Email · kontakt@ine.org.pl
Instytut Nowej Europy Instytut Nowej Europy Instytut Nowej Europy Instytut Nowej Europy
  • O nas
  • Publikacje
      • Publikacje

        Najważniejsze kategorie materiałów publikowanych przez Instytut w ramach prowadzonej działalności badawczej i analitycznej.

      • ZOBACZ WSZYSTKIE PUBLIKACJE

      • Analizy
        Analizy międzynarodowe oraz komentarze bieżące przygotowywane przez naszych ekspertów i analityków
      • Raporty
        Kompleksowe opracowania tematyczne z zakresu stosunków międzynarodowych oraz zagadnień społeczno-politycznych
      • Wideo
        Nagrania z debat eksperckich oraz odcinki tematycznych wideopodcastów tworzonych przez naszych ekspertów
      • Mapy
        Selekcja map obrazujących międzynarodowe systemy sojuszy oraz wizyty zagraniczne kluczowych polityków
  • Programy
      • Programy

        Główne obszary działalności badawczej i publikacyjnej Instytutu z osobnymi zespołami ekspertów, funkcjonującymi pod kierunkiem dyrektora danego programu.

      • STRONA PROJEKTU TRÓJMORZE (ENG)

      • Europa
        Analizy i komentarze poświęcone integracji europejskiej oraz miejscu Europy na politycznej i gospodarczej mapie świata
      • Bezpieczeństwo
        Opracowania z zakresu bezpieczeństwa międzynarodowego i wewnętrznego poszczególnych państw, ze szczególnym uwzględnieniem roli NATO
      • Indo-Pacyfik
        Przegląd sytuacji polityczno- gospodarczej w regionie, stanu rywalizacji USA-Chiny oraz polityki
      • Trójmorze
        Analizy i opracowania dotyczące Inicjatywy Trójmorza z uwzględnieniem perspektyw tworzących ją państw
  • Ludzie
      • Ludzie

        Instytut Nowej Europy tworzy zespół zaangażowanych osób z zarządem na czele, a także eksperci i wolontariusze. Działania INE wspiera Rada Programowa, która stanowi zaplecze merytoryczne.

      • Zespół i eksperci
        Członkowie zespołu INE odpowiadają za bieżące funkcjonowanie Instytutu, piszą własne analizy, jak również pomagają ekspertom w tworzeniu ich opracowań.
      • Wolontariusze
        Wolontariusze INE stanowią ważną część naszego zespołu. Dzięki ich energii, pomysłowości i zaangażowaniu możliwe jest realizowanie wielu ważnych dla Instytutu projektów.
  • Kontakt – Kariera
  • Polish-Czech Forum
  • English
Instytut Nowej Europy Instytut Nowej Europy
  • O nas
  • Publikacje
      • Publikacje

        Najważniejsze kategorie materiałów publikowanych przez Instytut w ramach prowadzonej działalności badawczej i analitycznej.

      • ZOBACZ WSZYSTKIE PUBLIKACJE

      • Analizy
        Analizy międzynarodowe oraz komentarze bieżące przygotowywane przez naszych ekspertów i analityków
      • Raporty
        Kompleksowe opracowania tematyczne z zakresu stosunków międzynarodowych oraz zagadnień społeczno-politycznych
      • Wideo
        Nagrania z debat eksperckich oraz odcinki tematycznych wideopodcastów tworzonych przez naszych ekspertów
      • Mapy
        Selekcja map obrazujących międzynarodowe systemy sojuszy oraz wizyty zagraniczne kluczowych polityków
  • Programy
      • Programy

        Główne obszary działalności badawczej i publikacyjnej Instytutu z osobnymi zespołami ekspertów, funkcjonującymi pod kierunkiem dyrektora danego programu.

      • STRONA PROJEKTU TRÓJMORZE (ENG)

      • Europa
        Analizy i komentarze poświęcone integracji europejskiej oraz miejscu Europy na politycznej i gospodarczej mapie świata
      • Bezpieczeństwo
        Opracowania z zakresu bezpieczeństwa międzynarodowego i wewnętrznego poszczególnych państw, ze szczególnym uwzględnieniem roli NATO
      • Indo-Pacyfik
        Przegląd sytuacji polityczno- gospodarczej w regionie, stanu rywalizacji USA-Chiny oraz polityki
      • Trójmorze
        Analizy i opracowania dotyczące Inicjatywy Trójmorza z uwzględnieniem perspektyw tworzących ją państw
  • Ludzie
      • Ludzie

        Instytut Nowej Europy tworzy zespół zaangażowanych osób z zarządem na czele, a także eksperci i wolontariusze. Działania INE wspiera Rada Programowa, która stanowi zaplecze merytoryczne.

      • Zespół i eksperci
        Członkowie zespołu INE odpowiadają za bieżące funkcjonowanie Instytutu, piszą własne analizy, jak również pomagają ekspertom w tworzeniu ich opracowań.
      • Wolontariusze
        Wolontariusze INE stanowią ważną część naszego zespołu. Dzięki ich energii, pomysłowości i zaangażowaniu możliwe jest realizowanie wielu ważnych dla Instytutu projektów.
  • Kontakt – Kariera
  • Polish-Czech Forum
  • English
maj 07
Analiza, Azja, Chiny, Geopolityka, Indie, Polityka międzynarodowa, Publikacje, Rosja

Przyszłość Szanghajskiej Organizacji Współpracy w stosunkach międzynarodowych

7 maja, 2021
Przyszłość Szanghajskiej Organizacji Współpracy w stosunkach międzynarodowychPobierz

Artykuł w skrócie:

– Szanghajska Organizacja Współpracy (SOW) jest podmiotem, dzięki któremu największe kraje Azji pragną wpływać na sytuację militarną, gospodarczą i polityczną na kontynencie,

– SOW, jako platforma dialogu międzypaństwowego, zamierza odgrywać istotną rolę na płaszczyźnie międzynarodowej, szczególnie w zakresie bezpieczeństwa i zwalczania terroryzmu,

– Rola SOW i jej znaczenie w polityce międzynarodowej będą zależały od wzajemnych relacji Chin, Rosji i Indii.

