Email · kontakt@ine.org.pl
Instytut Nowej Europy Instytut Nowej Europy Instytut Nowej Europy Instytut Nowej Europy
  • O nas
  • Publikacje
      • Publikacje

        Najważniejsze kategorie materiałów publikowanych przez Instytut w ramach prowadzonej działalności badawczej i analitycznej.

      • ZOBACZ WSZYSTKIE PUBLIKACJE

      • Analizy
        Analizy międzynarodowe oraz komentarze bieżące przygotowywane przez naszych ekspertów i analityków
      • Raporty
        Kompleksowe opracowania tematyczne z zakresu stosunków międzynarodowych oraz zagadnień społeczno-politycznych
      • Wideo
        Nagrania z debat eksperckich oraz odcinki tematycznych wideopodcastów tworzonych przez naszych ekspertów
      • Mapy
        Selekcja map obrazujących międzynarodowe systemy sojuszy oraz wizyty zagraniczne kluczowych polityków
  • Programy
      • Programy

        Główne obszary działalności badawczej i publikacyjnej Instytutu z osobnymi zespołami ekspertów, funkcjonującymi pod kierunkiem dyrektora danego programu.

      • STRONA PROJEKTU TRÓJMORZE (ENG)

      • Europa
        Analizy i komentarze poświęcone integracji europejskiej oraz miejscu Europy na politycznej i gospodarczej mapie świata
      • Bezpieczeństwo
        Opracowania z zakresu bezpieczeństwa międzynarodowego i wewnętrznego poszczególnych państw, ze szczególnym uwzględnieniem roli NATO
      • Indo-Pacyfik
        Przegląd sytuacji polityczno- gospodarczej w regionie, stanu rywalizacji USA-Chiny oraz polityki
      • Trójmorze
        Analizy i opracowania dotyczące Inicjatywy Trójmorza z uwzględnieniem perspektyw tworzących ją państw
  • Ludzie
      • Ludzie

        Instytut Nowej Europy tworzy zespół zaangażowanych osób z zarządem na czele, a także eksperci i wolontariusze. Działania INE wspiera Rada Programowa, która stanowi zaplecze merytoryczne.

      • Zespół i eksperci
        Członkowie zespołu INE odpowiadają za bieżące funkcjonowanie Instytutu, piszą własne analizy, jak również pomagają ekspertom w tworzeniu ich opracowań.
      • Wolontariusze
        Wolontariusze INE stanowią ważną część naszego zespołu. Dzięki ich energii, pomysłowości i zaangażowaniu możliwe jest realizowanie wielu ważnych dla Instytutu projektów.
  • Kontakt – Kariera
  • Polish-Czech Forum
  • English
Instytut Nowej Europy Instytut Nowej Europy
  • O nas
  • Publikacje
      • Publikacje

        Najważniejsze kategorie materiałów publikowanych przez Instytut w ramach prowadzonej działalności badawczej i analitycznej.

      • ZOBACZ WSZYSTKIE PUBLIKACJE

      • Analizy
        Analizy międzynarodowe oraz komentarze bieżące przygotowywane przez naszych ekspertów i analityków
      • Raporty
        Kompleksowe opracowania tematyczne z zakresu stosunków międzynarodowych oraz zagadnień społeczno-politycznych
      • Wideo
        Nagrania z debat eksperckich oraz odcinki tematycznych wideopodcastów tworzonych przez naszych ekspertów
      • Mapy
        Selekcja map obrazujących międzynarodowe systemy sojuszy oraz wizyty zagraniczne kluczowych polityków
  • Programy
      • Programy

        Główne obszary działalności badawczej i publikacyjnej Instytutu z osobnymi zespołami ekspertów, funkcjonującymi pod kierunkiem dyrektora danego programu.

      • STRONA PROJEKTU TRÓJMORZE (ENG)

      • Europa
        Analizy i komentarze poświęcone integracji europejskiej oraz miejscu Europy na politycznej i gospodarczej mapie świata
      • Bezpieczeństwo
        Opracowania z zakresu bezpieczeństwa międzynarodowego i wewnętrznego poszczególnych państw, ze szczególnym uwzględnieniem roli NATO
      • Indo-Pacyfik
        Przegląd sytuacji polityczno- gospodarczej w regionie, stanu rywalizacji USA-Chiny oraz polityki
      • Trójmorze
        Analizy i opracowania dotyczące Inicjatywy Trójmorza z uwzględnieniem perspektyw tworzących ją państw
  • Ludzie
      • Ludzie

        Instytut Nowej Europy tworzy zespół zaangażowanych osób z zarządem na czele, a także eksperci i wolontariusze. Działania INE wspiera Rada Programowa, która stanowi zaplecze merytoryczne.

      • Zespół i eksperci
        Członkowie zespołu INE odpowiadają za bieżące funkcjonowanie Instytutu, piszą własne analizy, jak również pomagają ekspertom w tworzeniu ich opracowań.
      • Wolontariusze
        Wolontariusze INE stanowią ważną część naszego zespołu. Dzięki ich energii, pomysłowości i zaangażowaniu możliwe jest realizowanie wielu ważnych dla Instytutu projektów.
  • Kontakt – Kariera
  • Polish-Czech Forum
  • English
kw. 16
Afryka i Bliski Wschód, Analiza, Bezpieczeństwo, Polityka międzynarodowa, Publikacje, Terroryzm, Wojsko i armia

Prywatne firmy wojskowe a zwalczanie terroryzmu w Mozambiku

16 kwietnia, 2021
Prywatne firmy wojskowe a zwalczanie terroryzmu w MozambikuPobierz

Artykuł w skrócie

– Rząd Mozambiku korzysta z usług prywatnych firm wojskowych (PMCs – Private Military Companies), w celu przeciwdziałania rozprzestrzenianiu się organizacji Ansar al-Sunna.

– Podjęcie współpracy z zagranicznymi kontraktorami początkowo skutkowało jedynie wzmożonymi atakami ze strony ekstremistów.

