Email · kontakt@ine.org.pl
Instytut Nowej Europy Instytut Nowej Europy Instytut Nowej Europy Instytut Nowej Europy
  • O nas
  • Publikacje
      • Publikacje

        Najważniejsze kategorie materiałów publikowanych przez Instytut w ramach prowadzonej działalności badawczej i analitycznej.

      • ZOBACZ WSZYSTKIE PUBLIKACJE

      • Analizy
        Analizy międzynarodowe oraz komentarze bieżące przygotowywane przez naszych ekspertów i analityków
      • Raporty
        Kompleksowe opracowania tematyczne z zakresu stosunków międzynarodowych oraz zagadnień społeczno-politycznych
      • Wideo
        Nagrania z debat eksperckich oraz odcinki tematycznych wideopodcastów tworzonych przez naszych ekspertów
      • Mapy
        Selekcja map obrazujących międzynarodowe systemy sojuszy oraz wizyty zagraniczne kluczowych polityków
  • Programy
      • Programy

        Główne obszary działalności badawczej i publikacyjnej Instytutu z osobnymi zespołami ekspertów, funkcjonującymi pod kierunkiem dyrektora danego programu.

      • STRONA PROJEKTU TRÓJMORZE (ENG)

      • Europa
        Analizy i komentarze poświęcone integracji europejskiej oraz miejscu Europy na politycznej i gospodarczej mapie świata
      • Bezpieczeństwo
        Opracowania z zakresu bezpieczeństwa międzynarodowego i wewnętrznego poszczególnych państw, ze szczególnym uwzględnieniem roli NATO
      • Indo-Pacyfik
        Przegląd sytuacji polityczno- gospodarczej w regionie, stanu rywalizacji USA-Chiny oraz polityki
      • Trójmorze
        Analizy i opracowania dotyczące Inicjatywy Trójmorza z uwzględnieniem perspektyw tworzących ją państw
  • Ludzie
      • Ludzie

        Instytut Nowej Europy tworzy zespół zaangażowanych osób z zarządem na czele, a także eksperci i wolontariusze. Działania INE wspiera Rada Programowa, która stanowi zaplecze merytoryczne.

      • Zespół i eksperci
        Członkowie zespołu INE odpowiadają za bieżące funkcjonowanie Instytutu, piszą własne analizy, jak również pomagają ekspertom w tworzeniu ich opracowań.
      • Wolontariusze
        Wolontariusze INE stanowią ważną część naszego zespołu. Dzięki ich energii, pomysłowości i zaangażowaniu możliwe jest realizowanie wielu ważnych dla Instytutu projektów.
  • Kontakt – Kariera
  • Polish-Czech Forum
  • English
Instytut Nowej Europy Instytut Nowej Europy
  • O nas
  • Publikacje
      • Publikacje

        Najważniejsze kategorie materiałów publikowanych przez Instytut w ramach prowadzonej działalności badawczej i analitycznej.

      • ZOBACZ WSZYSTKIE PUBLIKACJE

      • Analizy
        Analizy międzynarodowe oraz komentarze bieżące przygotowywane przez naszych ekspertów i analityków
      • Raporty
        Kompleksowe opracowania tematyczne z zakresu stosunków międzynarodowych oraz zagadnień społeczno-politycznych
      • Wideo
        Nagrania z debat eksperckich oraz odcinki tematycznych wideopodcastów tworzonych przez naszych ekspertów
      • Mapy
        Selekcja map obrazujących międzynarodowe systemy sojuszy oraz wizyty zagraniczne kluczowych polityków
  • Programy
      • Programy

        Główne obszary działalności badawczej i publikacyjnej Instytutu z osobnymi zespołami ekspertów, funkcjonującymi pod kierunkiem dyrektora danego programu.