Szanghajska Organizacja Współpracy jest podmiotem, który powstał w opozycji do zachodnich struktur w stosunkach międzynarodowych. Po rozpadzie Związku Radzieckiego i powstaniu nowych państw celem nadrzędnym stało się zapewnienie bezpieczeństwa w regionie Azji Centralnej. Szczególny nacisk położono na zabezpieczenie granic. Początkowo 26 kwietnia 1996 r. powstała Szanghajska Piątka, aby uspokoić lokalne konflikty w Azji Centralnej oraz spory graniczne. Z inicjatywą tą wystąpiła strona chińska i spotkało się to z akceptacją rosyjską. Deklarację członkowską podpisała Rosja, Chińska Republika Ludowa, Tadżykistan, Kazachstan i Kirgistan[1]. Spotkania Szanghajskiej Piątki spowodowały poszerzenie współpracy na rzecz zwalczania terroryzmu, walki z nielegalną imigracją oraz walki z produkcją i przemytem narkotyków, co oczywiście ma przełożenie na podstawowe cele Szanghajskiej Organizacji Współpracy. Dodać do tego należy porozumienie o budowie zaufania w zakresie militarnym w obszarach przygranicznych (1996) oraz porozumienie o wzajemnej redukcji sił zbrojnych w regionach przygranicznych (1997). Pierwotnie Szanghajska Piątka nie miała na celu (przynajmniej w wymiarze oficjalnym) przekształcić się w sojusz polityczno-wojskowy[2]. Ważne w działaniach organizacji było porozumienie o zwalczaniu ekstremizmu, terroryzmu i separatyzmu islamskiego z Duszanbe (2000). Ustaliło ono podstawy do tzw. wojny z „trzema siłami zła”, które zagrażają stabilizacji w Azji Centralnej[3]. 

15 czerwca 2001 r. została podpisana deklaracja o utworzeniu Szanghajskiej Organizacji Współpracy. Do SOW zaproszono Uzbekistan, tym samym poszerzając grono państw z 5 do 6. 7 czerwca 2002 r. podpisano w Petersburgu Kartę Szanghajskiej Organizacji Współpracy. Określono w niej cele takie, jak: zaufanie, przyjaźń i stosunki dobrosąsiedzkie, współpraca, wspólne promowanie praw człowieka, walka z terroryzmem, współpraca z innymi państwami międzynarodowymi, czy rozwiązywanie problemów w XXI wieku[4]. Ponadto podkreślono konieczność współdziałania w celu utrzymania w regionie pokoju, bezpieczeństwa i stabilności, działania na rzecz rozwoju efektywnej współpracy w obszarach handlu, polityki, gospodarki, kultury, nauki, edukacji, ochrony środowiska, transportu oraz wspólne budowanie i promocję nowego politycznego i ekonomicznego porządku międzynarodowego, w oparciu o zasady demokracji i sprawiedliwości. Karta określała również strukturę instytucjonalną oraz sposoby przystąpienia lub wystąpienia z SOW. 

W 2001 r. członkami Szanghajskiej Organizacji Współpracy było 6 państw. Od 2004 r. status obserwatora otrzymała Mongolia, a od 2005 r. także Indie, Iran oraz Pakistan. W 2012 r. status obserwatora uzyskał Afganistan, a w 2015 r. Białoruś. 10 lipca 2015 r. podczas szczytu państw członkowskich w Ufie, pozytywnie zostały zaopiniowane kandydatury Indii i Pakistanu na członków SOW. Podczas szczytu w Astanie 9 czerwca 2017 r., oba państwa formalnie stały się członkami Szanghajskiej Organizacji Współpracy. Tym samym liczba członków SOW wzrosła do 8. Od 2008 r. zainteresowane państwa mogą uzyskać status partnera dialogu. Obecnie posiadają go Armenia, Azerbejdżan, Kambodża,Nepal, Sri Lanka i Turcja[5]. Gośćmi szczytów są organizacje międzynarodowe takie jak: ONZ, ASEAN, WNP. Ponadto gościem jest też Turkmenistan, który z uwagi na deklarowanie neutralności nie może być członkiem organizacji, która ma również charakter wojskowy. W przyszłości możliwe są zmiany wśród państw związanych z SOW, gdyż o status obserwatora lub partnera dialogu wystąpiły Bangladesz, Arabia Saudyjska, Egipt, Syria, Izrael, Malediwy, Ukraina, Irak, Wietnam, Bahrajn, Zjednoczone Emiraty Arabskie i Katar.[6]

Szanghajska Organizacja Współpracy w 2021 r.

źródło: http://confidantclasses.in/analysis/2020/09/shanghai-cooperation-organization-sco/

Szanghajska Organizacja Współpracy od samego początku starała się zaistnieć na platformie międzynarodowej.Już w 2004 r. nawiązała stosunki z Organizacją Narodów Zjednoczonych, gdzie jest obserwatorem na Zgromadzeniu Ogólnym. Kolejno nawiązano stosunki ze Wspólnotą Niepodległych Państw, Stowarzyszeniem Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN), Organizacją Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym (OUBZ), Organizacją Współpracy Gospodarczej, Biurem Narodów Zjednoczonych ds. Narkotyków i Przestępczości, Konferencją w sprawie interakcji i środków budowania zaufania w Azji (CICA), Międzynarodowym Komitetem Czerwonego Krzyża oraz Unią Afrykańską. W ocenie ONZ SOW „dąży do budowania sprawiedliwego, policentrycznego porządku światowego, w pełnej zgodności z normami prawa międzynarodowego i zasadami wzajemnego szacunku, który odpowiada interesom każdego państwa, biorąc pod uwagę ich wzajemne potrzeby i aspiracje. Jako organizacja wielonarodowa i wielokulturowa, SOW stara się powstrzymać zderzenia cywilizacji w swoich regionach”[7]. Współpraca z WNP, ASEAN, OUBZ, CICA dotyczy przede wszystkim zwalczania terroryzmu, handlu narkotykami i bronią, prania pieniędzy, przestępczości międzynarodowej i nielegalnej migracji. Porozumienie z Organizacją Współpracy Gospodarczej dotyczy gospodarki i handlu, transportu, energii, środowiska oraz turystyki[8].

Najistotniejsze decyzje Szanghajskiej Organizacji Współpracy zapadają na szczytach Rady Głów Państw, które odbywają się corocznie w różnych miastach państw członkowskich. Z analizy tematyki szczytów Szanghajskiej Organizacji Współpracy wynika, że współpraca w jej ramach prowadzona była przede wszystkim w trzech sferach. Po pierwsze była to sfera dotycząca bezpieczeństwa regionalnego i współpracy militarnej. Po drugie realizacja działań zmierzających do integracji gospodarczej. Ponadto jest to organizacja, dzięki której jej członkowie starają się realizować swoje cele polityczne. W tym zakresie jest przede wszystkim narzędziem chińskiej i rosyjskiej polityki zagranicznej. O wiele mniej istotna jest współpraca kulturalna, która sprowadza się do organizowania festiwali sztuki. Jednak ciągły dialog kulturowy między krajami SOW przyczynia się do wzajemnego uczenia się i wzbogacania doświadczeń kulturowych, co ostatecznie prowadzi do wyższego poziomu wzajemnego zrozumienia.