– Działalność prywatnych firm wojskowych skupia się głównie na doraźnej walce z  zagrożeniem bez uwzględnienia szerszego kontekstu i przyczyn radykalizacji na danym obszarze.

Wstęp 

Mozambik mierzy się z atakami ze strony dżihadystów od wielu lat. W 2017 roku islamska grupa ekstremistyczna Ansar al-Sunna rozpoczęła kampanię przemocy przeciwko celom rządowym i cywilnym w Cabo Delgado, północnej prowincji Mozambiku. 54% jej ludności to muzułmanie[1], podczas gdy większość mieszkańców Mozambiku stanowią chrześcijanie. Ugrupowanie rozpoczęło swoją działalność około 2015 roku jako organizacja religijna, a  dopiero później zostało zmilitaryzowane. Jego pierwsi członkowie byli zwolennikami Abouda Rogo Mohammeda, radykalnego kenijskiego duchownego, który został zastrzelony w  2012 roku. Po tym wydarzeniu Ansar al-Sunna przeniosła się właśnie na terytorium Mozambiku. Choć rebelianci określani są również jako Al-Shabaab, nie mają oni nic wspólnego z organizacją terrorystyczną z Somalii o takiej samej nazwie.

Tło konfliktu

Prowincja Cabo Delgado jest domem dla największego odsetka muzułmanów w Mozambiku oraz terenem bogatym w wiele dochodowych zasobów naturalnych. Niezadowolenie w obrębie tej prowincji zaczęło być widoczne w 2010 roku po odkryciu złóż gazu, których wartość szacowana jest na 60 miliardów dolarów[2].  Mozambik posiada również ogromne złoża węgla i  tytanu oraz potencjał rolniczy i hydroelektryczny. Chęć rozwoju gospodarczego odbiła się jednak na jego obywatelach, którzy ze względu na projekty budowy gazociągów zostali przymusowo relokowani. Początkowa niechęć Prezydenta Mozambiku Filipe Nyusi do przyjęcia pomocy międzynarodowej i  bagatelizacja zagrożenia stworzyły podatny grunt dla radykalnych grup islamistycznych, a cenne zasoby naturalne stały się jednym z  głównych celów terrorystów. Oprócz bogatych zasobów mineralnych w Cabo Delgado, marginalizacja muzułmańskiej populacji, stanowiącej większość w tym regionie, również odegrała kluczową rolę w podsycaniu rebelii[3].

Ansar al-Sunna stopniowo rozszerzała swoją obecność w regionie, przeprowadzając swój pierwszy atak w październiku 2017 r. na komisariat policji w  Mocimboa da Praia. W 2019 roku stała się natomiast częścią tzw. Prowincji Afryki Środkowej Państwa Islamskiego (ISCAP – Islamic State Central Africa Province)[4]. Dynamiczny rozwój tej organizacji terrorystycznej wiąże się ze stosowanymi przez nią metodami działania i pozyskiwania nowych członków. Bojownicy budują relacje z  lokalną ludnością, a  następnie wykorzystują ten stan do wywierania na nią wpływu. Odpowiedzi rządu Mozambiku nie były adekwatne na tyle, aby sprostać skali problemu. Pojawiły się również niepokojące wiadomości o naruszeniach praw człowieka popełnionych przez siły rządowe podczas interwencji, co  jedynie wzmocniło lokalną niechęć do administracji prezydenta Filipe Nyusiego[5]. Siły zbrojne Mozambiku, nie mając odpowiedniego sprzętu oraz przeszkolenia, przystąpiły do prób stłumienia działalności terrorystów z pomocą prywatnych kontrahentów wojskowych.

Prywatne firmy wojskowe a najemnicy

Działalność najemników jest zakazana przez Międzynarodową Konwencję przeciwko rekrutacji, wykorzystywaniu, finansowaniu i szkoleniu najemników przyjętą w 1989 roku przez ONZ. Chociaż charakter i zakres działań prywatnych firm wojskowych wywołuje skojarzenia z usługami najemniczymi, nie uzgodniono dotychczas wiążącej definicji, która pozwalałaby na potwierdzenie lub obalenie tego przypuszczenia. Zgodnie z Protokołem Dodatkowym do Konwencji Genewskiej z 1949 roku, „najemnik to osoba, która bierze udział w działaniach zbrojnych, nie będąc obywatelem ani mieszkańcem strony konfliktu oraz nie będąc członkiem sił zbrojnych żadnej ze stron konfliktu, ani państwa trzeciego, a jej motywacja związana jest z osobistymi korzyściami i wynagrodzeniem wyższym od wynagrodzenia regularnego wojska[6].”

Prywatne firmy wojskowe to z kolei podmioty prawne, które świadczą profesjonalną usługę, zatrudniając z reguły emerytowanych, dobrze wyszkolonych żołnierzy, uważanych za czołowych ekspertów w kwestiach związanych z wojskowością. Firmy pośredniczą między rządem a żołnierzami zawodowymi, dzięki czemu poszczególne jednostki nie są bezpośrednio kontraktowane przez rząd.  Oferowane przez nie usługi obejmują dość obszerny zakres działalności, począwszy od działań logistycznych, przez ochronę obiektów wojskowych czy urzędników państwowych do eskortowania konwojów ze środkami humanitarnymi i szkolenia miejscowych sił bezpieczeństwa. Często zapewniają bezpieczeństwo prywatnym korporacjom zajmującym się przemysłem wydobywczym (głównie ropą i diamentami), w szczególności w Afryce. 

