konfliktów (w Naddniestrzu, Gruzji, Górskim Karabachu), przeciwdziałanie zagrożeniom międzynarodowym (terroryzm, handel ludźmi, bronią i narkotykami) oraz kwestie związane z wolnością mediów[4]. Zwrócenie uwagi na nierozstrzygnięte tzw. zamrożone konflikty strefy posowieckiej, nie poskutkowało ich zakończeniu. Jednak w ten sposób Ukraina mogła przypomnieć na arenie międzynarodowej o „problemie separatyzmu” w byłych państwach ZSRR i zaangażowaniu Rosji w te konflikty Jak na ironię, od 2014 roku, ukraińska narracja w tym kontekście przywołuje również temat rosyjskiej agresji na własne terytorium. 

OBWE w wymiarze polityczno-militarnym

Przed przybliżeniem opisów misji na Ukrainie związanych szczególnie (chociaż nie całkowicie) z konfliktem toczącym się od 2014 roku, należy rozszerzyć pojęcia, wchodzące w skład polityczno-militarnego wymiaru funkcjonowania OBWE. Tworzy je sześć następujących obszarów:

– Zarządzanie granicami[5] – czyli tworzenie balansu między umożliwianiem wolnego przepływu granicznego ludności, dóbr i usług, a utrzymywaniem odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa przed transgranicznymi zagrożeniami. OBWE w ramach danego obszaru tworzy specjalne platformy wymiany doświadczeń i informacji związanych z danymi zjawiskami transgranicznymi. Najważniejszy aspekt wykonywanych działań OBWE w tym obszarze sprowadza się do funkcji misji terenowych, które polegają na obecności obserwatorów w strefach przygranicznych, wymianie informacji między strażą graniczną a odpowiednikami z krajów sąsiednich oraz prowadzeniu szeregu szkoleń dla funkcjonariuszy straży granicznej, żołnierzy marynarki wojennej, czy też personelu celnego. 

– Kontrola zbrojeń[6]  – czyli sprawdzanie faktycznego stanu rozwijania i funkcjonowania sił zbrojnych państw, w oparciu o szereg uzgodnień zawartych w takich dokumentach jak Traktat o siłach konwencjonalnych w Europie (CFE), Traktat o otwartych przestworzach, czy Dokument Wiedeński o środkach budowania zaufania i bezpieczeństwa (CSBM). Państwa członkowskie w ramach danej kontroli powinny opierać swoje działania na zwiększonej otwartości i przejrzystości w działaniach militarnych, aby podnieść swoją wiarygodność w kontekście chęci zmniejszenia ryzyka możliwości zaistnienia konfliktu. Kontrola zbrojeń dotyczy również regulacji przepływu broni konwencjonalnej, a w tym monitorowania nielegalnego przepływu indywidualnej broni strzeleckiej – „small arms and light weapons” (ten kontekst dotyczy szczególnie obecnych od kilku lat dozbrojeń sił separatystów na wschodzie Ukrainy). Oprócz tworzenia regulacji w danej kwestii w ramach Forum Współpracy w dziedzinie Bezpieczeństwa (organ decyzyjny OBWE stanowiący podstawową platformę dialogu na tematy polityczno-militarne), istnieje szereg zadań wykonywanych w ramach misji terenowych. Dane zadania są oparte o współpracę z krajowymi organizacjami rządowymi oraz organizacjami międzynarodowymi. Ich wachlarz obejmuje pomoc w zarządzaniu zapasami SALW  (czyli pomoc w kontroli i zwalczaniu nielegalnego handlu ręczną bronią strzelecką i bronią lekką) – w tym szczególnie w ich niszczeniu (jeśli składowana broń jest przeznaczona do utylizacji), pomoc w usuwaniu skażeń chemicznych i odtwarzaniu terenów dotkniętych skutkami skażenia oraz promowanie inicjatyw (organizowanie szkoleń i kampanii) zwalczania nielegalnego handlu bronią. 

– Reforma i współpraca w sektorze bezpieczeństwa[7] – jest to wypracowywanie wspólnych standardów (np. Kodeks postępowania w dziedzinie polityczno-wojskowych aspektów bezpieczeństwa) mających polepszyć funkcjonowanie struktur działających w sektorze bezpieczeństwa. Standardy dotyczą m.in. demokratycznej kontroli nad siłami porządkowymi i zbrojnymi państw członkowskich. Opracowywanie wytycznych reform sektora bezpieczeństwa dotyczy również tworzenie podstawowych katalogów norm, które zostają wykorzystane przez personel OBWE w szkoleniach personelu państw uczestniczących w programach pomocowych OBWE. Wobec tego praktyczny aspekt sprowadza się do wskazywania potrzeb reform ustawodawczych oraz prowadzenia szkoleń na tematy dotyczące m.in. cywilnej zwierzchności nad siłami zbrojnymi.  

– Zapobieganie konfliktom i ich rozwiązywanie[8] – w swoim założeniu OBWE ma zapobiegać powstawaniu konfliktów, a w przypadku ich zaistnienia, ułatwiać ich trwały proces rozstrzygnięcia w sferze politycznej. Dodatkowo ma stanowić instrument wczesnego ostrzegania i szeroko rozumianej odbudowy po zakończeniu konfliktu. Aby to osiągnąć, OBWE współpracuje z szeregiem organizacji regionalnych oraz międzynarodowych. Oprócz tego prowadzi własną działalność w ramach Centrum Zapobiegania Konfliktom (CPC), które stanowi zaplecze analityczne, wspierające organy decyzyjne OBWE i służy m.in. jako ośrodek wczesnego ostrzegania, ułatwiania dialogu i wsparcia mediacji. Dodatkową działalność prowadzą misje terenowe OBWE, które w ramach danego obszaru prowadzą zadania związane z budowaniem zdolności podmiotów lokalnych do współpracy w zakresie wykrywania i ograniczania źródeł konfliktów, prowadzeniem wymiany informacji między instytucjami oraz społeczeństwem, monitorowaniem poziomu bezpieczeństwa oraz wsparciem krajowych planów zarządzania kryzysowego. Kwestią wczesnego ostrzegania zajmuje się również Wysoki Komisarz OBWE ds. Mniejszości Narodowych, który informuje o potencjalnych napięciach między grupami narodowościowymi w państwach. Rozstrzyganiem konfliktów zajmuje się Trybunał (sąd) OBWE ds. Koncyliacji i Arbitrażu, o ile sprawa zostanie do niego skierowana przez zaangażowane strony.  

