Autorzy: Łukasz Kobierski i Patryk Szczotka
Wizyta kanclerza Niemiec w Pekinie
4 listopada kanclerz Olaf Scholz złożył wizytę w Pekinie, gdzie spotkał się z przewodniczącym Chińskiej Republiki Ludowej (ChRL) Xi Jinpingiem oraz premierem Li Keqiangiem. Olaf Scholz jest pierwszym zachodnim gościem państwowym, który został fizycznie przyjęty w Chińskiej Republice Ludowej od początku wybuchu pandemii. Kanclerzowi towarzyszyli przedstawiciele niemieckich firm, m.in. Volkswagen, BMW, BASF, Bayer czy Deutsche Bank. Priorytetowe tematy objęły rosyjską agresję na Ukrainę (Scholz poprosił Chiny o „wykorzystanie swoich wpływów na Rosję do zakończenia wojny w Ukrainie”, zaś rosyjskie groźby z użyciem broni jądrowej uznanie za „niedopuszczalne”), kwestię Tajwanu (Scholz podkreślił, że wszelkie zmiany status quo Tajwanu powinny być dokonywane „tylko pokojowo i za obopólną zgodą”) oraz praw człowieka (zainteresowanie międzynarodowej opinii sytuacją w Xinjiangu „nie jest ingerencją w sprawy wewnętrzne”). Scholz odniósł się także do chińsko-niemieckich relacji gospodarczych, zwracając uwagę na problemy unijnych firm z dostępem do chińskiego rynku. Jednocześnie strona chińska zgodziła się na zatwierdzenie szczepionki na koronawirusa opracowanej przez niemiecki BioNTech dla obcokrajowców mieszkających w Chinach.
Ambasador Polski w chińskich mediach
Ambasador Polski w Chinach Wojciech Zajączkowski, udzielił wywiadu dla chińskiego portalu Caixin. Odniósł się w nim do XX Zjazdu KPCh: „Z zadowoleniem przyjmujemy dalszą determinację chińskich przywódców do utrzymania polityki otwartych drzwi, ponieważ dobrobyt i otwartość Chin są dobre dla całego świata”.
Relacje Francja-Chiny
W pierwszej połowie listopada mieliśmy kilka rozmów francusko-chińskich oraz gestów wskazujących na podtrzymanie dobrej współpracy.1 listopada Wang Yi odbył rozmowę telefoniczną z francuską minister ds. Europy i spraw zagranicznych Catherine Colonną. Podczas niego, obie strony wymieniły m.in poglądy na temat Ukrainy, sytuacji na Półwyspie Koreańskim oraz innych kwestii. 9 listopada podczas standardowego briefingu z dziennikarzami, rzecznik MSZ Chin Zhao Lijian, powiedział kilka zdań na temat relacji chińsko-francuskich. W jego opinii, nastąpiła wyraźna dynamika w relacjach dwustronnych. Pekin jest gotów do współpracy z Francją w pogłębieniu praktycznej współpracy w różnych dziedzinach oraz poprawy komunikacji i koordynacji w najważniejszych kwestiach międzynarodowych i regionalnych. Zaś 15 listopada prezydent Francji Emmanuel Macron spotkał się z przewodniczącym KPCh Xi Jinpingiem w międzyczasie szczytu G20 na Bali. Xi zwrócił uwagę, że stosunki chińsko-francuskie utrzymały pozytywne tempo rozwoju, a oba państwa oraz UE powinny kierować się duchem niezależności i autonomii, a także otwartości i współpracy.
Biuro Macrona poinformowało, że obaj przywódcy zgodzili się, że deeskalacja konfliktu na Ukrainie jest pilna i potwierdzili swoje stanowisko w sprawie zapobiegania użyciu broni jądrowej. Macron powiedział, że zamierza odwiedzić Pekin po nowym roku i wierzy, że Xi, może odegrać rolę mediatora w wojnie na Ukrainie.