W 2008 r. opracowano tzw. Dokument z Montreux, podpisany przez większość rządów korzystających z usług prywatnych firm wojskowych. Zakłada on, że przekazywanie przez państwo pewnych obowiązków na rzecz PMCs jest akceptowalne. Z drugiej strony dokument nakazuje krajom zatrudniającym prywatne podmioty wojskowe sprawowania nad nimi nadzoru i  monitorowania ich działalności. Jednocześnie wyraźnie oddzielono odpowiedzialność państwa od odpowiedzialności PMCs z tytułu naruszeń międzynarodowego prawa humanitarnego oraz praw człowieka[7]. Pomimo zapisu w Dokumencie z Montreux, który zakazuje wykorzystywania prywatnych firm do bezpośredniego udziału w konflikcie zbrojnym[8], nie udało się wypracować kompleksowych regulacji, które byłyby w stanie określić w pełni status międzynarodowy PMCs[9].

W 1993 roku prywatna firma wojskowa Executive Outcome (EO) została wynajęta przez rząd Angoli do odbicia z rąk partyzantki UNITA[10] terenów wydobycia ropy naftowej. Operacja odniosła sukces, który zaowocował długoletnim kontraktem rządu Angoli, obejmującym szkolenie armii oraz bezpośrednie operacje militarne, jednakże Executive Outcome nigdy nie zdołała uwolnić się od swojej najemniczej tożsamości. Jej działania, jakkolwiek krótkoterminowo skuteczne i profesjonalne, nigdy nie stały się antidotum na złożone problemy państw ogarniętych konfliktem. Potwierdza to chociażby fakt, że wkrótce po wycofaniu się oddziałów EO z Sierra Leone, kraj ponownie pogrążył się w wojnie domowej. Co więcej, usługi firm militarnych świadczone są na ogół podczas kryzysów instytucji państwa i prawa, a stan ten niewątpliwie przyczynia się do pozyskiwania przez te podmioty korzyści niewspółmiernych do stopnia zaangażowania i poniesionych kosztów.

Grupa Wagnera

We wrześniu 2019 r. siły Grupy Wagnera zostały rozmieszczone w Mozambiku, aby przeciwdziałać rebeliantom z Ansar al-Sunna. Firma ta została założona przez Jewgienija Prigożina, wieloletniego sojusznika prezydenta Rosji, Władimira Putina. Grupa Wagnera może być postrzegana jako narzędzie polityki zagranicznej Federacji Rosyjskiej. Zasięg działania Grupy rozciąga się na m.in. Sudan, Libię, Republikę Środkowoafrykańską oraz  Syrię. Korporacje Prigożina były już wcześniej sankcjonowane przez Departament Skarbu USA za swoje działania w Syrii, a finansowana przez niego Internet Research Agency była odpowiedzialna za próby ingerowania w wybory w USA w 2016 roku[11]. Rozmieszczenie rosyjskich kontrahentów w 2019 r. nastąpiło po wizycie Prezydenta Mozambiku Filipe Nyusiego w Moskwie, podczas której podpisano także umowy umożliwiające rosyjskim firmom wydobycie skroplonego gazu ziemnego[12].

Pod koniec 2019 roku Ansar al-Sunna, w dwóch oddzielnych atakach, zabiło siedmiu pracowników rosyjskiej Grupy i 20 żołnierzy miejscowej armii[13]. Nieskuteczność sił Wagnera przy zwalczaniu rebelii dżihadystów doprowadziła do decyzji rządu Mozambiku o  wycofaniu Grupy z  regionu. Ich porażka wynikała głównie z braku znajomości lokalnej kultury oraz niechęci do współpracy z armią Mozambiku. 

Dyck Advisory Group (DAG)

W celu zastąpienia Grupy Wagnera, Mozambik zatrudnił firmę Dyck Advisory Group, której głównym celem było przeprowadzenie nalotów na pozycje Ansar al-Sunna w Cabo Delgado. Pomimo pewnych niepowodzeń wsparcie lotnicze zapewniane przez DAG skutecznie uniemożliwiło rebeliantom zajęcie strategicznych pozycji wzdłuż wybrzeża kraju. W lipcu 2020 roku rząd Mozambiku przedłużył kontrakt z DAG na kolejne 8 miesięcy, podczas których firma zapewniała nie tylko wsparcie operacyjne w terenie, ale także wsparcie szkoleniowe dla sił Mozambiku[14].

DAG posiadała już doświadczenie w operowaniu w regionie, jednakże podobnie jak w  przypadku rosyjskiej Grupy, początek jej działalności w Mozambiku nie należał do najłatwiejszych. W ciągu pierwszych kilku tygodni, na skutek ostrzału, utraciła ona śmigłowiec oraz samolot zwiadowczy. DAG współpracowała jednak z siłami rządowymi, a wsparcie udzielone przez firmę było pomocne w zapobieganiu dalszego przemieszczania się Ansar al-Sunna do kluczowych miast.

Dyck Advisory Group spotkała się z krytyką m.in. ze strony Amnesty International. W  swoim raporcie organizacja ta oskarżyła zarówno rząd Mozambiku, jak i rebeliantów o  zbrodnie wojenne na ludności cywilnej, w tym zabójstwa, tortury i uprowadzenia[15]. Mozambik zaprzeczył oskarżeniom, jakoby jego żołnierze popełnili owe okrucieństwa, twierdząc, że zbrodnie zostały popełnione przez islamskich powstańców podszywających się pod żołnierzy. Organizacja pozarządowa oskarża też pracowników DAG o ostrzelanie ludności cywilnej podczas ścigania podejrzanych bojowników. Podejrzewa się, że kontrakt z prywatną firmą wojskową z RPA został zawieszony, ale rząd Mozambiku oficjalnie nie potwierdził tego doniesienia[16].

Paramount Group 

Mozambik podjął również współpracę z Paramount Group, globalną firmą z branży lotniczej i  technologicznej z siedzibą w RPA. Nie dostarcza ona personelu, a jedynie zapewnia sprzęt oraz odpowiednie szkolenia. Chociaż dodatkowe wsparcie zapewniane przez Paramount Group jest konieczne w walce terroryzmem, rodzi ono szersze pytania dotyczące procesów zaopatrzenia i organizacji sił obronnych Mozambiku. Firma została przydzielona do współpracy z Ministerstwem Obrony Mozambiku, podczas gdy Dyck Advisory Group współpracowało z policją krajową[17]. Dwa filary bezpieczeństwa w Mozambiku korzystają więc obecnie z konkurencyjnych firm, aby pozyskać te same zasoby w postaci szkoleń i  sprzętu na potrzeby tego samego konfliktu[18].