      • STRONA PROJEKTU TRÓJMORZE (ENG)

      • Europa
        Analizy i komentarze poświęcone integracji europejskiej oraz miejscu Europy na politycznej i gospodarczej mapie świata
      • Bezpieczeństwo
        Opracowania z zakresu bezpieczeństwa międzynarodowego i wewnętrznego poszczególnych państw, ze szczególnym uwzględnieniem roli NATO
      • Indo-Pacyfik
        Przegląd sytuacji polityczno- gospodarczej w regionie, stanu rywalizacji USA-Chiny oraz polityki
      • Trójmorze
        Analizy i opracowania dotyczące Inicjatywy Trójmorza z uwzględnieniem perspektyw tworzących ją państw
  • Ludzie
      • Ludzie

        Instytut Nowej Europy tworzy zespół zaangażowanych osób z zarządem na czele, a także eksperci i wolontariusze. Działania INE wspiera Rada Programowa, która stanowi zaplecze merytoryczne.

      • Zespół i eksperci
        Członkowie zespołu INE odpowiadają za bieżące funkcjonowanie Instytutu, piszą własne analizy, jak również pomagają ekspertom w tworzeniu ich opracowań.
      • Wolontariusze
        Wolontariusze INE stanowią ważną część naszego zespołu. Dzięki ich energii, pomysłowości i zaangażowaniu możliwe jest realizowanie wielu ważnych dla Instytutu projektów.
  • Kontakt – Kariera
  • Polish-Czech Forum
  • English
lut 04
Ameryka Południowa, Analiza, Europa, Hiszpania, Polityka zagraniczna, Publikacje, Unia Europejska

Kulturalna potęga za plecami wielkich graczy – polityka zagraniczna Hiszpanii

4 lutego, 2022
Kulturalna potęga za plecami wielkich graczy – polityka zagraniczna HiszpaniiPobierz

Artykuł w skrócie:

– Hiszpania nie jest potęgą militarną, ani ekonomiczną. Stanowi jednak globalną potęgę w zakresie tzw. miękkiej siły, która wynika z zasięgu języka hiszpańskiego, popularności hiszpańskiej kultury, atrakcyjności turystycznej państwa oraz jego zaangażowania w rozwiązywanie globalnych problemów;

– rządy Hiszpanii cechuje daleko idący euroentuzjazm, a także zgodna współpraca z Niemcami i, przede wszystkim, z Francją. W zamian kraj chce uzyskiwać unijne wsparcie w realizowaniu celów swojej polityki wewnętrznej;

– oprócz państw członkowskich UE, ważnymi partnerami Hiszpanii są USA, Wielka Brytania i Chiny, a szczególnymi obszarami oddziaływania hiszpańskiej polityki zagranicznej są Afryka Północna i Ameryka Łacińska.

Soft power ponad hard power

Od 2008 r. Hiszpania przeżywa permanentny kryzys gospodarczy. W latach 2009-2013 kraj notował stały spadek PKB, którego nie był w stanie zrekompensować nieznaczny wzrost tego wskaźnika w latach 2014-2019 (poniżej 3% rocznie), po czym w 2020 r. w wyniku pandemii Covid-19 gospodarka skurczyła się aż o 11%[1]. Równocześnie stopa bezrobocia w latach 2008-2020 wahała się między 11 a 27%, pozostając wysoką również w okresie wzrostu gospodarczego[2]. Pogarszająca się sytuacja gospodarcza nie sprzyjała również zwiększaniu wydatków na rzecz modernizacji armii oraz zagranicznego zaangażowania wojskowego kraju. W konsekwencji w ramach corocznego rankingu Obecności Globalnej prowadzonego przez Real Instituto Elcano, w latach 2000-2020 Hiszpania przesunęła się z 11. na 13. pozycję, ze spadkiem w kategoriach siły ekonomicznej (z 10. na 12. miejsce) i siły wojskowej (z 11. na 14. miejsce). Niezmiennie jednak kraj zajmuje 11. miejsce w rankingu tzw. siły miękkiej, na którą składają się wszystkie pozaekonomiczne i pozamilitarne aspekty pozycji kraju, takie jak wizerunek, poziom nauki, saldo migracji, kultura czy też atrakcyjność turystyczna[3].

