Tekst przygotowany w ramach Akademii INE, cyklu publikacji tworzonych przez młodych analityków i praktykantów Instytutu Nowej Europy.
W dniu 5 lipca 2023 r. odbyła się prezentacja publikacji pt. Big Data China, opracowana przez Trustee Chair in Chinese Business and Economics, zajmującą się badaniem dynamiki chińskiej gospodarki, w Centrum Studiów Strategicznych i Międzynarodowych w Waszyngtonie (CSIS) we współpracy z Centrum Stanforda ds. Gospodarki i Instytucji Chin (SCCEI). W prezentacji udział wzięli: Scott Kennedy (starszy doradca Trustee Chair, CSIS), Daniel H. Rosen (starszy współpracownik Trustee Chair, CSIS), Anne Stevenson-Yang (Dyrektor zarządzająca, J Capital Research), Yao Yang (Dziekan Krajowej Szkoły Rozwoju Uniwersytetu Pekińskiego), Scott Rozelle (dyrektor generalny SCCEI) oraz Qin (Maya) Mei (pracownik naukowy Trustee Chair, CSIS).
Opracowanie Big Data China zgłębia problematykę dotyczącą chińskich oficjalnych danych odnośnie do wzrostu PKB Chin i proponuje wskaźniki zastępcze do pomiaru rozmiaru i kierunku rozwoju chińskiej gospodarki.
Według twórców raportu głównym problemem w kwestii chińskich danych oficjalnie przekazywanych przez władze stanowi poziom ich wiarygodności. Z uwagi na chińskie ambicje osiągnięcia statusu gospodarczego lidera w skali globalnej, silnych powiązań gospodarczych ChRL z resztą świata wskutek globalizacji, a co za tym idzie ogromnym zainteresowaniem odnośnie perspektyw dla chińskiego rynku przedstawicieli m.in. kręgów biznesowych czy politycznych, wynika potrzeba szukania alternatywnych wskaźników opisujących trajektorię gospodarki Państwa Środka. Przypuszcza się, że źródło sceptycyzmu wobec oficjalnych chińskich danych ma związek z ekonomią polityczną Pekinu. Zarówno urzędnicy prowincji, jak i urzędnicy lokalni wykazują tendencję do manipulowania danymi w celu zademonstrowania pożądanych wzrostów. Zestawiając dane prowincjonalne odnośnie do PKB Chin z danymi Krajowego Biura Statystycznego widać wyraźne różnice, szczególnie rozdźwięk zauważalny jest do 2016 roku, potem dane z obu jednostek wykazują zbieżność.
Autorzy wspomnianej publikacji zapytali chińskich specjalistów ds. ekonomii o ocenę wiarygodności chińskich danych dotyczących PKB. Co prawda przyznali, że w ostatnich latach poprawił się sposób gromadzenia danych, jednak mają coraz większe obawy co do ich przejrzystości, ze szczególnym uwzględnieniem okresu pandemii COVID-19. Podejrzewają, że w 2021 i 2022 roku statystyki dotyczące rynku inwestycyjnego oraz nieruchomości, a więc te, które odpowiedzialne są w dużej mierze za chiński sukces gospodarczy ostatnich dekad – zostały zawyżone, co jest niepokojącym sygnałem dla społeczeństwa.
Eksperci wciąż szukają alternatywnych wskaźników, które pomogą wyznaczać trendy dla chińskiej gospodarki. Jednym z takich parametrów pomocniczych jest index Li Keqiang’a, który uwzględnia zużycie energii elektrycznej w przemyśle i transporcie kolejowym oraz kredyty bankowe. Krytycy z kręgów ekonomicznych wskazują, że wspomniany indeks wciąż nie jest wystarczająco użyteczny, ponieważ bazuje na oficjalnych chińskich danych.
Kolejny wskaźnik obrazujący tempo wzrostu gospodarczego, nazwany Night Lights, monitoruje aktywność nocną na różnych obszarach za pomocą zdjęć satelitarnych, wyrażoną intensywnością emitowanego światła. Wykorzystywany jest do analizy gospodarek w wielu częściach świata.