Pierwotnie, szczególnie z perspektywy rosyjskiej, SOW miała być organizacją nastawioną przede wszystkim na cele militarne. Celem było stworzenie przeciwwagi dla Stanów Zjednoczonych na terenie Azji. Istotną kwestią stała się również kwestia bezpieczeństwa regionalnego, szczególnie w związku ze zwiększeniem zagrożenia terrorystycznego. Zwalczanie terroryzmu było jednym z głównych powodów przystąpienia do organizacji Indii i Pakistanu. Zacieśnienie współpracy wojskowej doprowadziło do wymiany informacji wywiadowczych oraz wspólnych ćwiczeń wojskowych i gier wojennych. Ostatnie duże ćwiczenia z partnerami z SOW i Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym o nazwie Kaukaz 2020 Rosja przeprowadziła we wrześniu 2020 r. Uczestniczyło w nich 80 tysięcy żołnierzy[9]. Na 2021 r. zaplanowane są ćwiczenia Peace Mission, a także ćwiczenia rosyjsko-pakistańskie i rosyjsko-indyjskie, czyli państw będących członkami SOW.

Jednak coraz bardziej istotną sferą współpracy w ramach SOW jest problematyka gospodarczo – ekonomiczna. Tym nurtem współdziałania szczególnie zainteresowane są Chiny, które swoją strategię opierają na inwestycjach i wymianie gospodarczej. Jedną z chińskich inicjatyw jest Inicjatywa Pasa i Szlaku, którego celem jest wzmocnienie powiązań Azji z globalną gospodarką i zacieśnienie współpracy z Europą oraz Afryką. Chińskie projekty są szansą rozwojową dla republik Azji Centralnej. Nowy Jedwabny Szlak może stanowić niezwykle silny mechanizm dla przestawienia SOW na tory gospodarczej współpracy, która będzie stopniowo dominować w relacjach między członkami, ponad kwestiami politycznymi i militarnymi. Wzmacnianie roli SOW jako platformy kooperacji gospodarczej nie jest zbieżne z polityką rosyjską. Dla Rosji podstawowym celem funkcjonowania SOW są kwestie polityczne i militarne. Jednak stabilizacja gospodarcza państw środkowoazjatyckich ważna jest również z punktu widzenia bezpieczeństwa regionu.

Przyszłość SOW zależeć jednak będzie od stanowisk Chin, Rosji i Indii. Dotychczas SOW była zdominowana przez Chiny oraz Rosję – dwóch głównych graczy regionalnych. Po przyjęciu do organizacji w 2017 r. Indii i Pakistanu liczono, że dodatkowo zwiększy to rolę SOW jako platformy dialogu. Dla obydwu państw SOW miało być kanałem umożliwiającym kontakty pomiędzy nimi. Z punktu widzenia wspierających Pakistan Chin i współpracującej z Indiami Rosji, przyjęcie tych państw do organizacji miało zwiększyć prestiż organizacji, przy zachowaniu równowagi pomiędzy Federacją Rosyjską a Państwem Środka. Miało to też zwiększyć możliwości oddziaływania organizacji na obszar Azji Południowej. Jednakże w rzeczywistości nastąpiło zahamowanie działalności SOW. Funkcjonowanie organizacji sprowadziło się do etapu deklaracji woli na poszczególnych szczytach. Coraz częściej istotne decyzje podejmowane są w rozmowach dwustronnych za kulisami oficjalnych szczytów. O ile Pakistan, liczący na współpracę gospodarczą z Chinami, może być w przyszłości lojalnym członkiem SOW, o tyle Indie mogą odegrać rolę „konia trojańskiego”. Już obecnie widać sceptyczne stanowisko Indii wobec koncepcji Nowego Jedwabnego Szlaku, co szczególnie uderza w politykę Chin. Powodem jest obawa przed otoczeniem Indii pierścieniem szlaków komunikacyjnych, nad którymi kontrolę sprawować będą Chiny. Indie postrzegają to jako istotne zagrożenie dla gospodarczej niezależności kraju. Jednak najważniejszą przesłanką, która skłania Indie do kontestowania inicjatywy Nowego Jedwabnego Szlaku jest fakt, iż korytarz transportowy tworzony przez Chiny na terytorium Pakistanu przebiega przez obszar sporny pomiędzy Indiami i Pakistanem. Indie uważają to terytorium za swoje, tymczasowo okupowane przez Pakistan. Stworzenie tam przez Chiny jednego z istotnych korytarzy transportowych w ramach projektu Nowego Jedwabnego Szlaku i rozbudowa na tych ziemiach chińskiej infrastruktury jest w odczuciu Indii sankcjonowaniem na forum międzynarodowym niezgodnego z ich stanowiskiem statusu tych ziem[10].