– Zwalczanie terroryzmu[9] – OBWE określa terroryzm jako jedno z najważniejszych zagrożeń dla bezpieczeństwa, które podważa wszelkie wartości jednoczące organizację. Wskazany zostaje przy tym ponadnarodowy charakter terroryzmu, w kontekście braku jednoznacznego powiązania tego zjawiska z jakąkolwiek religią, etnicznością czy narodowością. Główny wysiłek jest ukierunkowany na wkład w działania Organizacji Narodów Zjednoczonych na rzecz walki z terroryzmem. OBWE podkreśla wielowymiarowość terroryzmu od kwestii rekrutacji, po sposoby finansowania, aż po kwestie prawne, regulujące karanie sprawców aktów terroryzmu. Wobec tego główne obszary działań OBWE w zakresie zwalczania terroryzmu skupiają się m.in. na promowaniu wdrażania międzynarodowych ram prawnych dotyczących aspektów terroryzmu i jego karalności, zwalczaniu ekstremizmu i radykalizmu, zwalczaniu finansowania terroryzmu oraz prowadzeniu szerokiej kampanii informacyjnej dot. wykorzystywania Internetu do celów terrorystycznych i współpracy państw i instytucji prywatnych w tym zakresie. 

– Aspekt policyjny/utrzymywanie porządku[10] – OBWE prowadzi „działania policyjne”, które w dobie rozwoju technologii, jaką dysponują przestępcy, dynamiką ich działania oraz coraz większym rozwojem przestępczości zorganizowanej (często prowadzonej w wymiarze ponadnarodowym), mają sprostać temu wyzwaniu. Główny wysiłek w tym kierunku prowadzony jest przez Sekretariat OBWE, a dokładniej przez jednostkę  Departamentu Zagrożeń Ponadnarodowych, odpowiedzialną za strategiczne kwestie policyjne (Strategic Police Matters Unit, SPMU). Jednostka prowadzi dwa rodzaje działań – po pierwsze działania ukierunkowane na rozwój i wprowadzanie reform w policji w oparciu o standardy demokratyczne; po drugie budowanie zdolności odpowiednich organów ścigania państw członkowskich i państw uczestniczących w programach OBWE w celu skutecznego zwalczania transgranicznych zagrożeń (np. międzynarodowej przestępczości zorganizowanej czy handlu ludźmi). Współpraca jest prowadzona z wewnętrznymi siłami porządkowymi państw członkowskich. Dodatkowo SPMU tworzy specjalną sieć doradców policyjnych, którzy biorą udział w misjach terenowych OBWE i wykonują szereg zadań związanych z prowadzeniem szkoleń (np. z zakresu działań śledczych, analitycznych, przeciwdziałania przemocy domowej itp.) dla sił porządkowych państw uczestniczących w programach OBWE.  

Wymienione działania w ramach sześciu obszarów wchodzących w skład polityczno-militarnego wymiaru funkcjonowania OBWE są zintegrowane, co oznacza, że często prowadzone są wspólnie i przenikają się. Dodatkowo na podstawie opisanych obszarów można stworzyć katalog pewnych polityczno-militarnych możliwości OBWE. 

Polityczno-militarne możliwości OBWE

1. Inicjowanie procesów pokojowych i występowanie w nich jako mediator/obserwator.

2. Podejmowanie współpracy międzynarodowej na rzecz zwalczania trans granicznych zagrożeń oraz kontroli zbrojeń.

3. Tworzenie regulacji i wskazywanie potrzeb reform ustawodawczych.

4. Tworzenie „platform” wymiany doświadczeń i informacji. 

5. Prowadzenie kampanii informacyjnych.

6. Pomoc przy organizowaniu współpracy między krajami, między wewnętrznymi instytucjami krajowymi oraz między sektorem publicznym i prywatnym.

7. Monitorowanie oraz działalność analityczna w zakresie wczesnego ostrzegania i zapobiegania konfliktom. 

8. Rozstrzyganie konfliktów przez Trybunał OBWE ds. Koncyliacji i Arbitrażu.

9. Prowadzenie szkoleń (dla instytucji lub służb mundurowych).

10. Prowadzenie misji terenowych – wysłanie personelu OBWE wykonującego zadania związane z monitorowaniem, szkoleniem i pomocą humanitarną. 

Przedstawiony katalog ma na celu ukazanie podstawowych i uogólnionych działań, jakie może podejmować OBWE w aspekcie różnych obszarów wymiaru polityczno-militarnego. Są one ukierunkowane szczególnie na prowadzenie dialogu międzynarodowego i szkolenie, przy czym część wymienionych punktów stanowi również kompetencje, które mogą być wykonywane zarówno w ramach misji terenowej lub szerszego programu pomocowego OBWE. Należy pamiętać również o nadrzędnej możliwości tworzenia wcześniej wspomnianego nacisku polityczno-wizerunkowego, który może oddziaływać na podmioty międzynarodowe.  

Koordynator Projektu OBWE na Ukrainie

Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie wspiera Ukrainę w modernizowaniu  różnych aspektów funkcjonowania państwa od wielu lat. W latach 1994-1999 funkcjonowała Misja OBWE na Ukrainie z siedzibą w Kijowie i jednostką administracyjną w Symferopolu (Półwysep Krymski). Jej głównym celem było wspieranie Ukrainy w kwestiach związanych z reformami konstytucyjnymi, gospodarczymi, społecznymi oraz obiektywne monitorowanie/raportowanie o wszystkich wydarzeniach dotyczących sytuacji związanych z Autonomiczną Republiką Krymu[11]. Półwysep Krymski, który w 1954 roku został przekazany Ukraińskiej SRR przez Rosję Sowiecką, po rozpadzie ZSRR stał się „areną zmagań” między wpływami wewnętrznych komunistów, władzami Ukrainy oraz władzami Rosji. Dodatkowy problem tworzył specjalny status Sewastopola oraz podział Floty Czarnomorskiej[12].

W 1999 roku wobec chęci rozszerzenia działalności OBWE o nowe wymiary i formy współpracy postanowiono zakończyć Misję na Ukrainie i zastąpiono ją nową wielowymiarową misją określoną mianem Koordynatora Projektu OBWE na Ukrainie.

Koordynator Projektu OBWE na Ukrainie ma na celu wsparcie ukraińskich reform oraz pomoc w zmaganiu się z nowoczesnymi wyzwaniami. Wielowymiarowość misji obejmuje wcześniej opisywane wymiary: polityczno-militarny, gospodarczy i środowiskowy oraz ludzki. 

Założenia mandatowe uwzględniają działania pokrewne z wyżej opisanym celem. Główne zadania mają się opierać na planowaniu, wprowadzaniu i monitorowaniu szeregu przedsięwzięć w wymienionych wymiarach. Personel misji jest rekrutowany zarówno ze środowiska międzynarodowych ekspertów, jak i lokalnych pracowników. Głównym koordynatorem projektu od 2018 roku jest Henrik Villadsen (Dania), którego biuro funkcjonuje w Kijowie[13]. Według oficjalnego biuletynu informacyjnego misji z trzeciego kwartału 2020 roku personel misji stanowi 99 osób. 