Dominujący wpływ na poziom „miękkiej siły” kraju ma globalny zasięg języka hiszpańskiego. Posługuje się nim ok. 580 mln ludzi na świecie, w tym dla 483 mln osób jest to język ojczysty. Ważne w kontekście „miękkiej siły” Hiszpanii jest też to, że językiem tym posługuje się 17,4% populacji USA. Najprawdopodobniej odsetek ten będzie rósł w kolejnych latach wraz ze wzrostem migracji z państw latynoamerykańskich[4]. Hiszpański jest też głównym językiem obcym, którego uczy się amerykańska młodzież. Ambasada w Waszyngtonie realizuje na terenie wielu stanów program wydarzeń kulturalnych pod nazwą „Spain, Arts & Culture”. Na Uniwersytecie Harvarda działa Obserwatorium Języka i Kultury Hiszpańskiej, a w Miami Hiszpańskie Centrum Kulturalne na rzecz współpracy Ibero-Amerykańskiej. Od 2015 r. istnieje Stowarzyszenie Hiszpańskich Naukowców w USA (es. Asociación de Cientificos Españoles en Estados Unidos; Españoles Científicos en USA, ECUSA)[5]. Zwiększaniu zasięgu języka hiszpańskiego służy też działalność Instytutów Cervantesa, które posiadają swoje siedziby w 59 krajach. Ich misją jest wzmacnianie zastosowania języka hiszpańskiego w kulturze i nauce, tak by stał się on konkurencyjny wobec języka angielskiego. Mocną stroną Hiszpanii jest też silnie rozwinięty sektor turystyczny. Kraj regularnie zajmuje czołowe miejsca w międzynarodowych rankingach atrakcyjności turystycznej. W rekordowym 2019 r. przybyło do niego prawie 84 mln turystów[6]. Ponadto hiszpańskie uniwersytety mogą pochwalić się wyjątkowo dużą liczbą publikacji naukowych[7], a literatura, kinematografia, taniec i kuchnia z tego kraju są znane i cenione na całym świecie.

W hiszpańskim MSZ istnieje specjalny departament pod nazwą España Global, mający za zadanie zarządzanie reputacją i wizerunkiem kraju na świecie. Oprócz promocji hiszpańskich produktów, firm i kultury ma on też kreować opinię o Hiszpanii jako kraju będącym potęgą polityczną i ekonomiczną oraz państwem z wysokim poziomem demokracji i przestrzegania praw człowieka. Służyć temu ma m.in. udział przedstawicieli tego kraju w misjach ONZ i OBWE, oraz organizacja wielkich międzynarodowych wydarzeń, takich jak szczyt klimatyczny COP25 w Madrycie w 2019 r.

Integracja europejska receptą na hiszpańskie problemy

Najważniejszym elementem polityki zagranicznej Hiszpanii jest współpraca z Francją i Niemcami oraz instytucjami UE.Priorytet ten wynika z uwarunkowań ekonomicznych. Hiszpania jest członkiem stref euro i Schengen; ponad 50% jej eksportu trafia na rynki państw członkowskich UE[8], a ok. 50% bezpośrednich inwestycji zagranicznych na jej terenie pochodzi z krajów wspólnoty[9]. Ponadto w kolejnych badaniach Eurobarometru zdecydowana większość hiszpańskiego społeczeństwa wyraża zaufanie wobec UE. Spełnianie wymagań unijnych instytucji ma również budować wizerunek Hiszpanii jako kraju entuzjastycznie nastawionego do idei integracji europejskiej, zasługującego na wsparcie w zakresie problemów ekonomicznych i społecznych, takich jak przeciwdziałanie nieuregulowanej migracji.

W ciągu ostatnich, co najmniej 15, lat w polityce europejskiej Hiszpanii panuje ciągłość bez względu na orientację ideologiczną kolejnych rządów. W zakresie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa UE kraj dąży do zniesienia zasady jednomyślności, wspierania transformacji społeczno-ekonomicznej Afryki oraz współpracy z państwami Ameryki Łacińskiej. Priorytetem polityki europejskiej Hiszpanii jest przejęcie roli równorzędnego partnera dla Francji i Niemiec w podejmowaniu najważniejszych decyzji w ramach wspólnoty. Strategia ta ma prowadzić do uzyskiwania możliwie jak największych środków z funduszy UE oraz wdrożenia hiszpańskich postulatów na poziomie UE, m.in. reformy rozporządzenia dublińskiego i wzmocnienia FRONTEX-u. Najważniejszymi postulatami ekonomicznymi Hiszpanii są: ambitna realizacja polityki klimatycznej UE (dekarbonizacja gospodarek do 2050 r.), dalszy rozwój unii gospodarczo-walutowej, unii bankowej i integracji fiskalnej państw członkowskich UE. Hiszpańskie koncepcje zazwyczaj były podzielane przez Włochy, Grecję i Portugalię.