Jednocześnie Indie zbliżyły się do Stanów Zjednoczonych, przystępując do czterostronnego dialogu zwanego Quad, a obejmującego Stany Zjednoczone, Australię, Japonię i właśnie Indie. Indie tym samym rozpoczęły współpracę w ramach amerykańskiej strategii indyjsko – pacyficznej. Pogorszyło to stosunki Indie – Chiny i Indie – Rosja[11]. Rosnąca potęga Chin okazała się wyzwaniem dla New Delhi. Indie widzą, że handel z Chinami ogranicza ich możliwości produkcyjne i celem staje się dywersyfikacja gospodarki z dala od Chin. Również rosnące znaczenie militarne Chin na subkontynencie i na Oceanie Indyjskim jest dla Indii problemem i próbują one przywrócić równowagę w swoim sąsiedztwie[12]. Indie wycofały się z udziału w organizowanych przez Rosję ćwiczeniach wojskowych „Kaukaz – 2020”. Oficjalnym powodem była epidemia Covid – 19, ale faktyczną przyczyną była niechęć do uczestniczenia we wspólnych ćwiczeniach z jednostkami chińskimi i pakistańskimi[13]. Oceniając postępowanie Indii, pamiętać należy o konflikcie zbrojnym w Kaszmirze pomiędzy Indiami i Pakistanem w 2019 r., a także wymianie ognia pomiędzy żołnierzami chińskimi i indyjskimi na granicy w Himalajach. W tych sytuacjach Szanghajska Organizacja Współpracy nie podjęła efektywnych działań mediacyjnych, pozostawiając kwestie załagodzenia konfliktów państwom w nich uczestniczącym. Pomimo braku głębszego zaangażowania ze strony Indii w działania gospodarcze i militarne w ramach SOW, kraj ten nadal aktywnie współdziała z partnerami w zakresie działań antyterrorystycznych. W 2021 r. Indie wraz z Chinami, Pakistanem i innymi członkami SOW wezmą udział w ćwiczeniach antyterrorystycznych[14]. Indie chcą w ten sposób wykorzystać na swoją korzyść uczestnictwo w SOW. Podstawowym celem Indii w SOW jest zacieśnienie współpracy w kwestiach terroryzmu z Rosją i państwami Azji Środkowej. Jednocześnie wraz z wycofywaniem się armii amerykańskiej z Afganistanu, SOW może zwiększyć swoje znaczenie w tym regionie. Biorąc pod uwagę znaczenie, jakie dla Indii ma Afganistan pod względem gospodarczym i bezpieczeństwa, w ich interesie byłaby jednak w przyszłości ścisła współpraca z SOW. Brak zainteresowania Indii SOW byłby równoznaczny z oddaniem bez walki Chinom i Pakistanowi wpływów w Azji Środkowej, Iranie i Afganistanie. Z drugiej strony członkowie SOW z Azji Środkowej liczą na aktywną rolę Indii, jako stabilizatora w regionie, co umożliwiłoby tym krajom wzmocnienie ich wielokierunkowej polityki zagranicznej.

Rosja będzie nadal traktować Szanghajską Organizację Współpracy jako narzędzie polityczno – militarne.Wykorzystywać ją będzie do kreowania swojej polityki w regionie Azji Centralnej, chcąc odzyskać wpływy w dawnych republikach radzieckich. SOW pozostaje z punktu widzenia Rosji bardzo ważną organizacją, pozwalającą na zachowanie wpływu na kreowanie polityki zagranicznej, gospodarczej i bezpieczeństwa byłych republik związkowych. Jednocześnie mimo strategicznej współpracy z Chinami Rosja będzie podejmować działania zmierzające do ograniczania ich roli. Temu służyło między innymi wprowadzenie Indii do SOW. Bez Indii, Chiny wywarłyby na organizację nieproporcjonalny wpływ. Sojusz z Chinami jest rozumiany interesownie i taktycznie. Rosja zmuszona jest zaakceptować mniejszą rolę gospodarczą, nie będzie jednak podchodzić entuzjastycznie do chińskich projektów w ramach SOW, obawiając się, że wyłączają one republiki poradzieckie z orbity jej wyłącznych wpływów. Poprzez obecność w SOW Rosja chce też odgrywać większą polityczną rolę na obszarze Azji Południowo – Wschodniej.

Chiny traktują zaangażowanie w Szanghajskiej Organizacji Współpracy pragmatycznie, uważając je za element wsparcia rozwoju gospodarczego i prowadzonej polityki zagranicznej. Dla Chin priorytetem jest możliwość realizacji interesów gospodarczych w Azji Centralnej. Uwzględniając interesy Rosji w Azji Centralnej, będą się starać unikać niepotrzebnych punktów spornych, nie chcąc pogarszać stosunków z Federacją Rosyjską. Realizując swoje interesy w ramach organizacji, mogą liczyć na poparcie Pakistanu, który już mocno zaangażował się w chiński projekt Nowego Jedwabnego Szlaku, szczególnie poprzez budowę portu w Gwadarze. W tym samym czasie Indie pomagają budować port w irańskim Chabaharze, co pozwoliłoby im ominąć Pakistan i umożliwić handel z Afganistanem poprzez Iran[15]. Widząc brak entuzjazmu ze strony Rosji oraz niejednoznaczne stanowisko Indii odnośnie realizacji projektów w ramach SOW, Chiny stworzyły w lipcu 2020 r. nową platformę dialogu Azja Środkowa – Chiny[16]. Może to w przyszłości osłabić zdolność działania SOW. Wydaje się, że Chiny będą aktywnie działać w ramach SOW pod warunkiem, że organizacja ta będzie pomocna w realizacji chińskich interesów.

Szanghajska Organizacji Współpracy obecnie obejmuje ponad 43% populacji ludności świata, a jej zasięg geograficzny to prawie 70% obszaru kontynentu eurazjatyckiego. Organizacja pragnie mocniej zaistnieć w sferze międzynarodowej, rozwijając relacje ze wszystkimi państwami wchodzącymi w jej skład, jak również z innymi podmiotami międzynarodowymi. Głównym założeniem w tym zakresie jest wspieranie multipolaryzmu na świecie. Na ostatnich szczytach przywódcy zajmują wspólne stanowiska w najważniejszych obecnie kwestiach globalnych. Chiny działając w ramach SOW pragną kształtować nowy porządek międzynarodowy, podkreślając znaczenie Azji w polityce i gospodarce światowej. Chiny i Rosja będą rozszerzać relacje z Iranem, by równoważyć działania Amerykanów. Podobnie po wycofaniu się Amerykanów z Afganistanu kraj ten znajdzie się jeszcze bardziej w orbicie zainteresowania Chin, Indii i Pakistanu. Realizacja zamierzeń poszczególnych krajów w stosunku do Iranu i Afganistanu może być dokonywana za pośrednictwem SOW. Poprzez zacieśnianie współpracy z Iranem, Afganistanem i Turcją SOW może zwiększyć swoje znaczenie w świecie. Kwestie dotyczące przestrzegania zasad demokracji, humanitaryzmu, praw człowieka, swobód obywatelskich czy wolnych mediów, a także brak jednolitej i wielowektorowej polityki zagranicznej powoduje niemożność w przyszłości głębszych relacji dwustronnych z Unią Europejską. Podobnie rywalizacja militarna Chin i Rosji z NATO ogranicza możliwości współpracy SOW z tą organizacją. Przypomnieć należy, że członkami SOW są cztery państwa posiadające broń atomową, rywalizujące ze sobą i wielokrotnie w przeszłości skonfliktowane. Ich głównym celem jest ograniczenie wpływów Stanów Zjednoczonych w Azji, tym samym szanse na współpracę z NATO są nikłe. Polityka Stanów Zjednoczonych traktujących Rosję jako przeciwnika, a Chiny jako poważnego konkurenta prowadzi do zbliżenia między Moskwą i Pekinem. Kraje te są również przeciwnikami stworzonej przez USA strategii Indo – Pacyfiku. Może to paradoksalnie mieć pozytywne konsekwencje dla funkcjonowania SOW. Zacieśni to współpracę wiodących krajów w ramach organizacji. W regionie istnieje chęć i wola zdynamizowania stosunków gospodarczych, a także realna możliwość integracji Azji Centralnej z Azją Południową. Z drugiej strony Szanghajska Organizacja Współpracy może być wykorzystywana przez państwa członkowskie, jako narzędzie nacisku zarówno w sferze wewnętrznej, jak i wobec innych podmiotów stosunków międzynarodowych. Jednak wiele krajów widzi w ramach SOW szereg obiecujących obszarów współpracy w zapewnianiu pokoju i stabilności, rozwoju gospodarczego, a także w zwalczaniu terroryzmu.