Relacje UE-Chiny
Szef unijnej dyplomacji Josep Borrell przyznał, że UE jest jeszcze bardziej uzależniona od dostaw z Chin. Zależność UE od Chin w zakresie strategii zielonej transformacji „przewyższa jej zależność od paliw kopalnych z Rosji”, dodaje. Wskazał, że napięcia w Cieśninie Tajwańskiej mogą w szczególności mieć destrukcyjny wpływ na stosunki UE-Chiny, podobnie jak sytuacja w zakresie praw człowieka w Chinach. Rzecznik MSZ Chin Zhao Lijian, wypowiedział się na temat komentarzy Borrella. Stwierdza, że w rzeczywistości obie strony mają szerokie, zbieżne interesy i współpraca znacznie przewyższa konkurencję. Chiny nigdy nie akceptują żadnych protekcjonalnych wykładów na temat praw człowieka, dodał.
Podczas dużych targów handlowych w Szanghaju organizowanych przez władze chińskie, wycofano z listy do odtworzenia, video przewodniczącego Rady Europejskiej Charlesa Michela. Przemówienie miało być bardzo krytyczne wobec „nielegalnej wojny Rosji z Ukrainą” i miała znaleźć się tam informacja, że Europa wyciąga z niej „ważne lekcje”, zgodnie z fragmentami przemówienia dostarczonymi przez unijnych dyplomatów. Rzecznik chińskiego MSZ zaprzeczył, by był świadomy tego problemu.
Szczyt G20 i spotkania bilateralne
Podczas szczytu G20 doszło do spotkania kilku przedstawicieli europejskich z Xi Jinpingiem. Oprócz wspomnianego wcześniej Macrona, także z premierem Holandii Markiem Rutte, premier Włoch Giorgią Meloni oraz premierem Hiszpanii Pedro Sanchezem. Podczas spotkania z premierem Holandii, Xi stwierdził, że należy odrzucić próbę upolitycznienia kwestii gospodarczych i handlowych. Uwagi Xi były zapewne odniesieniem do wezwań USA do krajów sojuszniczych, w tym Holandii, do przyjęcia amerykańskich ograniczeń w eksporcie sprzętu do produkcji półprzewodników do Chin. Premier otrzymał zaproszenie do ponownego przyjazdu do Chin. Przy okazji spotkania z Meloni, Xi wyraził nadzieję, że Włochy odegrają ważną rolę we wspieraniu ,,pozytywnej” i „niezależnej” polityki UE wobec Chin. Meloni według notatki włoskiego MSZ, wyraziła zainteresowanie rządu włoskiego wspieraniem wzajemnych interesów gospodarczych. Zwróciła szczególną uwagę na wojnę na Ukrainie i jej konsekwencje. Xi zaprosił też premier do złożenia wizyty w Chinach, na co Meloni wyraziła chęć. Podczas spotkania z Sanchezem, Xi wyraził nadzieję, że Hiszpania będzie traktować chińskie firmy w sposób uczciwy, sprawiedliwy, przejrzysty i niedyskryminacyjny. Według notatki strony hiszpańskiej, obaj przywódcy omówili niektóre z głównych wyzwań globalnych, w szczególności rosyjską inwazję na Ukrainę i jej wpływ na gospodarkę światową, kryzys żywnościowy i energetyczny oraz konieczność walki ze zmianami klimatycznymi. Sanchez wezwał Chiny, do wykorzystania swoich wpływów w celu skłonienia Rosji do zakończenia wojny.