Hiszpańską Socjalistyczną Partię Robotniczą (es. Partido Socialista Obrero Español, PSOE) i konkurencyjną wobec niej centroprawicową Partię Ludową (es. Partido Popular, PP) dzieli przede wszystkim stosunek do unijnej polityki oszczędności, powiązania funduszy unijnych z przestrzeganiem zasady praworządności przez państwo członkowskie i budowy armii europejskiej. Podczas rządów Mariano Rajoya, przypadających na lata 2011-2018, PP konsekwentnie wdrażała zalecenia Komisji Europejskiej w zakresie cięć budżetowych. Z kolei PSOE za czasów Jose Luisa Zapatero (2004-2011) usiłowała ich realizację opóźniać i łagodzić, a od momentu przejęcia rządów w kraju przez Pedro Sáncheza (2018 r.) starała się zmieniać unijną agendę w tym zakresie. Polityk ten, będący nieformalnym liderem europejskich socjaldemokratów, zaproponował wprowadzenie europejskiego ubezpieczenia od bezrobocia, które ostatecznie zostało wdrożone jako mechanizm SURE. Postulował też utworzenie wspólnotowego systemu depozytów bankowych, podatku cyfrowego i europejskiej płacy minimalnej. Rząd PP był nieprzychylny wobec powiązania przyznawania funduszy UE z przestrzeganiem przez państwo zasady praworządności, uznając, że mechanizm ten może obrócić się przeciwko Hiszpanii w przypadku np. nieżyczliwej wobec niej interpretacji zawieszenia autonomii Katalonii w 2017 r. Rząd PSOE uznał natomiast, że jest to dobry sposób na zmniejszenie puli funduszy UE do przyznania Polsce i Węgrom, zwiększając poziom środków możliwych do uzyskania przez Hiszpanię. PP pozostało też sceptyczne wobec idei budowy armii europejskiej, postrzegając ją jako zagrożenie dla jedności transatlantyckiej. PSOE z kolei uznaje, że pomysł ten przyniesie UE strategiczną autonomię wobec NATO, przyspieszając jej integrację w duchu federalistycznym.

Pozostawianie w tzw. głównym nurcie polityki UE służy uzyskiwaniu przez Hiszpanię stanowisk w unijnych instytucjach dla swoich przedstawicieli. Od 2019 r. funkcję Wysokiego Przedstawiciela UE ds. polityki zagranicznej i bezpieczeństwa sprawuje były szef MSZ w rządzie Sáncheza, Josep Borrell. W latach 2011-2014 Bernardino Leon był specjalnym przedstawicielem UE ds. południowego regionu Morza Śródziemnego. W latach 2015-2021 Angel Losada Fernandéz pełnił funkcję przedstawiciela UE ds. Sahelu. Oprócz tego w latach 2011-2019 44 Hiszpanów otrzymało nominacje na kierownicze stanowiska w delegaturach UE, a 11 w centrali ESDZ. Hiszpanie stanowili też, w ww. okresie, 40% kierowników delegatur UE w Ameryce Łacińskiej[10], zyskując znaczny wpływ na politykę UE względem tego regionu. Hiszpanii udało się m.in. odegrać ważną rolę w zawarciu w 2019 r. umowy o wolnym handlu między UE i MERCOSUR oraz przewodzić działaniom UE w sprawie kryzysu politycznego w Wenezueli.