Bilans zysków i strat

Decyzja rządu Mozambiku o walce z ekstremizmem za pomocą prywatnych firm wojskowych przyniosła jedynie skutek odwrotny do zamierzonego i chociaż odnotowano minimalny sukces w powstrzymaniu rozprzestrzeniania się powstania w niektórych kluczowych miastach, operacje wojskowe nie wpłynęły na pierwotne przyczyny, które zadecydowały o  pojawieniu się Ansar al-Sunna. Wręcz przeciwnie, rozmieszczenie jednostek wojskowych skutkowało mobilizacją grup terrorystycznych do zmiany taktyki walki, co przełożyło się na przeprowadzanie bardziej brutalnych ataków. Brak przejrzystości charakteryzujący prywatne firmy wojskowe również stanowił pewną trudność w  skutecznym udostępnianiu informacji instytucjom krajowym i regionalnym. Ponadto siły bezpieczeństwa Mozambiku okazały się słabo wyposażone i nieprzeszkolone do walki z  ekstremistami. 

Ataki Ansar al-Sunny w Cabo Delgado w pierwszych dziewięciu miesiącach 2020 roku podwoiły się w stosunku do tych z 2019 roku[19]. Chociaż Ansar al-Sunna początkowo była traktowana jako nowa grupa złożona ze zmarginalizowanych młodych ludzi, nie można ignorować potencjalnego zagrożenia, jakie stanowi dla rozprzestrzeniania się ekstremizmu w  południowo-wschodniej Afryce, zwłaszcza biorąc pod uwagę jej szybką ewolucję i silne powiązania z zewnętrznymi sieciami terrorystycznymi.

Jak udowodniły przedłużające się operacje antyterrorystyczne w Sahelu i Rogu Afryki, podejście czysto zmilitaryzowane jest krótkotrwałe, jeśli nie łączy się ze strategią, która zajmuje się także politycznymi, religijnymi i etnicznymi przyczynami przemocy. W  przypadku Mozambiku rząd powinien zatem wdrożyć programy rozwojowe i  edukacyjne w Cabo Delgado, aby rozwiązać społeczno-ekonomiczne czynniki napędzające ekstremizm. Istnieje również pilna potrzeba stawienia czoła kryzysowi humanitarnemu, wskutek którego aż 530 tys. osób zostało wewnętrznie przesiedlonych[20].

Podsumowanie

W krajach, w których działają prywatne firmy wojskowe, bezpieczeństwo w coraz większym stopniu staje się dobrem prywatnym, a nie publicznym. W sytuacjach konfliktu zbrojnego powrót do porządku publicznego można osiągnąć tylko wtedy, gdy przywrócona zostanie prawomocność państwa, a jego zdolność do utrzymania porządku i ochrony ludności zostanie dobrze ugruntowana. Wydaje się to mało prawdopodobne, gdy zapewnienie bezpieczeństwa pozostaje w rękach podmiotów prywatnych. Głównymi argumentami przemawiającymi za wykorzystaniem sprywatyzowanych firm militarnych są m.in. mniejsze koszty działań niż w przypadku regularnej armii, większa dyspozycyjność, samowystarczalność czy też mobilność[21].

Wykorzystywanie prywatnych firm wojskowych w operacjach pokojowych i interwencjach zbrojnych osłabia pozycję państwa narodowego jako podmiotu uprawnionego do zapewnienia bezpieczeństwa i będącego jego gwarantem. Pomiędzy każdym zleceniodawcą korzystającym z usług prywatnych firm zbrojeniowych i nimi samymi istnieje istotna rozbieżność interesów. Na poziomie operacyjnym zgodnie dążą one do realizacji określonego celu, jednak ich długofalowe strategie i zasady działania, są zasadniczo sprzeczne. Prywatne przedsiębiorstwa wojskowe koncentrują się na maksymalizacji zysków i  rozszerzeniu zasięgu swojego działania. Natomiast rządy oraz organizacje międzynarodowe skupiają się z reguły na działaniach mających na celu długofalowy pokój i stabilizację państw.

Wnioski

Skorzystanie z usług oferowanych przez PMCs przede wszystkim zapobiegło pogorszeniu się, już wystarczająco poważnej, sytuacji w Mozambiku, ale jedynie doraźnie. Niepowodzenie prywatnych firm wojskowych takich jak: Grupa Wagnera, DAG i Paramount Group oraz rządu Mozambiku w walce z kryzysem bezpieczeństwa stawia w nowym świetle trend, który pojawił się wśród rządów w Afryce Subsaharyjskiej od lat 90[22]. Państwa często pozbawione kluczowego potencjału militarnego, w coraz większym stopniu polegały na wykorzystywaniu prywatnych firm wojskowych do zwalczania rebelii, wojen domowych i, co najważniejsze, ochrony swoich zasobów naturalnych. Angola, Sierra Leone, Kongo, Republika Środkowoafrykańska, Nigeria i Uganda to przykłady krajów, które korzystały z  usług oferowanych przez PMCs do utrzymania pokoju. W przeszłości prywatne firmy wojskowe, takie jak STTEP i Sandline, zapewniały wsparcie militarne wielu rządom, często odnosząc znaczące sukcesy [23].

Korzystanie z usług prywatnych firm wojskowych wiąże się jednak z poważnymi zagrożeniami. Przykład firmy Executive Outcomes działającej w Angoli i Sierra Leone jasno pokazał, że wygrywanie konfliktów zbrojnych i tworzenie wyszkolonych armii niekoniecznie oznacza budowanie stabilnego, długotrwałego pokoju.