Prowadzone zadania – wymiar polityczno-militarny

W ramach Koordynatora Projektu OBWE na Ukrainie w danym wymiarze są prowadzone działania, które można podzielić na dwie kategorie. Pierwszą z nich stanowią kwestie związane z szeroko pojmowanym bezpieczeństwem i obronnością, zaliczając w to reformy sektora bezpieczeństwa, działania z zakresu zapobiegania konfliktom oraz kontrolę zbrojeń. Druga kategoria to szeroko rozumiane bezpieczeństwo wewnętrzne, w które wchodzi pomoc w reformie policji, wzmacnianiu cyberbezpieczeństwa oraz zwalczaniu handlu ludźmi. Przyjęty podział należy rozpatrywać z dystansem, nie odwołując się stricte do precyzyjnych definicji np. bezpieczeństwa wewnętrznego, jest on jedynie próbą ułatwienia skategoryzowania zjawiska i stworzenia podziału na kategorie o charakterze szerszym i węższym. 

Reforma i współpraca w sektorze bezpieczeństwa skupia się na wprowadzaniu standardu cywilnej kontroli nad instytucjami i formacjami siłowymi w państwie. W ramach Koordynatora Projektu OBWE przeprowadzanych jest szereg działań, mających na celu podniesienie świadomości potrzeby wprowadzenia danych praktyk w sektorze bezpieczeństwa, przy czym można wyróżnić ich trzy następujące formy[14]:

– Rozwój prawodawstwa/ instrumentów prawnych;

– Prowadzenie spotkań, szkoleń i seminariów (zarówno dla osób związanych z zagadnieniem cywilnej kontroli np. decydentów lub funkcjonariuszy, jak i pozostałej części społeczeństwa);

– Promowanie współpracy krajowych instytucji ds. bezpieczeństwa z ich zagranicznymi odpowiednikami i międzynarodowymi ośrodkami analitycznymi.

Koordynator Projektu OBWE w celu wprowadzania demokratycznej kontroli nad siłami zbrojnymi na Ukrainie ściśle współpracuje z biurem ds. projektów reform Ministerstwa Obrony Ukrainy. W celu podnoszenia świadomości społecznej prowadzona jest strona internetowa (civilian.defence-reforms.in.ua), na której ukraińskie Ministerstwo Obrony prezentuje, w jaki sposób postrzegana jest cywilna kontrola na Ukrainie, opisując m.in. zjawisko cywilnej kontroli nad armią oraz doświadczenia innych państw i wytyczne OBWE.

Oprócz cywilnej kontroli, w ramach reformy i współpracy w sektorze bezpieczeństwa, Koordynator Projektu prowadzi działania z zakresu zarządzania granicami i zwalczania terroryzmu (jest to przykład opisywanej wcześnie integralności obszarów wymiaru polityczno-militarnego, gdzie pojedyncze obszary łączą się lub przenikają i mogą stanowić część składową innego obszaru).

W zakresie zarządzania granicami prowadzona jest współpraca Koordynatora ze strażą graniczną w celu podniesienia jej możliwości do przeciwdziałania transgranicznym zagrożeniom. Natomiast w zakresie zwalczania terroryzmu misja OBWE pomaga instytucjom państwowym w monitorowaniu przepływów finansowych, które mogą być wykorzystane do finansowania terroryzmu. Dodatkowo prowadzone są działania (np. opracowywanie ram legislacyjnych) mające na celu wzmocnienie odporności infrastruktury krytycznej przed atakami terrorystycznymi.   

Zapobieganie konfliktom i ich rozwiązywanie[15] to kolejny obszar, w którym Koordynator projektu OBWE bierze czynny udział. Jako główne narzędzie, które ma na celu zapobiegać i rozwiązywać konflikty, przedstawia się dialog. Ma on mieć odzwierciedlenie na wszystkich poziomach kształtowania polityki państwa i dotyczyć czynników, które prowadzą do powstania konfliktu (nie tylko zbrojnego, ale również społecznego – dialog ma na celu tworzenie spójności społeczeństwa). 

Misja OBWE wzmacnia dane narzędzie poprzez prowadzenie szkoleń, przygotowywanie specjalnych materiałów edukacyjnych i organizowanie spotkań (również on-line), podczas których poruszane są zagadnienia związane z prowadzeniem efektywnego dialogu oraz problemami mogącymi wywoływać konflikty. Dodatkowym aspektem działalności misji jest pomoc w opracowywaniu i uruchomianiu programów wsparcia dla osób, które zostały dotknięte kryzysem w państwie oraz dla kombatantów i członków ich rodziny.

Ostatni obszar z pierwszej kategorii działań stanowi kontrola zbrojeń, w ramach której Koordynator Projektu OBWE prowadzi działania związane ze zjawiskiem występowania niewybuchów na terytorium kraju oraz handlem/obiegiem nielegalnej broni[16]. 

Wszelkiego rodzaju pozostałości po materiałach wybuchowych oraz miny lądowe stanowią ogromne zagrożenie dla ukraińskiej ludności cywilnej. To zjawisko dotyczy całego kraju, gdzie do dzisiaj można znaleźć materiały wybuchowe z okresu minionych wojen, zaś od 2014 roku szczególnie dotknięty jest wschodni obszar Ukrainy, gdzie toczone są działania zbrojne. W październiku 2020 roku, powołując się na szacunki ukraińskiego Ministerstwa Obrony, OBWE wskazała, że obszar, na którym mogą znajdować się niewybuchy to 21 tysięcy km²[17] .

Działania OBWE polegają po pierwsze na pomaganiu w opracowaniu i wprowadzaniu odpowiednich regulacji i standardów (zarówno w kontekście legislacji, procedur prowadzenia operacji oraz wyposażenia) dla zaangażowanych podmiotów prowadzących akcje rozminowania terenu. Po drugie, Koordynator Projektu wspiera odpowiedzialne instytucje w zakresie informowania społeczeństwa o zagrożeniu. W tym celu OBWE dokłada swoich starań w wyraźnym oznaczeniu zaminowanych/niebezpiecznych obszarów oraz przygotowuje kampanie informacyjne dla społeczeństwa, w tym również dla najmłodszych w formie animowanych reklam dotyczących zachowania się dzieci/młodzieży w przypadku znalezienia podejrzanego przedmiotu – niewybuchu.  

Trzeci rodzaj działania Koordynatora Projektu OBWE na Ukrainie w zakresie kontroli zbrojeń polega na pomaganiu ukraińskim służbom w budowaniu odpowiednich zdolności wykrywania i zwalczania nielegalnego obiegu broni, amunicji i materiałów wybuchowych na terytorium kraju. Działania obejmują dostosowywanie aspektów prawnych, prowadzenie szkoleń oraz dostarczanie specjalistycznego sprzętu.