Kluczowi partnerzy i obszary zainteresowania poza UE

Najważniejszymi partnerami pozaeuropejskim Hiszpanii są USA i pozostałe państwa członkowskie NATO w ramach tejże organizacji. Hiszpania jest istotnym krajem południowej flanki sojuszu i zajmuje 8. miejsce pod względem wkładów do jego budżetu[11]; w 2022 r. będzie gospodarzem szczytu tej organizacji. Hiszpański eksport do USA wynosi 12,5 mld euro[12], a amerykańskie inwestycje na terenie Hiszpanii ponad 65 mld euro[13]. Intensywność relacji pomiędzy obydwoma państwami uzależnione jest od tego, kto w danym momencie sprawuje rządy w Hiszpanii. Podczas rządów centroprawicy, są one częstsze i bardziej harmonijne, a polityka obydwu państw względem Ameryki Łacińskiej zsynchronizowana; natomiast hiszpańska lewica w sytuacji sporów między USA a UE staje zdecydowanie po stronie Unii, jak również stara się prowadzić niezależną politykę latynoamerykańską.

Ważnym pozaunijnym partnerem Hiszpanii jest Wielka Brytania. O wadze relacji hiszpańsko-brytyjskich najlepiej świadczy fakt, iż w listopadzie 2018 r., euroentuzjastyczny hiszpański rząd zagroził wetem wobec porozumienia o wyjściu Wielkiej Brytanii z UE. Przyczyną weta była chęć zwiększenia wpływu Hiszpanii na kwestię statusu Gibraltaru po opuszczeniu UE przez Wielką Brytanię. Mimo iż terytorium to zostało podbite przez Brytyjczyków jeszcze w XVIII w., Hiszpania wciąż zgłasza do niego roszczenia. Jako kraj demokratyczny musi ona jednak uwzględniać w tym względzie opinię Gibraltarczyków, którzy w 1967 r. i 2002 r. odrzucili w referendum koncepcje przyłączenia do Hiszpanii. Brexit stwarzał jednak przestrzeń do zmiany ich poglądów i wywalczenia przez Hiszpanię choćby współzarządzania tym obszarem. Ostatecznie hiszpański rząd wycofał swoją groźbę w zamian za wyodrębnienie kwestii Gibraltaru z umowy brexitowej i wstępne negocjowanie jego statusu przez UK i Hiszpanię przed rozpoczęciem negocjacji między UK i UE. Brytyjsko-hiszpańska faza negocjacji zakończyła się zawarciem porozumienia w grudniu 2020 r. W styczniu 2021 r. rozpoczął się etap unijno-brytyjski, który ostatecznie ma rozstrzygnąć kwestię relacji przepływu ludności, relacji ekonomicznych i współzarządzania migracją.

Hiszpania pokłada nadzieje w relacjach handlowych z Chinami, będąc m.in. jednym z głównych orędowników dostaw technologii 5G od firmy HUAWEI. Władzom hiszpańskim zależy też na promocji swojego sektora turystycznego w Chinach. O atrakcyjności turystów z tego kraju świadczy fakt, iż w 2019 r. (przed pandemią) wydali zagranicą aż 254,6 mld USD[14]. Jednocześnie warto podkreślić, że obydwa kraje rywalizują ze sobą o wpływy w Ameryce Łacińskiej.

Priorytetowym obszarem zainteresowania hiszpańskiej polityki zagranicznej jest północna Afryka, zwłaszcza Maroko i Algieria. W 2020 r. aż 14% bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Maroku pochodziła z Hiszpanii[15]. Ponadto kraj ten ma pełnić rolę ważnego partnera w zakresie przeciwdziałania nieuregulowanej migracji na Półwysep Iberyjski oraz w walce z terroryzmem. W latach 1982-2016 każdy nowy hiszpański premier w ramach swojej pierwszej zagranicznej wizyty udawał się do Rabatu. Zasadę tę złamał w 2018 r. Sánchez, rozpoczynając swoje zagraniczne tournée od Brukseli. Obydwa państwa nie są jednak w stanie porozumieć się w kwestii przynależności Sahary Zachodniej. Hiszpania nie uznaje marokańskiego zwierzchnictwa nad tym terytorium z obawy przed otwarciem w ten sposób roszczeń ze strony marokańskiej do hiszpańskich ekslaw w Afryce Północnej – Ceuty i Melilly. Ponadto w 2021 r. doszło do pogorszenia relacji między obydwoma państwami w wyniku ujawnienia przyjęcia przez Hiszpanię na leczenie Brahima Ghaliego – lidera organizacji Front Polisario, walczącej o niepodległość Sahary Zachodniej. W odpowiedzi Maroko pomogło tysiącom migrantów przedostać się na terytorium Ceuty i Melilly, oraz zaproponowało azyl zbiegłemu z Hiszpanii liderowi separatystów katalońskich – Carlesowi Puigdemontowi. Jednocześnie warto podkreślić, że ważnym partnerem Hiszpanii, w tym głównym dostawcą gazu na Półwysep Iberyjski, jest Algieria, która w sierpniu 2021 r. zerwała stosunki dyplomatyczne z Marokiem.