Szanghajska Organizacja Współpracy symbolizuje głębszy trend, w którym regionalne potęgi azjatyckie w coraz większym stopniu zapewniają większą ekonomiczną i polityczną kontrolę nad kontynentem azjatyckim, poprzez tworzenie nowych organizacji międzynarodowych, które omijają główne organizacje kierowane przez Zachód. Jak twierdził Zbigniew Brzeziński, kontrola lądu eurazjatyckiego jest kluczem do globalnej dominacji, a kontrola Azji Środkowej jest kluczem do kontrolowania lądu eurazjatyckiego. Szanghajska Organizacja Współpracy może stać się platformą poszukiwania kompromisów w zakresie bezpieczeństwa regionalnego. Wiele krajów tego regionu ma nadzieję, że takie cele będzie realizować SOW. Walka z terroryzmem w ramach Regionalnej Struktury Antyterrorystycznej (RATS) może być w przyszłości fundamentem jednoczącym kraje SOW, utrzymującym jedność organizacji.Podstawą funkcjonowania SOW jest jednak zachowanie „szanghajskiego ducha”, opierającego się na wzajemnym zaufaniu. Chińska inicjatywa ogłoszona na szczycie w Moskwie 10 listopada 2020 r. budowy „czterech wspólnot” wskazała kierunek rozwoju SOW. Chodzi o inicjatywę mającą na celu zbudowanie „wspólnoty opieki zdrowotnej”, „wspólnoty bezpieczeństwa”, „wspólnoty rozwoju” i „wspólnoty humanistycznej”[17]. W strategii rozwoju SOW do 2025 r. państwa członkowskie zobowiązały się do konsekwentnego zajmowania wspólnych stanowisk w szerokim zakresie zagadnień będących przedmiotem wspólnego zainteresowania ONZ i innych organizacji międzynarodowych. Realizację tych założeń będą szczególnie obserwować kraje, które są zainteresowane współpracą lub nawet członkostwem w SOW. Dotyczy to szczególnie krajów Azji Południowej. Zainteresowanie to może stanowić impuls i motor napędowy przyszłościowego rozwoju organizacji. Jednak przyszłość SOW i jej rola na arenie międzynarodowej zależeć będzie od zachowania największych państw będących jej członkami tzn. Rosji, Chin i Indii. Jeżeli przeważy poczucie przynależności do SOW i dbałość o jej przyszłość, organizacja ma duże szanse rozwoju.Jeżeli jednak przewagę uzyskają narodowe, egoistyczne interesy każdego z członków postawi to organizację na krawędzi kryzysu, a jej przyszłość będzie niepewna. SOW może przekształcić się w bezsilną strukturę, którą będzie można określić „papierowym tygrysem”, nieodgrywającą żadnej poważnej roli w stosunkach międzynarodowych.Przeważać będą rutynowe oświadczenia urzędników, które nie będą poparte żadnymi propozycjami ani konkretnymi krokami. Wydaje się, że przeciwdziałać temu mogłoby uczynienie tej organizacji bardziej demokratyczną, szczególnie w bieżących sprawach. Jednakże konflikty interesów między członkami organizacji mogą uniemożliwić przekształcenie tego ugrupowania w mechanizm pogłębionej współpracy.


[1] Ross, Wiktor. 2011 Szanghajska Organizacja Współpracy, [w:] Chińska Republika Ludowa we współczesnych stosunkach międzynarodowych, red. P. Ostaszewski, Wydawnictwo SGH, Warszawa, s. 145. 

[2] Gill, Bates. 2007 Rising Star: China’s New Security Diplomacy, Brooking Institution Press, Washington, s. 37 – 39.

[3] Lewis, David. 2008, The Temptations of Tyranny in Central Asia, Hurst & Company, London, s. 221.

[4] Sikora-Gaca, Małgorzata. 2015 Szanghajska  Organizacja  Współpracy  i  jej  wpływ  na  kształtowanie globalnego zarządzania, [w:] Instytucje międzynarodowe w dobie globalnego zarządzania, M. Rewizorski (red.), Warszawa, s. 196-215

[5] Lang, Józef. 2017, Szanghajska Organizacja Współpracy poszerza się o Indie i Pakistan, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2017-06-21/szanghajska-organizacja-wspolpracy-poszerza-sie-o-indie-i-pakistan, dostęp: 27.02.2021.

[6] Indian Council of World Affairs. 2020, Lecture on The Future Trajectory of the Shanghai Cooperation Organization (SCO) and India’s Role by Ambassador Vladimir Norov, Secretary General, SCO, 13 January 2020, https://www.icwa.in/show_content.php?lang=1&level=1&ls_id=5679&lid=3483, dostęp: 15.04.2021.

[7] Alimov, Rashid. The Role of the Shanghai Cooperation Organization in Counteracting Threats to Peace and Security, https://www.un.org/en/chronicle/article/role-shanghai-cooperation-organization-counteracting-threats-peace-and-security, dostęp: 02.03.2021.

[8] The Shanghai cooperation organisation, http://eng.sectsco.org/cooperation/, dostęp: 10.03.2021.

[9] Polsatnews. 2020, 80 tys. Żołnierzy z sześciu krajów. Rosja organizuje manewry, https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2020-09-14/80-tys-zolnierzy-z-szesciu-krajow-rosja-organizuje-manewry/, dostęp: 09.03.2021.