Podejrzenia o działalność chińskiej policji w państwach europejskich
Austriacki rząd zapowiedział, że zbada doniesienia o posterunki policji rzekomo stworzonych w tym kraju przez Chiny. „Absolutnie nie ma wątpliwości, że w żadnych okolicznościach nie będziemy tolerować zabronionych działań zagranicznych służb wywiadowczych lub organów policji” – powiedział rzecznik austriackiego MSW. Podobne działania obserwujemy obecnie również w innych krajach europejskich. Holandia zażądała zamknięcia dwóch „nielegalnych posterunków policji”, które Chiny podobno utworzyły w tym państwie. Według doniesień medialnych, Pekin od 2018 roku prowadzi takie placówki w Amsterdamie i Rotterdamie w celu monitorowania dysydentów. Organizacje pozarządowe twierdzą, że wykorzystują one byłych oficerów wojska i wywiadu do uciszania przeciwników politycznych. Nie ma jednak informacji, by holenderski premier Mark Rutte poruszał tę kwestię na spotkaniu z przywódcą ChRL Xi Jinpingiem podczas szczytu G20 na indonezyjskiej wyspie Bali (rozmowę zdominowały kwestie klimatyczne i praw człowieka). Sprawa chińskich posterunków policji jest obecna także we włoskim dyskursie medialnym. Dwie posłanki (Mara Bizotto oraz Lia Quartapelle) złożyły pytania parlamentarne w sprawie czterech chińskich „zagranicznych posterunków policji” we Włoszech. Posłanki pytały „czy rząd rozważy rezygnację z przeglądu umów podpisanych z Chińską Republiką Ludową w sprawie współpracy w zakresie bezpieczeństwa publicznego”, jakie inicjatywy zamierza podjąć, „aby zweryfikować, czy te zagraniczne stacje ukrywają szerszą architekturę szpiegostwa i kontroli nad chińskim społeczności, obecnych na terytorium Włoch”, czy rząd zamierza „zwrócić się o wyjaśnienia do przedstawicielstwa dyplomatycznego ChRL we Włoszech” i czy „przeprowadzi wspólne inicjatywy na szczeblu UE w celu rozwiązania problemu”.
Wspólne oświadczenie ministrów spraw zagranicznych Wielkiej Brytanii i Francji
11 listopada minister spraw zagranicznych Wielkiej Brytanii James Cleverly i minister spraw zagranicznych Francji Catherine Colonna przeprowadzili w Paryżu rozmowy, potwierdzając partnerstwo między Francją a Wielką Brytanią. Ministrowie „zobowiązali się do zacieśnienia współpracy na rzecz wolnego i otwartego Indo-Pacyfiku oraz skoordynowania odpowiedzi na wyzwania systemowe stawiane przez coraz bardziej asertywne Chiny, pozostając jednocześnie gotowi do współpracy z Chinami w zakresie globalnych wyzwań, takich jak zmiany klimatyczne. Francja i Wielka Brytania będą naciskać na Chiny, jako stałego członka Rady Bezpieczeństwa ONZ, zwłaszcza w odniesieniu do rosyjskiej wojny napastniczej na Ukrainie, aby wywiązywały się ze swoich obowiązków w ONZ, dotyczących Ukrainy i praw człowieka”.
Tajwan zainwestuje w możliwości produkcyjne półprzewodników na Litwie
Tajwan, największy na świecie dostawca półprzewodników, zainwestuje ponad 10 milionów euro w produkcję chipów na Litwie. Tajwański Instytut Badań nad Technologią Przemysłową będzie współpracował z litewskim producentem elektroniki Teltonika w celu stworzenia możliwości w zakresie technologii półprzewodników w kraju bałtyckim. Ponad dwa tuziny tajwańskich stypendiów dla Litwinów zostanie zaoferowanych na szkolenia techniczne.
Foto: Emmanuel Macrton/TT/Officiel du gouvernement – France

DOŁĄCZ DO GRONA NASZYCH DARCZYŃCÓW!
Z otrzymanych funduszy sfinansujemy powstanie kolejnych publikacji.
Możliwość wsparcia to bezpośrednia wpłata na konto Instytutu Nowej Europy:
95 2530 0008 2090 1053 7214 0001 tytułem: „darowizna na cele statutowe”.
Comments are closed.