Hiszpania dba o dobre relacje z państwami Ameryki Łacińskiej. Pomagać ma w tym przede wszystkim wspólny język. Trendy demograficzne oraz redukcja barier celnych między UE i Ameryką Łacińską ma w przyszłości doprowadzić do wzrostu hiszpańskiego eksportu na ten kontynent. Grunt pod osiągnięcie tego celu ma położyć współpraca multilateralna i integracja regionalna na jego terenie, realizowana w ramach takich organizacji jak MERCOSUR, UNASUR, CELAC, SICA czy Sojusz Pacyfiku. Największymi sukcesami Hiszpanii na tym polu są doprowadzenie do podpisania umowy o wolnym handlu między UE a MERCOSUR w 2019 r. i uzyskanie statusu obserwatora przy Sojuszu Pacyfiku w 2012 r. Ponadto aż 31% hiszpańskich inwestycji zagranicznych jest ulokowanie w Ameryce Łacińskiej. Najważniejsi z inwestorów to: banki Santander i BBVA oraz firmy Telefonica, Pepsol i Eudesu[16]. Głównymi partnerami handlowymi Hiszpanii w omawianym regionie są: Meksyk, Brazylia, Chile, Argentyna, Kuba i Kolumbia. Meksyk jest też jednym z głównych dostawców ropy naftowej do Hiszpanii. Warto też zaznaczyć, że hiszpańska centroprawica preferuje politykę sankcji wobec lewicowych reżimów autorytarnych na omawianym kontynencie (przede wszystkim wobec Kuby i Wenezueli), a lewica opowiada się za utrzymywaniem dobrych relacji ze wszystkimi rządami państw latynoamerykańskich.

Wnioski i Perspektywy

Polityka zagraniczna Hiszpanii skoncentrowana jest wokół innych problemów i wyzwań niż polityka zagraniczna Polski. Polska może jednak wykorzystać te rozbieżności do realizacji swoich celów. Po pierwsze Hiszpania nie utrzymuje intensywnych relacji gospodarczych, ani politycznych z Rosją i nie wyraża zainteresowania regionem Europy Wschodniej. Ostatnie działania Rosji skutkujące wzrostem cen gazu na europejskich rynkach doprowadziły jednak do dotkliwego dla hiszpańskiej gospodarki wzrostu cen energii elektrycznej. Jednocześnie Hiszpania dba o budowę wizerunku państwa rozwiązującego globalne problemy i broniącego takich wartości jak pokój i demokracja. Z powyższych względów w styczniu br. hiszpański rząd zadeklarował wzmocnienie swojego udziału w misjach NATO w Bułgarii i na Łotwie poprzez wysłanie nowych okrętów i samolotów bojowych oraz wyraził gotowość do wsparcia wojskowego dla Ukrainy w przypadku rosyjskiej agresji. Stanowiska rządu nie popiera jednak koalicyjna partia Unidas Podemos, opowiadająca się za nieinterwencją i podejrzewana o związki z krajami sojuszniczymi Rosji, jak Wenezuela i Iran. Za stanowczymi działaniami wobec Rosji opowiada się natomiast opozycyjna Partia Ludowa, co nie dziwi biorąc pod uwagę fakt, iż w przeszłości  polityka zagraniczna Hiszpanii była zwykle bliższa polskim interesom, gdy w kraju tym rządziła centroprawica.