Bibliografia:

ACAPS, https://www.acaps.org/country/mozambique/crisis/violent-insurgency-in-cabo-delgado, dostęp 03.04.21

BBC, Mozambique: Why IS is so hard to defeat in Mozambique, https://www.bbc.com/news/world-africa-56597861, dostęp 05.04.21

Center for Strategic and International Studies, Mozambique: The Problem with Foreign Terrorist Organization (FTO) Designations, https://www.csis.org/analysis/mozambique-problem-foreign-terrorist-organization-fto-designations, dostęp 30.03.21

Chr. Michelsen Institute, War in resource-rich northern Mozambique – Six scenario, https://www.cmi.no/publications/file/7231-war-in-resource-rich-northern-mozambique-six-scenarios.pdf, dostęp 30.03.21

Council on Foreign Relations, The Military-First Approach in Northern Mozambique is Bound to Fail,www.cfr.org/blog/military-first-approach-northern-mozambique-bound-fail, dostęp 30.03.21

Eminetra, Mozambique looks to the private sector in a war with Islamists, https://eminetra.com/mozambique-looks-to-the-private-sector-in-a-war-with-islamists/429956/, dostęp 03.04.21

Energy Voice, Mozambique, mercenaries accused of war crimes,https://www.energyvoice.com/oilandgas/africa/303697/mozambique-war-crimes-private/, dostęp 01.04.21

Global Policy, PMSCs: Risks and Misconduct , https://archive.globalpolicy.org/pmscs/contractor-misconduct-and-abuse.html, dostęp 30.03.21

Global Risk Insights, https://globalriskinsights.com/2021/02/too-many-mercenaries-in-mozambique/, dostęp 30.03.21

Jackson Institute, A Very Private War: The Failure of Mozambique’s Approach to Defeating an Islamist Insurgency,https://jasoninstitute.com/2020/07/19/a-very-private-war-the-failure-of-mozambiques-approach-to-defeating-an-islamist-insurgency/, dostęp 01.04.21

Małgorzata Zachara, 2009, Starcie praktyki i prawa. Prywatne Firmy Wojskowe (PMC) we współczesnym systemie bezpieczeństwa, 

https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/244479/zachara_starcie_praktyki_i_prawa_2009.pdf?sequence=1&isAllowed=y, dostęp 13.04.21

Scientia Militaria, South African Journal of Military Studies, 2016, Private military and security companies policy in africa: regional policy stasis as agency in international politics, https://www.ajol.info/index.php/smsajms/article/download/151279/140856, dostęp 01.04.21

Zoe Salzman, Private military contractors and the taint of a mercenary reputation, https://nyujilp.org/wp-content/uploads/2013/02/40.3-Salzman.pdf, dostęp 01.04.21

[1]Joseph Hanlon, Religion is shaping Cabo Delgado civil war,https://www.open.ac.uk/technology/mozambique/sites/www.open.ac.uk.technology.mozambique/files/files/Mozambique_484-30Apr2020_Supplement-religion-vote.pdf, dostęp 30.03.21

[2] Reuters, https://www.reuters.com/article/us-total-mozambique-idUSKCN24I2FZ, dostęp 30.03.21

[3] Foreign Policy, Mozambique’s Insurgency Is a Regional Problem, https://foreignpolicy.com/2020/07/01/mozambique-islamist-insurgency-regional-problem-cabo-delgado/, dostęp 13.04.21

[4] Sky News, Mozambique conflict: Why will one million people have been forced to flee their homes?

https://news.sky.com/story/mozambique-conflict-why-have-500-000-people-been-forced-to-flee-their-homes-12209615, dostęp 01.04.21

[5] Amnesty International, War crimes in Mozambique’s forgotten cape, https://www.amnesty.org/download/Documents/AFR4135452021ENGLISH.PDF, dostęp 13.04.21

[6] Protokół dodatkowy do konwencji genewskich z 12 sierpnia 1949 r.

https://www.legal-tools.org/doc/6a78d9/pdf/, dostęp 03.04.21

[7] A. Foong, The Privatization of War: From Privateers and Mercenaries to Private Military and Security Companies, “Asia Pacific Yearbook of International Humanitarian Law” 2008–2011, s. 231–232

[8] International Committee of the Red Cross, The Montreux Document, https://www.icrc.org/en/download/file/135841/montreux_document_en.pdf/, dostęp 03.04.21

[9] Kacper Mirosław Milkowski, 2017, Status prawny prywatnych firm wojskowych a zaangażowanie we współczesne konflikty zbrojne – komercjalizacja wojny? http://www.pedkat.pl/images/ksiazki/Wsp%C3%B3%C5%82czesne_zagro%C5%BCenia_-_naturalne_i_cywilizacyjne.pdf#page=562, dostęp online 13.04.21

[10] Narodowy Związek na rzecz Całkowitego Wyzwolenia Angoli

[11] CNN, Russian mercenaries fight shadowy battle in gas-rich Mozambique, https://edition.cnn.com/2019/11/29/africa/russian-mercenaries-mozambique-intl/index.html, dostęp 02.04.21

[12] Geopolitical Monitor, https://www.geopoliticalmonitor.com/russian-mercenaries-a-string-of-failures-in-africa/, dostęp 02.04.21

[13] The Moscow Times, https://www.themoscowtimes.com/2019/10/31/7-kremlin-linked-mercenaries-killed-in-mozambique-in-october-sources-a67996, dostęp 04.04.21

[14] Global Risk Insights, Mozambique and the Fight Against Insurgency, https://globalriskinsights.com/2021/02/too-many-mercenaries-in-mozambique/, dostęp 04.04.21

[15] Amnesty International, Mozambique: Civilians killed as war crimes committed by armed group, government forces, and private military contractors – new report, https://www.amnesty.org/en/latest/news/2021/03/mozambique-civilians-killed-as-war-crimes-committed-by-armed-group-government-forces-and-private-military-contractors-new-report/, dostęp 04.04.21

[16]BBC, Mozambique town Palma 'retaken’ from militant Islamists,  https://www.bbc.com/news/world-africa-56637573, dostęp 04.04.21

[17] Global Risk Insights, , Mozambique and the Fight Against Insurgency, https://globalriskinsights.com/2021/02/too-many-mercenaries-in-mozambique/, dostęp 04.04.21

[18] Ibidem

[19] Vigil InSight, http://insecurityinsight.org/wp-content/uploads/2021/03/Mozambique-Vigil-InSight-Situation-Report.pdf, dostęp 01.03.21

[20] UNHCR, Legal aid project on the right to documentation for internally displaced persons in Mozambique, https://www.unhcr.org/afr/news/press/2021/2/602ba5af4/legal-aid-project-on-the-right-to-documentation-for-internally-displaced.html, dostęp 04.04.21

[21] R. Uesseler, Warszawa 2008, Wojna jako usługa, op. cit., s.17-19.

