Wprowadzenie
Indo-Pacyfik w latach 2015-2020 urósł do rangi jednej z najważniejszych koncepcji w polityce Stanów Zjednoczonych oraz ich sojuszników w Azji, wyznaczając ramy dla „wielkiej gry” o dominację w regionie i polityce globalnej. Indo-Pacyfik stanowi w istocie „mentalną mapę”, która powołuje do życia nowy superregion, w którym krzyżują się ścieżki światowych mocarstw dążących do utrzymania bądź zdobycia hegemonii.
Koncepcja stanowi odzwierciedlenie przekonania, że powrót wielkich i asertywnych Chin wymaga kolektywnej reakcji nie tylko Stanów Zjednoczonych, ale wszystkich aktorów regionu. Z perspektywy amerykańskiej celem głównym jest bardziej efektywna i skuteczna rywalizacja z Chinami na polu militarnym i politycznym. Dla Japonii i Indii Indo-Pacyfik stanowi drogę do podniesienia poziomu bezpieczeństwa względem Chin oraz wzmocnienia strategicznej autonomii w obliczu słabnących wpływów USA w regionie. Dla państw ASEAN koncepcja jest możliwa do przyjęcia pod warunkiem, że skupi się na współpracy politycznej i gospodarczej, nie zaś na izolowaniu Chin, postrzeganych przez większość państw jako partner równie ważny bądź ważniejszy od Stanów Zjednoczonych.
Wejście terminu do języka światowych przywódców wynika także z dostrzeżenia ekonomicznej, demograficznej i politycznej wagi Azji, która w XXI wieku pozostaje niezmiennie motorem światowego wzrostu. Do 2040 r. jej udział w światowym PKB i konsumpcji ma sięgnąć odpowiednio 50, 40 i 25%. W 2020 r. Azja po raz pierwszy ma prześcignąć resztę świata pod względem parytetu siły nabywczej (PPP), czyli potencjału konsumpcyjnego społeczeństw przy uwzględnieniu różnic walutowych i cenowych między porównywanymi państwami.
Niniejszy raport stanowi próbę przybliżenia polskiemu czytelnikowi koncepcji, która do niedawna niemal nie funkcjonowała w dyskursie publicznym a obecnie stanowi kluczowy element polityki Stanów Zjednoczonych oraz ich partnerów i sojuszników. Publikacja wskazuje na obiektywne i intersubiektywny aspekty Indo-Pacyfiku oraz jego rolę w polityce USA, Chin i Indii w kontekście strategicznej rywalizacji o hegemonię. Z uwagi na globalną sieć współzależności rozwój wypadków w regionie będzie wywierał również istotny wpływ na bezpieczeństwo i możliwości rozwojowe Polski. Z tego względu niezwykle istotne staje się monitorowanie tytułowej nowej „wielkiej gry” światowych mocarstw w obszarze Indo-Pacyfiku.
Autor:
Paweł Paszak – Dyrektor Programu Indo-Pacyfik w Instytucie Nowej Europy (INE) oraz współautor programu China Monitor dla Warsaw Institute. Absolwent stosunków międzynarodowych (spec. Wschodnioazjatycka) na Uniwersytecie Warszawskim oraz stypendysta University of Kent (W. Brytania) i Hainan University (ChRL). Doktorant Uniwersytetu Warszawskiego i Akademii Sztuki Wojennej oraz uczestnik projektów badawczych Ministerstwa Obrony Narodowej. Obszary badawcze obejmują politykę zagraniczną ChRL oraz strategiczną rywalizację Chiny-USA w regionie Indo-Pacyfiku.
JEŻELI DOCENIASZ NASZĄ PRACĘ, DOŁĄCZ DO GRONA NASZYCH DARCZYŃCÓW!
Z otrzymanych funduszy sfinansujemy powstanie kolejnych publikacji.
Możliwość wsparcia to bezpośrednia wpłata na konto Instytutu Nowej Europy:
95 2530 0008 2090 1053 7214 0001 tytułem: „darowizna na cele statutowe”.
Comments are closed.