[10] Renik, Krzysztof. 2018, Chiński „Pas i Szlak” z perspektywy Indii, Centrum Stosunków Międzynarodowych, nr 7/2018. 

[11] Global Times. 2021, India seeking courtship with Quad a negative asset of BRICS, SCO, https://www.globaltimes.cn/page/202103/1218194.shtml, dostęp: 14.03.2021.

[12] Mohan, Chilamkuri – Raja. 2021, The Quad’s importance to India’s strategic autonomy, https://indianexpress.com/article/opinion/columns/quad-summit-india-china-relations-brics-nations-7229861/, dostęp: 20.03.2021. 

[13] Chaudhary, Smriti. 2020, Why India Made A Mistake By Skipping KavKaz 2020 Military Drills In Russia?, https://eurasiantimes.com/why-india-made-a-mistake-by-skipping-kavkaz-2020-military-drills-in-russia/, dostęp: 02.03.2021.

[14] Moneycontrol. 2021, India, Pak, China to participate in SCO joint anti-terrorism exercise this year, https://www.moneycontrol.com/news/world/india-pak-china-to-participate-in-sco-joint-anti-terrorism-exercise-this-year-6674061.html, dostęp: 23.03.2021

[15] Khan, Feroz – Hassan. 2021, Russia–Pakistan Strategic Relations: An Emerging Entente Cordiale, https://www.airuniversity.af.edu/JIPA/Display/Article/2473361/russiapakistan-strategic-relations-an-emerging-entente-cordiale/, dostęp: 22.03.2021.

[16] Mashrab, Fozil. 2020, Shanghai Cooperation Organization Enters Period of Stagnation, https://jamestown.org/program/shanghai-cooperation-organization-enters-period-of-stagnation/, dostęp: 20.03.2021. 

[17] Cri online. 2020, Komentarz: W krytycznym momencie inicjatywa budowy „czterech wspólnot”wyznacza kierunek Szanghajskiej Organizacji Współpracy, http://polish.cri.cn/news/china/3875/20201111/576084.html, dostęp: 03.03.2021.

JEŻELI DOCENIASZ NASZĄ PRACĘ, DOŁĄCZ DO GRONA NASZYCH DARCZYŃCÓW!

Z otrzymanych funduszy sfinansujemy powstanie kolejnych publikacji.

Możliwość wsparcia to bezpośrednia wpłata na konto Instytutu Nowej Europy:

95 2530 0008 2090 1053 7214 0001 tytułem: „darowizna na cele statutowe”.

  • Facebook
  • Twitter
  • Tumblr
  • Pinterest
  • Google+
  • LinkedIn
  • E-Mail
Piotr Dutkiewicz Piotr Dutkiewicz. Doktorant nauk o polityce na Uniwersytecie Marii Curie – Skłodowskiej w Katedrze Stosunków Międzynarodowych. W swoich badaniach związanych z doktoratem koncentruje się na kwestiach dotyczących mniejszości ujgurskiej. Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego kierunków politologia oraz sinologia. Obecne zainteresowana naukowe dotyczą przede wszystkim Chińskiej Republiki Ludowej oraz obszaru Azji. Autor artykułów i wystąpień naukowych związanych z tematyką chińską, technologią oraz polityzacją religii. Aktywny uczestnik konferencji ogólnopolskich i międzynarodowych.

PODOBNE MATERIAŁY

Zobacz wszystkie Publikacje
  • Publikacje, Rosja

Oko na Rosję: Przegląd wydarzeń – maj 2025

Autorzy: Ksawery Stawiński, Adam Jankowski 08.05.25 Umowa Surowcowa Ósmego maja ukraiński parlament ratyfikował tak zwany Mineral Deal. Oficjalna, mniej dźwięczna,…
  • Adam Jankowski
  • 15 czerwca, 2025
  • Chiny, Indo-Pacyfik, Publikacje, Unia Europejska

PRZEGLĄD WYDARZEŃ UE-CHINY MAJ 2025

Autorzy: Mikołaj Woźniak, Konrad Falkowski. Wsparcie merytoryczne: Łukasz Kobierski 9.05. Słowacko-chińskie rozmowy w Moskwie Na tle uroczystości związanych z obchodami…
  • Mikołaj Woźniak
  • 15 czerwca, 2025
  • Analiza, Nowe technologie, Publikacje

Suwerenność technologiczna – nowe wyzwanie dla geopolityki europejskiej

W XXI wieku bardziej niż kiedykolwiek rywalizacja państw przeniosła się do sfery technologii. W związku z tym od kilkunastu lat…
  • dr Tomasz Pawłuszko
  • 8 czerwca, 2025
Zobacz wszystkie Publikacje

Comments are closed.

Piotr Dutkiewicz Piotr Dutkiewicz. Doktorant nauk o polityce na Uniwersytecie Marii Curie – Skłodowskiej w Katedrze Stosunków Międzynarodowych. W swoich badaniach związanych z doktoratem koncentruje się na kwestiach dotyczących mniejszości ujgurskiej. Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego kierunków politologia oraz sinologia. Obecne zainteresowana naukowe dotyczą przede wszystkim Chińskiej Republiki Ludowej oraz obszaru Azji. Autor artykułów i wystąpień naukowych związanych z tematyką chińską, technologią oraz polityzacją religii. Aktywny uczestnik konferencji ogólnopolskich i międzynarodowych.
Program Europa tworzą:

Marcin Chruściel

Dyrektor programu. Absolwent studiów doktoranckich z zakresu nauk o polityce na Uniwersytecie Wrocławskim, magister stosunków międzynarodowych i europeistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prezes Zarządu Instytutu Nowej Europy.

dr Artur Bartoszewicz

Przewodniczący Rady Programowej Instytutu Nowej Europy. Doktor nauk ekonomicznych Szkoły Głównej Handlowej. Ekspert w dziedzinie polityki publicznej, w tym m. in. strategii państwa i gospodarki.

Michał Banasiak

Specjalizuje się w relacjach sportu i polityki. Autor analiz, komentarzy i wywiadów z zakresu dyplomacji sportowej i polityki międzynarodowej. Były dziennikarz Polsat News i wysłannik redakcji zagranicznej Telewizji Polskiej.

Maciej Pawłowski

Ekspert ds. migracji, gospodarki i polityki państw basenu Morza Śródziemnego. W latach 2018-2020 Analityk PISM ds. Południowej Europy. Autor publikacji w polskiej i zagranicznej prasie na temat Hiszpanii, Włoch, Grecji, Egiptu i państw Magrebu. Od września 2020 r. mieszka w północnej Afryce (Egipt, Algieria).