Druga kategoria określona mianem działań związanych z bezpieczeństwem wewnętrznych to po pierwsze zaangażowanie Koordynatora Projektu OBWE w obszarze policyjnym/utrzymania porządku. Ukraińska policja przy pomocy programów OBWE zmienia swój charakter ze „starej sowieckiej” policji nastawionej na kontrolowanie obywateli na nowoczesną formację, która dba o ich bezpieczeństwo i wychodzi naprzeciw potrzebom, jakie generuje nowoczesne społeczeństwo, w trosce o polepszenie jakości ich życia. Dodatkowo reformowanie policji pokrywa się z wcześniej wskazanym procesem demokratycznej kontroli służb mundurowych, zapewniając przy tym przejrzystość ich działania i odpowiedzialność względem obywateli i władz[18].

OBWE wraz z ukraińskim Ministerstwem Spraw Wewnętrznych opublikowało w 2018 roku badanie pt. „Police Education and training systems in the OSCE region”, w którym przeprowadzono analizę szkolenia i funkcjonowania policji w niektórych krajach członkowskich OBWE (m.in. w Polsce)[19]. Jest to jeden z przykładów ilustrujących, w jaki sposób Koordynator Projektu pomaga w modernizacji sił porządkowych na Ukrainie. Na podstawie takich doświadczeń tworzone są specjalne kursy szkoleniowe i opracowywane nowoczesne metody, według których szkoleni są nowi funkcjonariusze. Oprócz tego działania OBWE są ukierunkowane na pomoc w opracowywaniu instrukcji i przepisów mających przygotować ukraińską policję do reagowania na przemoc domową, zwalczanie cyberprzestępczości oraz handlu ludźmi.

Cyberbezpieczeństwo to zjawisko, którego znaczenie wzrasta na przestrzeni ostatniej dekady. Jest powiązane bezpośrednio ze wszystkimi gałęziami funkcjonowania współczesnego państwa, zwracając przy tym szczególną uwagę na rozwiązania mające na celu polepszenie życia zwykłych obywateli (np. e-bankowość, załatwianie spraw urzędowych przez Internet). Koordynator Projektu OBWE pomaga ukraińskim służbą porządkowym sprostać wyzwaniu, jakim jest cyberprzestępczość.

Zaangażowanie OBWE polega głównie na podnoszeniu świadomości ukraińskiego społeczeństwa na temat bezpiecznego funkcjonowania w cyberprzestrzeni. Dodatkowo pomaga w budowaniu nowych jednostek policji ukierunkowanych na zwalczanie cyber-zagrożeń[20].

Od 2015 roku Koordynator projektu pomaga przeprowadzać proces selekcji rekrutów do przyszłej cyber-policji. Wyselekcjonowani kandydaci przechodzą następnie czteromiesięczny (760-godzinny) program szkolenia, który przygotowuje ich m.in. do wykrywania i zwalczania nie tylko oszustw internetowych, ale również handlu ludźmi[21], który stanowi ostatni obszar działania misji OBWE w wymiarze polityczno-militarnym. 

Aspekty wykrywania i zwalczania handlu ludźmi były podkreślane przy wyżej wymienionych obszarach, gdzie wskazywane zostały m.in. szkolenia funkcjonariuszy w tym zakresie. Sam problem jest spotęgowany wojną na wschodzie kraju, a Koordynator Projektu angażuje nie tylko organy ścigania, ale również nauczycieli, media i przedstawicieli społeczności obywatelskich w celu podnoszenia świadomości problemu oraz ochrony i pomocy dla ofiar handlu ludźmi. 

Kampanie informacyjne dotyczące problemu handlu ludźmi prowadzone są przez Koordynatora Projektu na wielu płaszczyznach, od Internetu po ulice. Na stronach internetowych, forach i mediach społecznościowych umieszczane są filmy, grafiki i quizy, które mają pomóc osobą np. wyjeżdżającym pracować za granicę, w wykryciu podejrzanych sytuacji i „pułapek” zastawianych przez handlarzy ludźmi. Inne działania to np. wystawy plenerowe na ulicach Kijowa, które informują o skali problemu oraz o możliwościach uzyskania pomocy[22].    

Prowadzone zadania – wymiar gospodarczy, środowiskowy oraz ludzki

Wymiar polityczno-militarny to nie jedyne zaangażowanie Koordynatora Projektu OBWE na Ukrainie. Oprócz wyżej opisanych obszarów, spadkobierca misji OBWE na Ukrainie prowadzi kompleksowe działania w wymiarach gospodarczym i środowiskowym oraz ludzkim, które zostaną przedstawione wspólnie w ramach jednego podrozdziału. 

Jako pierwszy obszar należy przeanalizować działania środowiskowe[23], które są bezpośrednio związane z wojną na wschodzie Ukrainy. Działania zbrojne od 2014 roku były prowadzone na terytorium ściśle uprzemysłowionym, wobec czego walka, która sama w sobie negatywnie wpływała na środowisko naturalne regionu dodatkowo tworzy zagrożenia zanieczyszczeń związanych z możliwością uszkodzenia fabryk i obszarów składowania odpadów przemysłowych.

Zaangażowanie OBWE ma pomóc ukraińskim decydentom w zrozumieniu roli środowiska naturalnego oraz skali zagrożeń, jakie mogą w nim wystąpić, jak na nie reagować oraz jak im zaradzić. Wobec tego Koordynator Projektu prowadzi przedsięwzięcia z zakresu monitorowania środowiska i przygotowania ukraińskich instytucji do wyzwań, jakie mogą tworzyć zanieczyszczenia chemiczne i biologiczne. 

W 2017 roku specjaliści OBWE uwidocznili skalę problemu prowadzenia działań wojennych w wysoko zindustrializowanym Donbasie, publikując raport „Environmental Assessment and Recovery Priorities for Eastern Ukraine”, w którym opisano i przedstawiono na mapach wiele aspektów oddziaływania konfliktu zbrojnego na środowisko wschodniej Ukrainy oraz priorytety zmniejszenia zagrożeń ekologicznych w tym regionie. 

Według raportu OBWE, w okresie od 2014 do 2017 roku, zostało zgłoszonych ponad 500 przypadków zakłóceń funkcjonowania lub uszkodzeń infrastruktury ośrodków przemysłowych. Oprócz tego, wskazane zostały problemy z licznymi pożarami oraz nielegalnymi wycinkami, które w sposób znaczący zredukowały zalesienie terytoriów Doniecka i Ługańska, oddziałując negatywnie na funkcjonalność, jaką tworzą lasy i zielone tereny (np. funkcje glebo/wodo-ochronne). 

Oprócz raportu, z pomocą OBWE, został stworzony specjalny cyfrowy system informacji „Digital Donbas Environment Information System”, który za pomocą interaktywnej mapy przedstawia przechowywane dane dotyczące rozmieszczenia i występowania m.in. infrastruktury przemysłowej, naturalnych obszarów chronionych, ale również pożarów oraz zakłóceń/uszkodzeń obiektów przemysłowych na wschodzie kraju.  

