Autorzy: dr Aleksander Olech, Julia Różańska.
Początek XXI wieku to okres nieustannych zmian zachodzących w wyniku niekontrolowanej migracji. Brak odpowiednich praw wraz z błędami popełnionymi przy tworzeniu systemów przyjmowania imigrantów spowodowały, że współcześnie państwa Europy Zachodniej ponoszą konsekwencje niepoprawnych działań. Antycypacja zdarzeń, które mają obecnie miejsce w Republice Francuskiej, była możliwa w kontekście prowadzonych działań wojskowych w Afryce i na Bliskim Wschodzie w drugiej połowie XX wieku. Francuskie oddziały rozpoczęły wojnę poza kontynentem kilkadziesiąt lat temu, a obecnie przedłużają ją w celach „stabilizacyjnych”, co wciąż silnie wiąże je z byłymi koloniami. Działania Francji w ramach jej międzynarodowych sojuszy, otwarta polityka migracyjna, stosunkowo łatwy dostęp do otrzymywania świadczeń socjalnych dla mieszkańców, chęć szybkiego rozwoju gospodarczego, niepoprawna współpraca z państwami Afryki Północnej, uchybienia w działalności służb bezpieczeństwa, niewłaściwa edukacja kulturowa, błędy w zagospodarowaniu nowoprzybyłych migrantów, czy też nieokreślone prawa dla wyznawców różnych religii, spowodowały, że jest ona współcześnie zamieszkana przez ludność różnych wiar i wyznań. Społeczność wewnątrz kraju nie potrafi ze sobą egzystować, mimo posiadania wspólnego obywatelstwa, mieszkania w tym samym mieście czy uczęszczania do jednej szkoły.
Zjawisko uchodźctwa istnieje od setek lat. Po każdej wojnie tworzyły się nowe grupy szukające domu, przemierzając kraje i kontynenty. Z uwagi na kryzysy migracyjne choćby w 2015 i 2021 roku, w tym napływ osób innego wyznania do Europy, warto zauważyć, jak prawnie jest regulowana kwestia noszenia burek, hijabów i niqabów na Starym Kontynencie. Po opuszczeniu przez Amerykanów Afganistanu Talibowie ogłosili, że burki nie będą obowiązkowe, hijaby – tak. W związku z tym pojawia się pytanie, jak będą ubierać się kobiety, które uciekną przed Talibami do Europy. Ponadto są tutaj również tysiące migrantów z innych państw. Czy dopasują się oni do ogólnego trendu w Europie, czy raczej będą wierni wzorcom, które wymagają zakrywania twarzy w ramach wyznawanej religii?
Europa Zachodnia jest współcześnie regionem, który zmaga się niestabilną sytuacją wewnątrz krajów oraz wojnami domowymi. Nieprzewidywalne działania rebeliantów w tych regionach zmuszają dziesiątki rodzin do przeprowadzki na inny kontynent. Jedyne co im pozostaje, to przysługujące niezbywalne prawa człowieka. Dzięki nim żyją i mogą przekazywać swoje wartości dzieciom. Religia, którą praktykują w państwach Europy Zachodniej stanowi dla nich ważną część życia, która nie znika po przeprowadzce do innego kraju. Istotą problematyki w egzystencji wyznawców różnych religii są zasady i kompromisy między nimi. Tylko mądra, odpowiedzialna i ustępliwa forma behawioryzmu, może zagwarantować poprawne funkcjonowanie społeczeństwa we Francji.