Jędrzej Błaszczak

Absolwent studiów prawniczych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się na Inicjatywie Trójmorza i polityce w Bułgarii. Doświadczenie zdobywał w European Foundation of Human Rights w Wilnie, Center for the Study of Democracy w Sofii i polskich placówkach dyplomatycznych w Teheranie i Tbilisi.

Program Bezpieczeństwo tworzą:

dr Aleksander Olech

Dyrektor programu. Wykładowca na Baltic Defence College, absolwent Europejskiej Akademii Dyplomacji oraz Akademii Sztuki Wojennej. Jego główne zainteresowania badawcze to terroryzm, bezpieczeństwo w Europie Środkowo-Wschodniej oraz rola NATO i UE w środowisku zagrożeń hybrydowych.

dr Agnieszka Rogozińska

Członek Rady Programowej Instytutu Nowej Europy. Doktor nauk społecznych w dyscyplinie nauki o polityce. Zainteresowania badawcze koncentruje na problematyce bezpieczeństwa euroatlantyckiego, instytucjonalnym wymiarze bezpieczeństwa i współczesnych zagrożeniach.

Aleksy Borówka

Doktorant na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego, Przewodniczący Krajowej Reprezentacji Doktorantów w kadencji 2020. Autor kilkunastu prac naukowych, poświęconych naukom o bezpieczeństwie, naukom o polityce i administracji oraz stosunkom międzynarodowym. Laureat I, II oraz III Międzynarodowej Olimpiady Geopolitycznej.

Karolina Siekierka

Absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego na kierunku stosunki międzynarodowe, specjalizacji Bezpieczeństwo i Studia Strategiczne. Jej zainteresowania badawcze obejmują politykę zagraniczną i wewnętrzną Francji, prawa człowieka oraz konflikty zbrojne.

Stanisław Waszczykowski

Podoficer rezerwy, student studiów magisterskich na kierunku Bezpieczeństwo Międzynarodowe i Dyplomacja na Akademii Sztuki Wojennej, były praktykant w BBN. Jego zainteresowania badawcze obejmują m.in. operacje pokojowe ONZ oraz bezpieczeństwo Ukrainy.

Leon Pińczak

Student studiów drugiego stopnia na Uniwersytecie Warszawskim na kierunku stosunki międzynarodowe. Dziennikarz polskojęzycznej redakcji Biełsatu. Zawodowo zajmuje się obszarem postsowieckim, rosyjską polityką wewnętrzną i doktrynami FR. Biegle włada językiem rosyjskim.

Program Indo-Pacyfik tworzą:

Łukasz Kobierski

Dyrektor programu. Współzałożyciel INE oraz prezes zarządu w latach 2019-2021. Stypendysta szkoleń z zakresu bezpieczeństwa na Daniel Morgan Graduate School of National Security w Waszyngtonie, ekspert od stosunków międzynarodowych. Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego oraz Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Wiceprezes Zarządu INE.

dr Joanna Siekiera

Prawnik międzynarodowy, doktor nauk społecznych, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Bergen w Norwegii. Była stypendystką rządu Nowej Zelandii na Uniwersytecie Victorii w Wellington, niemieckiego Institute of Cultural Diplomacy, a także francuskiego Institut de relations internationales et stratégiques.

Paweł Paszak

Absolwent stosunków międzynarodowych (spec. Wschodnioazjatycka) na Uniwersytecie Warszawskim oraz stypendysta University of Kent (W. Brytania) i Hainan University (ChRL). Doktorant UW i Akademii Sztuki Wojennej. Jego zainteresowania badawcze obejmują politykę zagraniczną ChRL oraz strategiczną rywalizację Chiny-USA.

Jakub Graca

Magister stosunków międzynarodowych na Uniwersytecie Jagiellońskim; studiował także filologię orientalną (specjalność: arabistyka). Analityk Centrum Inicjatyw Międzynarodowych (Warszawa) oraz Instytutu Nowej Europy. Zainteresowania badawcze: Stany Zjednoczone (z naciskiem na politykę zagraniczną), relacje transatlantyckie.

Patryk Szczotka

Absolwent filologii dalekowschodniej ze specjalnością chińską na Uniwersytecie Wrocławskim oraz student kierunku double degree China and International Relations na Aalborg University oraz University of International Relations (国际关系学院) w Pekinie. Jego zainteresowania naukowe to relacje polityczne i gospodarcze UE-ChRL oraz dyplomacja.

The programme's team:

Marcin Chruściel

Programme director. Graduate of PhD studies in Political Science at the University of Wroclaw and Master studies in International Relations at the Jagiellonian University in Krakow. President of the Management Board at the Institute of New Europe.

PhD Artur Bartoszewicz

Chairman of the Institute's Programme Board. Doctor of Economic Sciences at the SGH Warsaw School of Economics. Expert in the field of public policy, including state and economic strategies. Expert at the National Centre for Research and Development and the Digital Poland Projects Centre.

Michał Banasiak

He specializes in relationship of sports and politics. Author of analysis, comments and interviews in the field of sports diplomacy and international politics. Former Polsat News and Polish Television’s foreign desk journalist.

Maciej Pawłowski

Expert on migration, economics and politics of Mediterranean countries. In the period of 2018-2020 PISM Analyst on Southern Europe. Author of various articles in Polish and foreign press about Spain, Italy, Greece, Egypt and Maghreb countries. Since September 2020 lives in North Africa (Egypt, Algeria).

Jędrzej Błaszczak

Graduate of Law at the University of Silesia. His research interests focus on the Three Seas Initiative and politics in Bulgaria. He acquired experience at the European Foundation of Human Rights in Vilnius, the Center for the Study of Democracy in Sofia, and in Polish embassies in Tehran and Tbilisi.

PhD Aleksander Olech

Programme director. Visiting lecturer at the Baltic Defence College, graduate of the European Academy of Diplomacy and War Studies University. His main research interests include terrorism, international cooperation for security in Eastern Europe and the role of NATO and the EU with regard to hybrid threats.

PhD Agnieszka Rogozińska

Member of the Institute's Programme Board. Doctor of Social Sciences in the discipline of Political Science. Editorial secretary of the academic journals "Politics & Security" and "Independence: journal devoted to Poland's recent history". Her research interests focus on security issues.