[22] Institute for Security Studies, https://issafrica.org/chapter-3-private-military-and-security-companies-and-the-nexus-between-natural-resources-and-civil-wars-in-africa-mpako-h-foaleng, dostęp 13.04.21

[23] JASON Institute, https://jasoninstitute.com/2020/07/19/a-very-private-war-the-failure-of-mozambiques-approach-to-defeating-an-islamist-insurgency/ dostęp 13.04.21

JEŻELI DOCENIASZ NASZĄ PRACĘ, DOŁĄCZ DO GRONA NASZYCH DARCZYŃCÓW!

Z otrzymanych funduszy sfinansujemy powstanie kolejnych publikacji.

Możliwość wsparcia to bezpośrednia wpłata na konto Instytutu Nowej Europy: 95 2530 0008 2090 1053 7214 0001 tytułem: „darowizna na cele statutowe”.

  • Facebook
  • Twitter
  • Tumblr
  • Pinterest
  • Google+
  • LinkedIn
  • E-Mail
Klaudia Badzyńska Klaudia Badzyńska. Studentka stosunków międzynarodowych na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Zainteresowania badawcze to bezpieczeństwo międzynarodowe, konflikty zbrojne obejmujące obszar Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu, ze szczególnym uwzględnieniem konfliktów na tle etnicznym.

PODOBNE MATERIAŁY

Zobacz wszystkie Publikacje
  • Analiza, Bezpieczeństwo, Publikacje, Ukraina, Wojsko i armia

Gamefіkacja wojny po ukraіńsku. System e-punktów „Bonus” od środka

Analiza w skrócie: – Ukraina wprowadza do wojny cyfrową gamefikację: system „Bonus” premiuje operatorów dronów za niszczenie rosyjskich celów. Zebrane…
  • Veronika Barankevych
  • 12 lipca, 2025
  • Publikacje, Rosja

Oko na Rosję: Przegląd wydarzeń – czerwiec 2025

Autorzy: Ksawery Stawiński, Adam Jankowski 01.06. „Okazuje się, że nie mamy wystarczająco ziemniaków” – Putin W ostatnich tygodniach The Moscow…
  • Ksawery Stawiński
  • 12 lipca, 2025
  • Analiza, Publikacje, Turcja

Turcja pod rządami Erdoğana: neoosmanizm czy neokemalizm?

Wprowadzenie W Turcji nie milkną echa największych od kilkunastu lat protestów antyrządowych. Manifestacje i inne formy sprzeciwu wobec aresztowania burmistrza…
  • Filip Grzebuła
  • 12 lipca, 2025
Zobacz wszystkie Publikacje

Comments are closed.

Klaudia Badzyńska Klaudia Badzyńska. Studentka stosunków międzynarodowych na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Zainteresowania badawcze to bezpieczeństwo międzynarodowe, konflikty zbrojne obejmujące obszar Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu, ze szczególnym uwzględnieniem konfliktów na tle etnicznym.
Program Europa tworzą:

Marcin Chruściel

Dyrektor programu. Absolwent studiów doktoranckich z zakresu nauk o polityce na Uniwersytecie Wrocławskim, magister stosunków międzynarodowych i europeistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prezes Zarządu Instytutu Nowej Europy.

dr Artur Bartoszewicz

Przewodniczący Rady Programowej Instytutu Nowej Europy. Doktor nauk ekonomicznych Szkoły Głównej Handlowej. Ekspert w dziedzinie polityki publicznej, w tym m. in. strategii państwa i gospodarki.

Michał Banasiak

Specjalizuje się w relacjach sportu i polityki. Autor analiz, komentarzy i wywiadów z zakresu dyplomacji sportowej i polityki międzynarodowej. Były dziennikarz Polsat News i wysłannik redakcji zagranicznej Telewizji Polskiej.

Maciej Pawłowski

Ekspert ds. migracji, gospodarki i polityki państw basenu Morza Śródziemnego. W latach 2018-2020 Analityk PISM ds. Południowej Europy. Autor publikacji w polskiej i zagranicznej prasie na temat Hiszpanii, Włoch, Grecji, Egiptu i państw Magrebu. Od września 2020 r. mieszka w północnej Afryce (Egipt, Algieria).

Jędrzej Błaszczak

Absolwent studiów prawniczych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się na Inicjatywie Trójmorza i polityce w Bułgarii. Doświadczenie zdobywał w European Foundation of Human Rights w Wilnie, Center for the Study of Democracy w Sofii i polskich placówkach dyplomatycznych w Teheranie i Tbilisi.

Program Bezpieczeństwo tworzą:

dr Aleksander Olech

Dyrektor programu. Wykładowca na Baltic Defence College, absolwent Europejskiej Akademii Dyplomacji oraz Akademii Sztuki Wojennej. Jego główne zainteresowania badawcze to terroryzm, bezpieczeństwo w Europie Środkowo-Wschodniej oraz rola NATO i UE w środowisku zagrożeń hybrydowych.

dr Agnieszka Rogozińska

Członek Rady Programowej Instytutu Nowej Europy. Doktor nauk społecznych w dyscyplinie nauki o polityce. Zainteresowania badawcze koncentruje na problematyce bezpieczeństwa euroatlantyckiego, instytucjonalnym wymiarze bezpieczeństwa i współczesnych zagrożeniach.

