Przegląd wydarzeń UE-Chiny (01.02.2022-14.02.2022)

Autorzy: Łukasz Kobierski i Patryk Szczotka.

Prezydent Andrzej Duda spotkał się w Pekinie z Xi Jinpingiem, przywódcą ChRL

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda uczestniczył 4 lutego 2022 roku w ceremonii otwarcia 24. Zimowych Igrzysk Olimpijskich w Pekinie. Najważniejszym wydarzeniem trzydniowej wizyty polskiego prezydenta w Chińskiej Republice Ludowej było niedzielne (6 lutego) spotkanie z chińskim przywódcą Xi Jinpingiem. Rozmowa dotyczyła między innymi tradycyjnych kwestii zwiększenia wymiany handlowej w obszarze rolnictwa i rozwoju projektów inwestycyjnych. Prezydent ChRL podkreślił gotowość Chin do rozwoju infrastruktury logistycznej w Polsce, wpisując się w trend zapewnień o rozwoju kooperacji z państwami Europy Środkowo-Wschodniej w formatach takich jak 16+1 czy Nowy Jedwabny Szlak. Oprócz tego, prezydent Duda poruszył kwestię bezpieczeństwa w Europie Wschodniej, zwracając uwagę na kwestię niepokojących państwa regionu działań Federacji Rosyjskiej.

Spotkanie prezydentów spotkało się ze stonowanymi reakcjami strony polskiej. Minister Spraw Zagranicznych Zbigniew Rau określił spotkanie jako przede wszystkim skupione na sporcie, z akcentem politycznym odsuniętym na nieco dalszy plan. Z kolei doradca prezydenta Jakub Kumoch stwierdził, że pomimo że Polska jest sojusznikiem USA, to ma też bardzo przyjazne stosunki z ChRL i chce możliwie najlepszych relacji z tym państwem. W wieczornym, niedzielnym serwisie informacyjnym chińskiego, państwowego medium CCTV pojawił się materiał na temat spotkania głów obu państw, jednak składał się on wyłącznie z oficjalnego odczytu relacji chińskiego MSZ z wizyty. Spotkanie obu prezydentów najprawdopodobniej nie będzie przełomem w polsko-chińskich relacjach ekonomicznych, nie wpłynie też znacząco na sytuację bezpieczeństwa w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Wiąże się to przede wszystkim z chińsko-rosyjskim partnerstwem, które jest dla rządu w Pekinie jednym z priorytetowych aspektów polityki zagranicznej.

Wielka Brytania reaguje na chińskie wsparcie argentyńskich roszczeń do Falklandów

Wielka Brytania zdecydowanie sprzeciwiła się wsparciu argentyńskich roszczeń do archipelagu Falklandów przez Chińską Republikę Ludową. Prezydent Argentyny Alberto Fernandez spotkał się 6 lutego 2022 ze swoim chińskim odpowiednikiem Xi Jinpingiem przy okazji wizyty na ceremonii otwarcia 24. Zimowych Igrzysk Olimpijskich w Pekinie. W oświadczeniu wydanym po rozmowie padły słowa o poparciu ChRL dla żądań Argentyny roszczącej sobie prawo do jurysdykcji nad archipelagiem Falklandów, zwanych także w Argentynie jako Malwiny. Szefowa brytyjskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych Elizabeth Truss zakomunikowała, że Wielka Brytania „całkowicie odrzuca wszelkie wątpliwości dotyczące suwerenności Falklandów”. Oświadczenie ChRL nie wpłynie pozytywnie na ogłoszone przez brytyjskiego premiera Borisa Johnsona plany wznowienia rozmów handlowych z Chinami, zamrożonych od 2018 roku.