Następnym miernikiem jest PMI, czyli indeks menadżerów zakupów, który dostarcza miesięczne wskaźniki aktywności gospodarczej, obsługując setki chińskich firm. Bada aspekty fizyczne (dotyczy produkcji, handlu etc.) i nastrojowe (obejmujące opinie ludzi). Porównując te dane z oficjalnym nominalnym PKB, okazuje się, że wskaźnik PMI wychwytuje ekstremalne wahania.
Należy pamiętać, że wszelkie alternatywne wskaźniki nie mogą być substytutem oficjalnych danych dot. chińskiego PKB, ale przedstawiają one bardziej zróżnicowany i szczegółowy obraz chińskiego rynku. Alternatywne indeksy są bardziej przydatne dla potencjalnych obserwatorów zainteresowanych tamtejszym rynkiem, gdzie różne dziedziny gospodarki rzeczywiście poruszają się w różnych kierunkach. Do analizy, tudzież interpretacji gospodarki Państwa Środka, np. w celach biznesowych, należy korzystać z wielu indykatorów, bazując na danych jakościowych, czy dokonując obserwacji tendencji i zmian dla lepszego zrozumienia specyfiki ekonomicznej tego kraju.
Według opinii Daniela H. Rosen’a, w obliczu spowalniania tempa wzrostu Chin w ostatniej dekadzie, warto przyjrzeć się zdolności politycznej chińskiego aparatu władzy oraz w jaki sposób Państwo Środka poradzi sobie z obecnymi i przyszłymi problemami strukturalnymi.
Ekspert podkreśla, że Chiny za późno zorientowały się o trudnościach na wewnętrznym rynku nieruchomości, ponieważ lokalni specjaliści ds. ekonomii nie byli w stanie przeprowadzić rzetelnych badań z uwagi na ograniczenia natury politycznej. W konsekwencji nie mogli w porę zareagować i w efekcie problem osiągnął niebagatelne rozmiary. Rosen uważa, że należy czujnie obserwować dynamikę rynku kredytowego w Chinach w celu opracowywania rzeczowych ekstrapolacji przyszłych trendów gospodarczych. Zaznacza, że gospodarka Chin jest oparta na inwestycjach, stąd potrzeba wnikliwej analizy sektora kredytowego.
Anne Stevenson-Yang upatruje dwa problemy w odniesieniu do oficjalnych danych wzrostu chińskiego PKB. Po pierwsze celowa manipulacja danymi, wynikająca z nadmiernej koncentracji na ambicjach rządu. Po drugie świadome pomijanie danych z obszarów wiejskich, w sytuacji, gdy mogą negatywnie wpłynąć na oczekiwany wynik. Rosnąca asymetria pomiędzy rozwojem gospodarki wiejskiej i miejskiej jest dla rządu w Chinach niewygodnym faktem. Badaczka podkreśliła, że obserwacja rynku kredytowego jest dobrym indykatorem obrazującym stan chińskiej gospodarki, ponieważ kredyty udzielone przez Bank of China są odpowiedzialne za 90% inwestycji.
Natomiast, Yo Yang zwrócił uwagę, że w ostatnich latach oficjalne dane oraz indeksy pomocnicze są porównywalne, co wynika z polepszenia jakości danych przez władze w Pekinie. Ekspert poparł korzystanie z indeksu Li Keqiang’a, w oparciu o weryfikację jego autentyczności w danych historycznych, jednakże wyraził sceptyczne zdanie o wskaźniku Night Lights, w związku z wieloma czynnikami, które mogą wpłynąć na jego wiarygodność,
Chińską gospodarkę trudno jest jednoznacznie zbadać. Obserwacja wyłącznie oficjalnych danych, informuje zainteresowane podmioty, co najwyżej o ogólnej kondycji państwa i jego ekonomii. Dla lepszej, bardziej wiarygodnej oceny chińskiego rynku, należy przeprowadzić analizę danych i trendów z różnych sektorów gospodarki. W tym celu specjaliści opracowali szereg pomocnych wskaźników, jak np. index Li Keqiang’a, Night Lights czy wskaźnik PMI, które dostarczają bardziej miarodajnego obrazu o sytuacji gospodarczej w ChRL.
Foto: Obraz Pete Linforth z Pixabay
Link do debaty: https://www.csis.org/events/measurement-problems-chinas-gdp-growth-data-and-potential-proxies-big-data-china-event
Comments are closed.