Aleksy Borówka

Doktorant na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego, Przewodniczący Krajowej Reprezentacji Doktorantów w kadencji 2020. Autor kilkunastu prac naukowych, poświęconych naukom o bezpieczeństwie, naukom o polityce i administracji oraz stosunkom międzynarodowym. Laureat I, II oraz III Międzynarodowej Olimpiady Geopolitycznej.

Karolina Siekierka

Absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego na kierunku stosunki międzynarodowe, specjalizacji Bezpieczeństwo i Studia Strategiczne. Jej zainteresowania badawcze obejmują politykę zagraniczną i wewnętrzną Francji, prawa człowieka oraz konflikty zbrojne.

Stanisław Waszczykowski

Podoficer rezerwy, student studiów magisterskich na kierunku Bezpieczeństwo Międzynarodowe i Dyplomacja na Akademii Sztuki Wojennej, były praktykant w BBN. Jego zainteresowania badawcze obejmują m.in. operacje pokojowe ONZ oraz bezpieczeństwo Ukrainy.

Leon Pińczak

Student studiów drugiego stopnia na Uniwersytecie Warszawskim na kierunku stosunki międzynarodowe. Dziennikarz polskojęzycznej redakcji Biełsatu. Zawodowo zajmuje się obszarem postsowieckim, rosyjską polityką wewnętrzną i doktrynami FR. Biegle włada językiem rosyjskim.

Program Indo-Pacyfik tworzą:

Łukasz Kobierski

Dyrektor programu. Współzałożyciel INE oraz prezes zarządu w latach 2019-2021. Stypendysta szkoleń z zakresu bezpieczeństwa na Daniel Morgan Graduate School of National Security w Waszyngtonie, ekspert od stosunków międzynarodowych. Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego oraz Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Wiceprezes Zarządu INE.

dr Joanna Siekiera

Prawnik międzynarodowy, doktor nauk społecznych, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Bergen w Norwegii. Była stypendystką rządu Nowej Zelandii na Uniwersytecie Victorii w Wellington, niemieckiego Institute of Cultural Diplomacy, a także francuskiego Institut de relations internationales et stratégiques.

Paweł Paszak

Absolwent stosunków międzynarodowych (spec. Wschodnioazjatycka) na Uniwersytecie Warszawskim oraz stypendysta University of Kent (W. Brytania) i Hainan University (ChRL). Doktorant UW i Akademii Sztuki Wojennej. Jego zainteresowania badawcze obejmują politykę zagraniczną ChRL oraz strategiczną rywalizację Chiny-USA.

Jakub Graca

Magister stosunków międzynarodowych na Uniwersytecie Jagiellońskim; studiował także filologię orientalną (specjalność: arabistyka). Analityk Centrum Inicjatyw Międzynarodowych (Warszawa) oraz Instytutu Nowej Europy. Zainteresowania badawcze: Stany Zjednoczone (z naciskiem na politykę zagraniczną), relacje transatlantyckie.

Patryk Szczotka

Absolwent filologii dalekowschodniej ze specjalnością chińską na Uniwersytecie Wrocławskim oraz student kierunku double degree China and International Relations na Aalborg University oraz University of International Relations (国际关系学院) w Pekinie. Jego zainteresowania naukowe to relacje polityczne i gospodarcze UE-ChRL oraz dyplomacja.

The programme's team:

Marcin Chruściel

Programme director. Graduate of PhD studies in Political Science at the University of Wroclaw and Master studies in International Relations at the Jagiellonian University in Krakow. President of the Management Board at the Institute of New Europe.

PhD Artur Bartoszewicz

Chairman of the Institute's Programme Board. Doctor of Economic Sciences at the SGH Warsaw School of Economics. Expert in the field of public policy, including state and economic strategies. Expert at the National Centre for Research and Development and the Digital Poland Projects Centre.

Michał Banasiak

He specializes in relationship of sports and politics. Author of analysis, comments and interviews in the field of sports diplomacy and international politics. Former Polsat News and Polish Television’s foreign desk journalist.

Maciej Pawłowski

Expert on migration, economics and politics of Mediterranean countries. In the period of 2018-2020 PISM Analyst on Southern Europe. Author of various articles in Polish and foreign press about Spain, Italy, Greece, Egypt and Maghreb countries. Since September 2020 lives in North Africa (Egypt, Algeria).

Jędrzej Błaszczak

Graduate of Law at the University of Silesia. His research interests focus on the Three Seas Initiative and politics in Bulgaria. He acquired experience at the European Foundation of Human Rights in Vilnius, the Center for the Study of Democracy in Sofia, and in Polish embassies in Tehran and Tbilisi.

PhD Aleksander Olech

Programme director. Visiting lecturer at the Baltic Defence College, graduate of the European Academy of Diplomacy and War Studies University. His main research interests include terrorism, international cooperation for security in Eastern Europe and the role of NATO and the EU with regard to hybrid threats.

PhD Agnieszka Rogozińska

Member of the Institute's Programme Board. Doctor of Social Sciences in the discipline of Political Science. Editorial secretary of the academic journals "Politics & Security" and "Independence: journal devoted to Poland's recent history". Her research interests focus on security issues.

Aleksy Borówka

PhD candidate at the Faculty of Social Sciences in the University of Wroclaw, the President of the Polish National Associations of PhD Candidates in 2020. The author of dozen of scientific papers, concerning security studies, political science, administration, international relations. Laureate of the I, II and III International Geopolitical Olympiad.

Karolina Siekierka

Graduate of International Relations specializing in Security and Strategic Studies at University of Warsaw. Erasmus student at the Université Panthéon-Sorbonne (Paris 1) and the Institut d’Etudes Politique de Paris (Sciences Po Paris). Her research areas include human rights, climate change and armed conflicts.