Wspólnie z Ministerstwem Energii i Ochrony Środowiska Ukrainy – Koordynator Projektu OBWE opublikował w 2020 roku wyniki badań przeprowadzonych w 2019 roku, które dotyczyły składowania odpadów przemysłowych („Donbas Tailing Storage Facilities”)[24]. Badania określają wpływ występowania takich składowisk na obszarach objętych konfliktem zbrojnym oraz ich potencjalne możliwości skażenia zbiorników wodnych podczas wystąpienia awarii, wywołanej działaniami wojennymi. Wskazanie danego opracowania badań ma na celu podkreślenie kolejnego zagrożenia związanego z zanieczyszczeniem środowiska, a konkretnie z zanieczyszczeniem zbiorników czystej wody. 

Ryzyko zanieczyszczenia zbiorników wód powierzchniowych na terytorium Donbasu jest bardzo duże. OBWE wskazuje potrzebę stałego monitorowania jakości wody w rzece Doniec (Siewierskij Doniec), która stanowi główne źródło wody dla mieszkańców Donbasu. Koordynator Projektu OBWE zapewnia wsparcie dla lokalnych laboratoriów, dostarczając im odpowiedni sprzęt umożliwiający prowadzenie badań. 

O prowadzeniu aktywnego wsparcia misji OBWE w obszarze działań środowiskowych można by było napisać jeszcze więcej, np. w aspekcie edukacji ludności cywilnej lub wzmacniania ukraińskiego potencjału ochrony przed skażeniami chemicznymi. Jednak opisane wyżej kwestie mają na celu jedynie podkreślić często pomijany skutek konfliktów zbrojnych, jakim jest zanieczyszczenie środowiska, które tworzy kolejne utrudnienie dla ludności cywilnej.  

Pozostałe obszary zadań wykonywanych przez Koordynatora Projektu OBWE związane z wymiarami gospodarczym, środowiskowym oraz ludzkim są ukierunkowane na rozwój i gwarancję podstawowych praw obywateli i możliwości ich współuczestnictwa w rozwijaniu państwa. Główne zaangażowanie polega, podobnie jak we wcześniejszych obszarach, na prowadzeniu szkoleń oraz podnoszenia świadomości społecznej i wskazywanie potrzeb opracowań nowych standardów lub zapisów prawnych.

W ramach rozwoju i gwarancji podstawowych praw obywateli, OBWE angażuje się w obszary praw człowieka, gdzie m.in. szkoli organy ścigania, sędziów, czy zwykłych obywateli z zakresu przysługujących im praw, wolności i ich ochrony oraz praworządności, która polega np. na poprawie zdolności funkcjonowania sądów. Przy tych działaniach prowadzona jest również edukacja w celu zapewnienia równości płci (wszelkiego rodzaju dyskryminacji lub przemocy ze względu na płeć) oraz zapewnieniu wolności mediów, ich obiektywnemu działaniu i przeciwdziałaniu naruszeniom etyki dziennikarskiej. 

Próby podniesienia możliwości współuczestnictwa obywatelskiej decyzyjności w państwie opierają się o praktyki „dobrego zarządzania”, ukierunkowanego na polepszenie współpracy organizacji/instytucji państwowych z organizacjami/stowarzyszeniami społecznymi w celu aktywizacji społeczeństwa i młodzieży. Dodatkowo OBWE pomaga rozwijać i zabezpieczać kwestie związane z przygotowaniem i przeprowadzeniem wyborów, np. szkoląc personel komisji wyborczych i edukując społeczeństwo w kwestii roli wyborów samorządowych/lokalnych.

Podsumowanie

Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie wspiera Ukrainę od lat 90. XX wieku. Swoje możliwości w wymiarze polityczno-militarnym potwierdza od wielu lat, ale ich szczególne nasilenie można dostrzec od rozpoczęcia wojny na wschodzie Ukrainy.

Koordynator Projektu OBWE na Ukrainie, jako spadkobierca Misji OBWE na Ukrainie, prowadzi szereg kompleksowych działań, które mają na celu ogólne wzmocnienie funkcjonowania tego państwa. I tak w 2019 roku, z okazji 20-lecia rozpoczęcia poszerzonej współpracy, OBWE udostępniło, krótki materiał pt. „OSCE Project Co-ordinator: 20 years in Ukraine”[25], na którym podkreśla część dokonań, które opisane zostały w mniejszym lub większym stopniu w powyższym tekście i dotyczą wspólnej pracy na rzecz praw człowieka, demokracji, praworządności i bezpieczeństwa.  

W drugiej części tekstu zostaną opisane pozostałe dwie misje OBWE na Ukrainie i rosyjskich punktach granicznych, które powołane zostały ze względu na konflikt toczący się na wschodzie kraju oraz szersze podsumowanie odnoszące się do całości problematyki danych artykułów.  

Bibliografia

Ostaszewski P., Międzynarodowe Stosunki Polityczne. Zarys Wykładów, Książka i Wiedza, Warszawa 2010.

Survey of OSCE Field Operations, The Secretariat CPC, 2020.

Yekelchyk S., The Conflict in Ukraine. What everyone needs to know, OXFORD, 2015.

Źródła internetowe

https://www.osce.org/whatistheosce [dostęp: 23.04.2021].

https://mfa.gov.ua/en/about-ukraine/cooperation-international-organizations/participation-ukraine-activities-organization-security-and-co-operation-europe [dostęp: 13.05.2021].

https://www.osce.org/cio/98763 [dostęp: 3.05.2021].

https://www.osce.org/border-management [dostęp: 13.05.2021].

https://www.osce.org/arms-control [dostęp: 27.04.2021].

https://www.osce.org/reform-and-cooperation-in-the-security-sector [dostęp: 29.04.2021].

https://www.osce.org/conflict-prevention-and-resolution [dostęp: 23.04.2021].

https://www.osce.org/countering-terrorism [dostęp: 13.05.2021].

https://www.osce.org/policing [dostęp: 25.04.2021].

https://www.osce.org/project-coordinator-in-ukraine [dostęp: 1.05.2021].

https://www.osce.org/project-coordinator-in-ukraine/reform-and-cooperation-in-the-security-sector [dostęp: 2.05.2021].

https://www.osce.org/project-coordinator-in-ukraine/conflict-prevention-and-resolution [dostęp: 11.05.2021].

https://www.osce.org/project-coordinator-in-ukraine/arms-control [dostęp: 26.04.2021].

https://www.osce.org/project-coordinator-in-ukraine/policing [dostęp: 26.04.2021)].

https://www.osce.org/project-coordinator-in-ukraine/cyber-ict-security [dostęp: 29.04.2021].

https://www.osce.org/ukraine/270776 [dostęp: 7.05.2021].

https://www.osce.org/project-coordinator-in-ukraine/458455 [dostęp: 8.05.2021].

https://www.osce.org/project-coordinator-in-ukraine/environmental-activities [dostęp: 7.05.2021].


[1] P. Ostaszewski, Międzynarodowe Stosunki Polityczne. Zarys Wykładów, Książka i Wiedza, Warszawa 2010, s.688-690.