Aleksy Borówka

PhD candidate at the Faculty of Social Sciences in the University of Wroclaw, the President of the Polish National Associations of PhD Candidates in 2020. The author of dozen of scientific papers, concerning security studies, political science, administration, international relations. Laureate of the I, II and III International Geopolitical Olympiad.

Karolina Siekierka

Graduate of International Relations specializing in Security and Strategic Studies at University of Warsaw. Erasmus student at the Université Panthéon-Sorbonne (Paris 1) and the Institut d’Etudes Politique de Paris (Sciences Po Paris). Her research areas include human rights, climate change and armed conflicts.

Stanisław Waszczykowski

Reserve non-commissioned officer. Master's degree student in International Security and Diplomacy at the War Studies University in Warsaw, former trainee at the National Security Bureau. His research interests include issues related to UN peacekeeping operations and the security of Ukraine.

Leon Pińczak

A second-degree student at the University of Warsaw, majoring in international relations. A journalist of the Polish language edition of Belsat. Interested in the post-Soviet area, with a particular focus on Russian internal politics and Russian doctrines - foreign, defense and information-cybernetic.

Łukasz Kobierski

Programme director. Deputy President of the Management Board. Scholarship holder at the Daniel Morgan Graduate School of National Security in Washington and an expert in the field of international relations. Graduate of the University of Warsaw and the Nicolaus Copernicus University in Toruń

PhD Joanna Siekiera

International lawyer, Doctor of social sciences, postdoctor at the Faculty of Law, University of Bergen, Norway. She was a scholarship holder of the New Zealand government at the Victoria University of Wellington, Institute of Cultural Diplomacy in Germany, Institut de relations internationales et stratégiques in France.

Paweł Paszak

Graduate of International Relations (specialisation in East Asian Studies) from the University of Warsaw and scholarship holder at the University of Kent (UK) and Hainan University (China). PhD candidate at the University of Warsaw and the War Studies University. His research areas include the foreign policy of China and the strategic rivalry between China and the US in the Indo-Pacific.

Jakub Graca

Master of International Relations at the Jagiellonian University in Krakow. He also studied Arabic therein. An analyst at the Center for International Initiatives (Warsaw) and the Institute of New Europe. Research interests: United States (mainly foreign policy), transatlantic relations.

Patryk Szczotka

A graduate of Far Eastern Philology with a specialization in China Studies at the University of Wroclaw and a student of a double degree “China and International Relations” at Aalborg University and University of International Relations (国际关系学院) in Beijing. His research interests include EU-China political and economic relations, as well as diplomacy.

Three Seas Think Tanks Hub is a platform of cooperation among different think tanks based in 3SI member countries. Their common goal is to strengthen public debate and understanding of the Three Seas region seen from the political, economic and security perspective. The project aims at exchanging ideas, research and publications on the region’s potential and challenges.

Members

The Baltic Security Foundation (Latvia)

The BSF promotes the security and defense of the Baltic Sea region. It gathers security experts from the region and beyond, provides a platform for discussion and research, promotes solutions that lead to stronger regional security in the military and other areas.

The Institute for Politics and Society (Czech Republic)

The Institute analyses important economic, political, and social areas that affect today’s society. The mission of the Institute is to cultivate the Czech political and public sphere through professional and open discussion.

Nézöpont Institute (Hungary)

The Institute aims at improving Hungarian public life and public discourse by providing real data, facts and opinions based on those. Its primary focus points are Hungarian youth, media policy and Central European cooperation.

The Vienna Institute for International Economic Studies (Austria)

The wiiw is one of the principal centres for research on Central, East and Southeast Europe with 50 years of experience. Over the years, the Institute has broadened its expertise, increasing its regional coverage – to European integration, the countries of Wider Europe and selected issues of the global economy.

The International Institute for Peace (Austria)

The Institute strives to address the most topical issues of the day and promote dialogue, public engagement, and a common understanding to ensure a holistic approach to conflict resolution and a durable peace. The IIP functions as a platform to promote peace and non-violent conflict resolution across the world.

The Institute for Regional and International Studies (Bulgaria)

The IRIS initiates, develops and implements civic strategies for democratic politics at the national, regional and international level. The Institute promotes the values of democracy, civil society, freedom and respect for law and assists the process of deepening Bulgarian integration in NATO and the EU.

The European Institute of Romania

EIR is a public institution whose mission is to provide expertise in the field of European Affairs to the public administration, the business community, the social partners and the civil society. EIR’s activity is focused on four key domains: research, training, communication, translation of the EHRC case-law.

The Institute of New Europe (Poland)

The Institute is an advisory and analytical non-governmental organisation active in the fields of international politics, international security and economics. The Institute supports policy-makers by providing them with expert opinions, as well as creating a platform for academics, publicists, and commentators to exchange ideas.

YouTube

Zachęcamy do subskrypcji!

Co dwa tygodnie będziesz otrzymywać aktualizacje dotyczące najnowszych publikacji INE i dodatkowych materiałów.

Najnowsze publikacje

  • Zaloguj się
  • Kanał wpisów
  • Kanał komentarzy
  • WordPress.org
  • Oko na Rosję: Przegląd wydarzeń – maj 2025
    przez Adam Jankowski
    15 czerwca, 2025
  • PRZEGLĄD WYDARZEŃ UE-CHINY MAJ 2025
    przez Mikołaj Woźniak
    15 czerwca, 2025
  • Suwerenność technologiczna – nowe wyzwanie dla geopolityki europejskiej
    przez dr Tomasz Pawłuszko
    8 czerwca, 2025

Kategorie

NAJPOPULARNIEJSZE TAGI:

  • Zaloguj się
  • Kanał wpisów
  • Kanał komentarzy
  • WordPress.org

Bezpieczeństwo Bezpieczeństwo międzynarodowe Chiny Geopolityka NATO Polityka międzynarodowa Polska Rosja Ukraina Unia Europejska USA

  • About
  • Publications
  • Europe
  • Security
  • O nas
  • Publikacje
  • Europa
  • Bezpieczeństwo
  • Indo-Pacific
  • Three Seas Think Tanks Hub
  • People
  • Contact – Careers
  • Indo-Pacyfik
  • Trójmorze
  • Ludzie
  • Kontakt – Kariera

Financed with funds from the National Freedom Institute - Center for Civil Society Development under the Governmental Civil Society Organisations Development Programme for 2018-2030.

Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030.



© 2019-2024 Fundacja Instytut Nowej Europy · Wszystkie prawa zastrzeżone · Wesprzyj nas