Zakazy występują w celach regulacyjnych i mają za zadanie określenie pewnych norm i wartości, które powinny wpłynąć w sposób pozytywny na funkcjonowanie podmiotów. Złamanie zakazu skutkuje w większości przypadków karą. Odnosząc się do ich źródeł, możemy je podzielić na: religijne (dana religia tak określa), moralne (moralność tak nakazuje) i praktyczne (praktykowane z jakichś względów). Zakazy powstają zazwyczaj w okresie, w którym istnieje potrzeba ujednolicenia zasad i utworzenia określonych warunków do życia. Ograniczenia pozwalają na stabilizację i regulację życia społecznego. Przyjęte na terenie Republiki Francuskiej Prawo zabraniające zakrywania twarzy w przestrzeni publicznej (fr. Loi interdisant la dissimulation du visage dans l’espace public) uchwalone zostało 11 października 2010 roku1 . Zakaz ten wywołał negatywną reakcję, w szczególności wśród wyznawców Islamu. Uwarunkowania kulturowe w poszczególnych regionach oraz tradycja utrzymywana na przestrzeni wieków, wymaga od muzułmańskich kobiet zakrywania poszczególnych części ciała: włosów, twarzy, oczu czy ramion. Zgodnie ze wspomnianą wyżej regulacją, Francja, nakładając ograniczenia na ten rodzaj stroju, stała się pierwszym krajem europejskim, który taki zakaz wprowadził.
Republika Francuska stanowi ewenement na skalę światową w kwestii utrzymania laickości wewnątrz kraju, przy jednoczesnym respektowaniu różnych religii. Gwarantem tejże świeckości jest sama Konstytucja2 . Należy jednak pamiętać, iż sytuacja społeczno-polityczna znacząco różni się od tej chociażby z 1905 roku, gdy przyjęto Ustawę o rozdziale Kościołów i państwa (fr. Loi de séparation des Églises et de l’État). Przyjęte rozwiązania, mechanizmy, czy akty prawne regulujące poszczególne elementy życia społecznego, mogą zwyczajnie nie znaleźć odzwierciedlenia w bieżącej rzeczywistości. Rosnąca migracja, zagrożenia terrorystyczne, a przy tym ścieranie się wyznawców różnych kultur, skutkuje brakiem miejsca na poszanowanie wartości.
Celem niniejszej pracy jest kompleksowa analiza sytuacji w Republice Francuskiej bezpośrednio po wprowadzeniu regulacji, jak również zbadanie obecnych okoliczności w warunkach ustawowego zakazu zakrywania twarzy w Europie. Istnieje ścisłe powiązanie między tradycją oraz religią osób przybywających do wybranego kraju, noszących burki, hijaby i niqaby jako element wyznawanych przez siebie idei, a zmieniającymi się nastrojami względem imigrantów. Fakt, że różnorodność kulturowa i etniczna w Republice Francuskiej wciąż ewoluuje, sprawia, że przesuwają się granice między społecznościami, co natomiast powoduje m.in. ścieranie się wyznawców oraz różnego rodzaju sytuacje konfliktowe. Jest to kwestia niezwykle istotna, szczególnie w kontekście dynamicznych zmian na świecie, pojawiania się nowych rodzajów zagrożeń oraz modyfikacji w polityce migracyjnej. Analiza poruszanego problemu jest ważna nie tylko ze względu na istotę poszanowania praw człowieka i obywatela, ale także nacisku na egalitaryzm i inkluzywność w państwie, przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa jego mieszkańcom.
Autorzy mają świadomość, jak delikatnym zagadnieniem są kwestie wyznania, a różnice kulturowe od wieków pozostają przedmiotem badań m.in. historyków, antropologów i socjologów. Jednocześnie kolejne rozważania nad zachodzącymi zmianami są kluczowe dla zrozumienia potrzeb zarówno mieszkańców kontynentu, jak i migrantów. Przedkładane twierdzenia naukowe wymagają dalszego sprawdzenia, ponieważ nie można ich uważać za ostatecznie zweryfikowane. Stanowią one przedmiot dalszych rozważań oraz podstawę do budowania dialogu między wyznawcami różnych religii i poglądów.
JEŻELI DOCENIASZ NASZĄ PRACĘ, DOŁĄCZ DO GRONA NASZYCH DARCZYŃCÓW!
Z otrzymanych funduszy sfinansujemy powstanie kolejnych publikacji.
Możliwość wsparcia to bezpośrednia wpłata na konto Instytutu Nowej Europy:
95 2530 0008 2090 1053 7214 0001 tytułem: „darowizna na cele statutowe”.
Comments are closed.