[2] https://www.osce.org/whatistheosce [dostęp: 23.02.2021]. 

[3] Ukraine into the activities of the Organization for Security and Co-operation in Europe, https://mfa.gov.ua/en/about-ukraine/cooperation-international-organizations/participation-ukraine-activities-organization-security-and-co-operation-europe [dostęp:23.02.2021].

[4] Protracted conflicts, human trafficking and media freedom amongst Ukraine’s OSCE 2013 priorities, https://www.osce.org/cio/98763 [dostęp: 23.02.2021].

[5] Border management, https://www.osce.org/border-management [dostęp: 23.02. 2021].

[6] Arms control, https://www.osce.org/arms-control [dostęp: 23.02.2021].

[7] Reform and co-operation in the security sector, https://www.osce.org/reform-and-cooperation-in-the-security-sector [dostęp: 23.02.2021].

[8] Conflict prevention and resolution, https://www.osce.org/conflict-prevention-and-resolution [dostęp: 23.02.2021].

[9] Countering terrorism, https://www.osce.org/countering-terrorism [dostęp: 23.02.2021].

[10] Policing, https://www.osce.org/policing [dostęp: 23.02.2021].

[11] Survey of OSCE Field Operations, The Secretariat CPC, 2020, s.59.

[12] S. Yekelchyk, The Conflict in Ukraine. What everyone needs to know, OXFORD, 2015, s.122-126.

[13] https://www.osce.org/project-coordinator-in-ukraine [dostęp: 23.02.2021]. 

[14] Reform and co-operation in the security sector, https://www.osce.org/project-coordinator-in-ukraine/reform-and-cooperation-in-the-security-sector [dostęp:23.02.2021].

[15] Conflict prevention and resolution, https://www.osce.org/project-coordinator-in-ukraine/conflict-prevention-and-resolution [dostęp:23.02.2021].

[16] Arms control, https://www.osce.org/project-coordinator-in-ukraine/arms-control [dostęp:23.02.2021].

[17] Explosive threat: OSCE helps Ukraine to establish mine clearance programme, https://www.osce.org/project-coordinator-in-ukraine/464643 [dostęp:23.02.2021)].

[18] Policing, https://www.osce.org/project-coordinator-in-ukraine/policing [dostęp:23.02.2021)].

[19] Police Education and Training Systems in the OSCE Region (2018), https://www.osce.org/project-coordinator-in-ukraine/423401 [dostęp:23.02. 2021)].

[20] Cyber/ICT security, https://www.osce.org/project-coordinator-in-ukraine/cyber-ict-security [dostęp:23.02.2021].

[21] To serve and to protect: The OSCE trains the next generation of Ukraine’s cyber Police, https://www.osce.org/ukraine/270776 [dostęp:23.02.2021].

[22] OSCE Project Co-ordinator in Ukraine and partners campaign to raise awareness about human trafficking risks, https://www.osce.org/project-coordinator-in-ukraine/458455 [dostęp:23.02.2021].

[23] Environmental activities, https://www.osce.org/project-coordinator-in-ukraine/environmental-activities [dostęp:23.02.2021].

[24] Donbas Tailings Storage Facilities, https://www.osce.org/project-coordinator-in-ukraine/456844 [dostęp:23.02.2021)].

[25] OSCE Project Co-ordinator: 20 years in Ukraine, https://www.youtube.com/watch?v=KdZ4TbrpE4I [dostęp:23.02.2021)].

JEŻELI DOCENIASZ NASZĄ PRACĘ, DOŁĄCZ DO GRONA NASZYCH DARCZYŃCÓW!

Z otrzymanych funduszy sfinansujemy powstanie kolejnych publikacji.

Możliwość wsparcia to bezpośrednia wpłata na konto Instytutu Nowej Europy:

95 2530 0008 2090 1053 7214 0001 tytułem: „darowizna na cele statutowe”.

  • Facebook
  • Twitter
  • Tumblr
  • Pinterest
  • Google+
  • LinkedIn
  • E-Mail
Stanisław Waszczykowski Stanisław Waszczykowski. Podoficer rezerwy. Absolwent studiów licencjackich na kierunku Obronność na Wydziale Wojskowym Akademii Sztuki Wojennej. Student studiów magisterskich na kierunku Bezpieczeństwo Międzynarodowe i Dyplomacja na Wydziale Bezpieczeństwa Narodowego ASZWoj. Praktykant w Biurze Bezpieczeństwa Narodowego. Zainteresowania badawcze obejmują zagadnienia związane z misjami i operacjami pokojowymi ONZ oraz bezpieczeństwem Ukrainy.

PODOBNE MATERIAŁY

Zobacz wszystkie Publikacje
Pixabay
  • Analiza, Chiny, Publikacje, Rosja, Węgry

Dlaczego Viktor Orbán stawia na Rosję? Prorosyjską postawę Węgier komentuje Eugeniusz Romer

W dniu 17 października 2023 roku Viktor Orbán spotkał się z Władimirem Putinem w Pekinie podczas organizowanego przez Chiny Forum…
  • Eugeniusz Romer
  • 21 listopada, 2023
Karwowski Krzysztof Węgry
  • Analiza, Chiny, Polska, Publikacje, Węgry, Wybory

Czy wciąż bratanki? Polskie wybory parlamentarne w optyce Węgier z Chinami w tle

Analiza w skrócie: ▪ Proeuropejska społeczność akademicka Węgier postrzega wyniki wyborów w Polsce jako pozytywny sygnał, powrót Polski na liberalny…
  • Krzysztof Karwowski
  • 9 listopada, 2023
Photo by ArtificialOG
  • Analiza, Nowe technologie, Publikacje, Unia Europejska

Europejski akt w sprawie czipów – notatka

Unia Europejska podejmuje próbę stworzenia stricte unijnego ekosystemu wytwarzania półprzewodników w Europie. Ma on na celu zapewnienie ciągłości dostaw i…
  • Ksawery Stawiński
  • 7 listopada, 2023
Zobacz wszystkie Publikacje

Comments are closed.

Stanisław Waszczykowski Stanisław Waszczykowski. Podoficer rezerwy. Absolwent studiów licencjackich na kierunku Obronność na Wydziale Wojskowym Akademii Sztuki Wojennej. Student studiów magisterskich na kierunku Bezpieczeństwo Międzynarodowe i Dyplomacja na Wydziale Bezpieczeństwa Narodowego ASZWoj. Praktykant w Biurze Bezpieczeństwa Narodowego. Zainteresowania badawcze obejmują zagadnienia związane z misjami i operacjami pokojowymi ONZ oraz bezpieczeństwem Ukrainy.
Program Europa tworzą:

Marcin Chruściel

Dyrektor programu. Absolwent studiów doktoranckich z zakresu nauk o polityce na Uniwersytecie Wrocławskim, magister stosunków międzynarodowych i europeistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prezes Zarządu Instytutu Nowej Europy.

dr Artur Bartoszewicz

Przewodniczący Rady Programowej Instytutu Nowej Europy. Doktor nauk ekonomicznych Szkoły Głównej Handlowej. Ekspert w dziedzinie polityki publicznej, w tym m. in. strategii państwa i gospodarki.