Rząd Chińskiej Republiki Ludowej nakłada restrykcje na eksport żywności z Litwy

Chiny zawiesiły w tym tygodniu import wołowiny, nabiału i piwa z Litwy, poinformowała w czwartek litewska Państwowa Służba Żywności i Weterynarii. W piśmie wysłanym przez chińskie władze celne do wspomnianej wyżej instytucji znalazły się zarzuty związane z brakiem informacji technicznych, na podstawie których towary mogą być wprowadzane na rynek chiński. Jak podkreśliła litewska agencja, „do tej pory nie otrzymaliśmy żadnego powiadomienia z Chin, że brakuje jakichkolwiek informacji lub danych”. Sytuacja ta może być odczytywana jako kontynuacja konfliktu litewsko-chińskiego, który rozgorzał z powodu znacznego zbliżenia rządu w Wilnie z nieuznawaną przez Pekin Republiką Chińską na Tajwanie. Konflikt ten stał się nie tylko kwestią stosunków bilateralnych między Litwą a ChRL, lecz przeniósł się także na płaszczyznę europejską, skutkując złożeniem przez Unię Europejską pozwu przeciwko ChRL w Światowej Organizacji Handlu.

UE i globalne standardy technologiczne. Zagrożenie dla Chin?

Komisja Europejska przedstawiła 2 lutego plan wzmocnienia swojego wpływu na tworzenie globalnych standardów technologicznych. Nowa strategia KE nakreśla odnowione zobowiązanie do zaangażowania się w definiowanie norm technologicznych dla powstających technologii, aby przeciwdziałać rosnącej konkurencji międzynarodowej. Komisja jest też otwarta na kontynuowanie dialogu z innymi krajami – takimi jak Chiny – i zbada możliwe obszary współpracy, na przykład w zakresie wspierania Europejskiego Zielonego Ładu. Jeszcze w grudniu 2021 roku Izba Handlowa UE w Chinach ostrzegała, że Pekin coraz bardziej stara się kształtować międzynarodowe standardy dotyczące nowych technologii, takich jak sztuczna inteligencja i sieć 5G. Chiny działają na rzecz wprowadzenia własnych standardów prawnych w tym zakresie, więc zwiększona aktywność UE jest konieczna, by bronić interesów europejskich.

UE próbuje dołączyć do liderów produkcji chipów

8 lutego 2022 r. Komisja Europejska opublikowała European Chips Act. Zamiarem Komisji jest uruchomienie szeroko zakrojonego planu inwestycyjnego o łącznej wartości 43 miliardów euro w celu finansowania badań i innowacji w zakresie chipów i innych technologii stosowanych w nowoczesnych urządzeniach. Jak zauważa część dziennikarzy, na konferencjach prasowych dotyczących powyższego tematu Przewodnicząca Komisji Europejskiej i inni komisarze wymieniają Stany Zjednoczone, Japonię, Koreę Południową i Singapur jako partnerów o podobnych poglądach, nie ma natomiast wzmianki o Tajwanie, który jest liderem na rynku zaawansowanych technologicznie chipów. Tajwan znalazł się jednak w treści jednego z dokumentów na pozycji partnera. Być może przedstawiciele unijni unikają – przynajmniej werbalnie – wspominania o Tajwanie, ponieważ jego możliwa szersza współpraca z innymi państwami Zachodu, jest drażliwą kwestią dla władz Komunistycznej Partii Chin.

Czechy z nowymi zasadami dla dostawców sieci 5G

Czeskie instytucje bezpieczeństwa opublikowały wytyczne dotyczące wyboru dostawców sieci 5G. Wśród kryteriów wyboru dostawców, wymieniono m.in. demokratycznie wybrany rząd, niezależna opozycja, wolne wybory, mechanizm kontroli i równowagi, niezależne sądownictwo, rządy prawa i ochrona własności intelektualnej. Powyższe wskazuje nie wprost, o rezygnacji z chińskich technologii 5G w Czechach. Już wcześniej rząd czeski dołączył do amerykańskiej inicjatywy Clean Network, która ma na celu niedopuszczenie do zdominowania gospodarek sojuszników USA przez chińskie technologie teleinformatycze.