Stanisław Waszczykowski

Reserve non-commissioned officer. Master's degree student in International Security and Diplomacy at the War Studies University in Warsaw, former trainee at the National Security Bureau. His research interests include issues related to UN peacekeeping operations and the security of Ukraine.

Leon Pińczak

A second-degree student at the University of Warsaw, majoring in international relations. A journalist of the Polish language edition of Belsat. Interested in the post-Soviet area, with a particular focus on Russian internal politics and Russian doctrines - foreign, defense and information-cybernetic.

Łukasz Kobierski

Programme director. Deputy President of the Management Board. Scholarship holder at the Daniel Morgan Graduate School of National Security in Washington and an expert in the field of international relations. Graduate of the University of Warsaw and the Nicolaus Copernicus University in Toruń

PhD Joanna Siekiera

International lawyer, Doctor of social sciences, postdoctor at the Faculty of Law, University of Bergen, Norway. She was a scholarship holder of the New Zealand government at the Victoria University of Wellington, Institute of Cultural Diplomacy in Germany, Institut de relations internationales et stratégiques in France.

Paweł Paszak

Graduate of International Relations (specialisation in East Asian Studies) from the University of Warsaw and scholarship holder at the University of Kent (UK) and Hainan University (China). PhD candidate at the University of Warsaw and the War Studies University. His research areas include the foreign policy of China and the strategic rivalry between China and the US in the Indo-Pacific.

Jakub Graca

Master of International Relations at the Jagiellonian University in Krakow. He also studied Arabic therein. An analyst at the Center for International Initiatives (Warsaw) and the Institute of New Europe. Research interests: United States (mainly foreign policy), transatlantic relations.

Patryk Szczotka

A graduate of Far Eastern Philology with a specialization in China Studies at the University of Wroclaw and a student of a double degree “China and International Relations” at Aalborg University and University of International Relations (国际关系学院) in Beijing. His research interests include EU-China political and economic relations, as well as diplomacy.

Three Seas Think Tanks Hub is a platform of cooperation among different think tanks based in 3SI member countries. Their common goal is to strengthen public debate and understanding of the Three Seas region seen from the political, economic and security perspective. The project aims at exchanging ideas, research and publications on the region’s potential and challenges.

Members

The Baltic Security Foundation (Latvia)

The BSF promotes the security and defense of the Baltic Sea region. It gathers security experts from the region and beyond, provides a platform for discussion and research, promotes solutions that lead to stronger regional security in the military and other areas.

The Institute for Politics and Society (Czech Republic)

The Institute analyses important economic, political, and social areas that affect today’s society. The mission of the Institute is to cultivate the Czech political and public sphere through professional and open discussion.

Nézöpont Institute (Hungary)

The Institute aims at improving Hungarian public life and public discourse by providing real data, facts and opinions based on those. Its primary focus points are Hungarian youth, media policy and Central European cooperation.

The Vienna Institute for International Economic Studies (Austria)

The wiiw is one of the principal centres for research on Central, East and Southeast Europe with 50 years of experience. Over the years, the Institute has broadened its expertise, increasing its regional coverage – to European integration, the countries of Wider Europe and selected issues of the global economy.

The International Institute for Peace (Austria)

The Institute strives to address the most topical issues of the day and promote dialogue, public engagement, and a common understanding to ensure a holistic approach to conflict resolution and a durable peace. The IIP functions as a platform to promote peace and non-violent conflict resolution across the world.

The Institute for Regional and International Studies (Bulgaria)

The IRIS initiates, develops and implements civic strategies for democratic politics at the national, regional and international level. The Institute promotes the values of democracy, civil society, freedom and respect for law and assists the process of deepening Bulgarian integration in NATO and the EU.

The European Institute of Romania

EIR is a public institution whose mission is to provide expertise in the field of European Affairs to the public administration, the business community, the social partners and the civil society. EIR’s activity is focused on four key domains: research, training, communication, translation of the EHRC case-law.

The Institute of New Europe (Poland)

The Institute is an advisory and analytical non-governmental organisation active in the fields of international politics, international security and economics. The Institute supports policy-makers by providing them with expert opinions, as well as creating a platform for academics, publicists, and commentators to exchange ideas.

YouTube

Zachęcamy do subskrypcji!

Co dwa tygodnie będziesz otrzymywać aktualizacje dotyczące najnowszych publikacji INE i dodatkowych materiałów.

Najnowsze publikacje

  • Zaloguj się
  • Kanał wpisów
  • Kanał komentarzy
  • WordPress.org
  • Gamefіkacja wojny po ukraіńsku. System e-punktów „Bonus” od środka
    przez Veronika Barankevych
    12 lipca, 2025
  • Oko na Rosję: Przegląd wydarzeń – czerwiec 2025
    przez Ksawery Stawiński
    12 lipca, 2025
  • Turcja pod rządami Erdoğana: neoosmanizm czy neokemalizm?
    przez Filip Grzebuła
    12 lipca, 2025

Kategorie

NAJPOPULARNIEJSZE TAGI:

  • Zaloguj się
  • Kanał wpisów
  • Kanał komentarzy
  • WordPress.org

Bezpieczeństwo Bezpieczeństwo międzynarodowe Chiny Geopolityka NATO Polityka międzynarodowa Polska Rosja Ukraina Unia Europejska USA

  • About
  • Publications
  • Europe
  • Security
  • O nas
  • Publikacje
  • Europa
  • Bezpieczeństwo
  • Indo-Pacific
  • Three Seas Think Tanks Hub
  • People
  • Contact – Careers
  • Indo-Pacyfik
  • Trójmorze
  • Ludzie
  • Kontakt – Kariera

Financed with funds from the National Freedom Institute - Center for Civil Society Development under the Governmental Civil Society Organisations Development Programme for 2018-2030.

Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030.



© 2019-2024 Fundacja Instytut Nowej Europy · Wszystkie prawa zastrzeżone · Wesprzyj nas