Michał Banasiak

Specjalizuje się w relacjach sportu i polityki. Autor analiz, komentarzy i wywiadów z zakresu dyplomacji sportowej i polityki międzynarodowej. Były dziennikarz Polsat News i wysłannik redakcji zagranicznej Telewizji Polskiej.

Maciej Pawłowski

Ekspert ds. migracji, gospodarki i polityki państw basenu Morza Śródziemnego. W latach 2018-2020 Analityk PISM ds. Południowej Europy. Autor publikacji w polskiej i zagranicznej prasie na temat Hiszpanii, Włoch, Grecji, Egiptu i państw Magrebu. Od września 2020 r. mieszka w północnej Afryce (Egipt, Algieria).

Jędrzej Błaszczak

Absolwent studiów prawniczych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się na Inicjatywie Trójmorza i polityce w Bułgarii. Doświadczenie zdobywał w European Foundation of Human Rights w Wilnie, Center for the Study of Democracy w Sofii i polskich placówkach dyplomatycznych w Teheranie i Tbilisi.

Program Bezpieczeństwo tworzą:

dr Aleksander Olech

Dyrektor programu. Wykładowca na Baltic Defence College, absolwent Europejskiej Akademii Dyplomacji oraz Akademii Sztuki Wojennej. Jego główne zainteresowania badawcze to terroryzm, bezpieczeństwo w Europie Środkowo-Wschodniej oraz rola NATO i UE w środowisku zagrożeń hybrydowych.

dr Agnieszka Rogozińska

Członek Rady Programowej Instytutu Nowej Europy. Doktor nauk społecznych w dyscyplinie nauki o polityce. Zainteresowania badawcze koncentruje na problematyce bezpieczeństwa euroatlantyckiego, instytucjonalnym wymiarze bezpieczeństwa i współczesnych zagrożeniach.

Aleksy Borówka

Doktorant na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego, Przewodniczący Krajowej Reprezentacji Doktorantów w kadencji 2020. Autor kilkunastu prac naukowych, poświęconych naukom o bezpieczeństwie, naukom o polityce i administracji oraz stosunkom międzynarodowym. Laureat I, II oraz III Międzynarodowej Olimpiady Geopolitycznej.

Karolina Siekierka

Absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego na kierunku stosunki międzynarodowe, specjalizacji Bezpieczeństwo i Studia Strategiczne. Jej zainteresowania badawcze obejmują politykę zagraniczną i wewnętrzną Francji, prawa człowieka oraz konflikty zbrojne.

Stanisław Waszczykowski

Podoficer rezerwy, student studiów magisterskich na kierunku Bezpieczeństwo Międzynarodowe i Dyplomacja na Akademii Sztuki Wojennej, były praktykant w BBN. Jego zainteresowania badawcze obejmują m.in. operacje pokojowe ONZ oraz bezpieczeństwo Ukrainy.

Leon Pińczak

Student studiów drugiego stopnia na Uniwersytecie Warszawskim na kierunku stosunki międzynarodowe. Dziennikarz polskojęzycznej redakcji Biełsatu. Zawodowo zajmuje się obszarem postsowieckim, rosyjską polityką wewnętrzną i doktrynami FR. Biegle włada językiem rosyjskim.

Program Indo-Pacyfik tworzą:

Łukasz Kobierski

Dyrektor programu. Współzałożyciel INE oraz prezes zarządu w latach 2019-2021. Stypendysta szkoleń z zakresu bezpieczeństwa na Daniel Morgan Graduate School of National Security w Waszyngtonie, ekspert od stosunków międzynarodowych. Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego oraz Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Wiceprezes Zarządu INE.

dr Joanna Siekiera

Prawnik międzynarodowy, doktor nauk społecznych, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Bergen w Norwegii. Była stypendystką rządu Nowej Zelandii na Uniwersytecie Victorii w Wellington, niemieckiego Institute of Cultural Diplomacy, a także francuskiego Institut de relations internationales et stratégiques.

Paweł Paszak

Absolwent stosunków międzynarodowych (spec. Wschodnioazjatycka) na Uniwersytecie Warszawskim oraz stypendysta University of Kent (W. Brytania) i Hainan University (ChRL). Doktorant UW i Akademii Sztuki Wojennej. Jego zainteresowania badawcze obejmują politykę zagraniczną ChRL oraz strategiczną rywalizację Chiny-USA.

Jakub Graca

Magister stosunków międzynarodowych na Uniwersytecie Jagiellońskim; studiował także filologię orientalną (specjalność: arabistyka). Analityk Centrum Inicjatyw Międzynarodowych (Warszawa) oraz Instytutu Nowej Europy. Zainteresowania badawcze: Stany Zjednoczone (z naciskiem na politykę zagraniczną), relacje transatlantyckie.

Patryk Szczotka

Absolwent filologii dalekowschodniej ze specjalnością chińską na Uniwersytecie Wrocławskim oraz student kierunku double degree China and International Relations na Aalborg University oraz University of International Relations (国际关系学院) w Pekinie. Jego zainteresowania naukowe to relacje polityczne i gospodarcze UE-ChRL oraz dyplomacja.

The programme's team:

Marcin Chruściel

Programme director. Graduate of PhD studies in Political Science at the University of Wroclaw and Master studies in International Relations at the Jagiellonian University in Krakow. President of the Management Board at the Institute of New Europe.

PhD Artur Bartoszewicz

Chairman of the Institute's Programme Board. Doctor of Economic Sciences at the SGH Warsaw School of Economics. Expert in the field of public policy, including state and economic strategies. Expert at the National Centre for Research and Development and the Digital Poland Projects Centre.

Michał Banasiak

He specializes in relationship of sports and politics. Author of analysis, comments and interviews in the field of sports diplomacy and international politics. Former Polsat News and Polish Television’s foreign desk journalist.

Maciej Pawłowski

Expert on migration, economics and politics of Mediterranean countries. In the period of 2018-2020 PISM Analyst on Southern Europe. Author of various articles in Polish and foreign press about Spain, Italy, Greece, Egypt and Maghreb countries. Since September 2020 lives in North Africa (Egypt, Algeria).

Jędrzej Błaszczak

Graduate of Law at the University of Silesia. His research interests focus on the Three Seas Initiative and politics in Bulgaria. He acquired experience at the European Foundation of Human Rights in Vilnius, the Center for the Study of Democracy in Sofia, and in Polish embassies in Tehran and Tbilisi.

PhD Aleksander Olech

Programme director. Visiting lecturer at the Baltic Defence College, graduate of the European Academy of Diplomacy and War Studies University. His main research interests include terrorism, international cooperation for security in Eastern Europe and the role of NATO and the EU with regard to hybrid threats.

PhD Agnieszka Rogozińska

Member of the Institute's Programme Board. Doctor of Social Sciences in the discipline of Political Science. Editorial secretary of the academic journals "Politics & Security" and "Independence: journal devoted to Poland's recent history". Her research interests focus on security issues.

Aleksy Borówka

PhD candidate at the Faculty of Social Sciences in the University of Wroclaw, the President of the Polish National Associations of PhD Candidates in 2020. The author of dozen of scientific papers, concerning security studies, political science, administration, international relations. Laureate of the I, II and III International Geopolitical Olympiad.

Karolina Siekierka

Graduate of International Relations specializing in Security and Strategic Studies at University of Warsaw. Erasmus student at the Université Panthéon-Sorbonne (Paris 1) and the Institut d’Etudes Politique de Paris (Sciences Po Paris). Her research areas include human rights, climate change and armed conflicts.

Stanisław Waszczykowski

Reserve non-commissioned officer. Master's degree student in International Security and Diplomacy at the War Studies University in Warsaw, former trainee at the National Security Bureau. His research interests include issues related to UN peacekeeping operations and the security of Ukraine.

Leon Pińczak

A second-degree student at the University of Warsaw, majoring in international relations. A journalist of the Polish language edition of Belsat. Interested in the post-Soviet area, with a particular focus on Russian internal politics and Russian doctrines - foreign, defense and information-cybernetic.

Łukasz Kobierski

Programme director. Deputy President of the Management Board. Scholarship holder at the Daniel Morgan Graduate School of National Security in Washington and an expert in the field of international relations. Graduate of the University of Warsaw and the Nicolaus Copernicus University in Toruń

PhD Joanna Siekiera

International lawyer, Doctor of social sciences, postdoctor at the Faculty of Law, University of Bergen, Norway. She was a scholarship holder of the New Zealand government at the Victoria University of Wellington, Institute of Cultural Diplomacy in Germany, Institut de relations internationales et stratégiques in France.

Paweł Paszak

Graduate of International Relations (specialisation in East Asian Studies) from the University of Warsaw and scholarship holder at the University of Kent (UK) and Hainan University (China). PhD candidate at the University of Warsaw and the War Studies University. His research areas include the foreign policy of China and the strategic rivalry between China and the US in the Indo-Pacific.

Jakub Graca

Master of International Relations at the Jagiellonian University in Krakow. He also studied Arabic therein. An analyst at the Center for International Initiatives (Warsaw) and the Institute of New Europe. Research interests: United States (mainly foreign policy), transatlantic relations.

Patryk Szczotka

A graduate of Far Eastern Philology with a specialization in China Studies at the University of Wroclaw and a student of a double degree “China and International Relations” at Aalborg University and University of International Relations (国际关系学院) in Beijing. His research interests include EU-China political and economic relations, as well as diplomacy.

Three Seas Think Tanks Hub is a platform of cooperation among different think tanks based in 3SI member countries. Their common goal is to strengthen public debate and understanding of the Three Seas region seen from the political, economic and security perspective. The project aims at exchanging ideas, research and publications on the region’s potential and challenges.

Members

The Baltic Security Foundation (Latvia)

The BSF promotes the security and defense of the Baltic Sea region. It gathers security experts from the region and beyond, provides a platform for discussion and research, promotes solutions that lead to stronger regional security in the military and other areas.

The Institute for Politics and Society (Czech Republic)

The Institute analyses important economic, political, and social areas that affect today’s society. The mission of the Institute is to cultivate the Czech political and public sphere through professional and open discussion.

Nézöpont Institute (Hungary)

The Institute aims at improving Hungarian public life and public discourse by providing real data, facts and opinions based on those. Its primary focus points are Hungarian youth, media policy and Central European cooperation.

The Vienna Institute for International Economic Studies (Austria)

The wiiw is one of the principal centres for research on Central, East and Southeast Europe with 50 years of experience. Over the years, the Institute has broadened its expertise, increasing its regional coverage – to European integration, the countries of Wider Europe and selected issues of the global economy.

The International Institute for Peace (Austria)

The Institute strives to address the most topical issues of the day and promote dialogue, public engagement, and a common understanding to ensure a holistic approach to conflict resolution and a durable peace. The IIP functions as a platform to promote peace and non-violent conflict resolution across the world.

The Institute for Regional and International Studies (Bulgaria)

The IRIS initiates, develops and implements civic strategies for democratic politics at the national, regional and international level. The Institute promotes the values of democracy, civil society, freedom and respect for law and assists the process of deepening Bulgarian integration in NATO and the EU.

The European Institute of Romania

EIR is a public institution whose mission is to provide expertise in the field of European Affairs to the public administration, the business community, the social partners and the civil society. EIR’s activity is focused on four key domains: research, training, communication, translation of the EHRC case-law.

The Institute of New Europe (Poland)

The Institute is an advisory and analytical non-governmental organisation active in the fields of international politics, international security and economics. The Institute supports policy-makers by providing them with expert opinions, as well as creating a platform for academics, publicists, and commentators to exchange ideas.

YouTube

Zachęcamy do subskrypcji!

Co dwa tygodnie będziesz otrzymywać aktualizacje dotyczące najnowszych publikacji INE i dodatkowych materiałów.

Najnowsze publikacje

  • Zaloguj się
  • Kanał wpisów
  • Kanał komentarzy
  • WordPress.org
  • Dlaczego Viktor Orbán stawia na Rosję? Prorosyjską postawę Węgier komentuje Eugeniusz Romer
    przez Eugeniusz Romer
    21 listopada, 2023
  • Czy wciąż bratanki? Polskie wybory parlamentarne w optyce Węgier z Chinami w tle
    przez Krzysztof Karwowski
    9 listopada, 2023
  • Europejski akt w sprawie czipów – notatka
    przez Ksawery Stawiński
    7 listopada, 2023

Kategorie

NAJPOPULARNIEJSZE TAGI:

  • Zaloguj się
  • Kanał wpisów
  • Kanał komentarzy
  • WordPress.org

Bezpieczeństwo Bezpieczeństwo międzynarodowe Chiny Europa Geopolityka Polityka międzynarodowa Polska Rosja Ukraina Unia Europejska USA

  • About
  • Publications
  • Europe
  • Security
  • O nas
  • Publikacje
  • Europa
  • Bezpieczeństwo
  • Indo-Pacific
  • Three Seas Think Tanks Hub
  • People
  • Contact – Careers
  • Indo-Pacyfik
  • Trójmorze
  • Ludzie
  • Kontakt – Kariera

Financed with funds from the National Freedom Institute - Center for Civil Society Development under the Governmental Civil Society Organisations Development Programme for 2018-2030.

Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030.



© 2019-2023 Fundacja Instytut Nowej Europy · Wszystkie prawa zastrzeżone · Wesprzyj nas