Intensywnie relacje Hiszpanii z państwami Afryki Północnej mogą być korzystne dla UE i dla Polski w dobie rozpoczynającej się transformacji energetycznej. Rozbudowa sieci gazociągów z Algierii do Hiszpanii może doprowadzić do zmniejszenia zależności UE od Rosji.

Największe wyzwanie stanowi pogodzenie rozbieżności między Polską i Hiszpanią w polityce Europejskiej. Hiszpania opowiada się za przyspieszeniem integracji w ramach strefy euro oraz solidarną polityką migracyjną. Polska była dotychczas przeciwna działaniom, które mogą prowadzić do budowy tzw. Europy dwóch prędkości, oraz niechętna przyjmowaniu migrantów. O ile nie wydaje się, by w pierwszej z tych kwestii w najbliższych latach państwa doszły do konsensusu, o tyle kryzys na granicy polsko-białoruskiej pozwala mieć nadzieje na zbliżenie stanowisk Polski i Hiszpanii w kwestiach migracji. Jednocześnie warto zaznaczyć, że obydwa państwa mają doświadczenie współpracy przy negocjowaniu kolejnych budżetów UE w ramach tzw. Grupy Przyjaciół Polityki Spójności. Podczas ostatnich negocjacji ich interesy były jednak zbieżne jedynie na etapie zabiegów o wysokość budżetu, natomiast przy ustalaniu kryterium podziału środków państwa te stawały się rywalami. W miarę rozwoju Europy Środkowej i dalszej stagnacji państw południa Europy tendencja do rywalizacji prawdopodobnie będzie się pogłębiać.


[1]GDP Growth (Annual %) – Spain, World Bank, dostęp: 11.01.2022, https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.KD.ZG?locations=ES

[2]Tasa de desempleo en España de 2000 a 2020, Statista, dostęp: 11.01.2022, https://es.statista.com/estadisticas/500987/prevision-tasa-de-paro-en-espana/#:~:text=Tasa%20de%20desempleo%20en%20Espa%C3%B1a%202000-2020%20Publicado%20por,que%20azot%C3%B3%20el%20pa%C3%ADs%20entre%202011%20y%202015.

[3]Elcano Global Presence Index – Spain, Real Instituto Elcano, dostęp 11.01.2022, https://explora.globalpresence.realinstitutoelcano.org/en/country/iepg/global/ES/ES/2020

[4]El español en el mundo 2019, Instytut Cervantesa, 15.10.2019.

[5]Spain and the United States, Ministerstwo Spraw Zagranicznych Hiszpanii, dostęp: 11.01.2022, http://www.exteriores.gob.es/Portal/en/PoliticaExteriorCooperacion/Espa%c3%b1ayEEUU/Paginas/EconomiayCultura.aspx

[6]E.Pinedo, I.Landauro, Spain’s 2019 tourist arrivals hit new record high, minister upbeat on trend, Reuters, 20.01.2020. https://www.reuters.com/article/us-spain-economy-tourism-idUSKBN1ZJ17Q

[7]Elcano Global Presence Index – Spain, op.cit., https://explora.globalpresence.realinstitutoelcano.org/en/country/iepg/global/ES/ES/2020

[8]Spain, The observatory of Economic Complexity, dostęp: 11.01.2022, https://oec.world/en/profile/country/esp/

[9]Foreign direct investment (FDI) in Spain, Lloyds Bank, dostęp: 11.01.2002, https://www.lloydsbanktrade.com/en/market-potential/spain/investment

[10]B. Bieliszczuk, P. Biskup, B. Znojek, Raport PISM: Sepcyfika I trendy w obsadzie personelu administracyjnego Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (2011-2019), luty 2021.

[11]NATO Spending by Country, World Population Review, dostęp: 24.01.2022, https://worldpopulationreview.com/country-rankings/nato-spending-by-country

[12]Spain, The observatory of Economic Complexity, op. cit.

[13]Foreign direct investment (FDI) in Spain, Lloyds Bank.op. cit.

[14]International tourism expenditure of Chinese tourists from 2008 to 2019, Statista, dostęp: 12.01.2022, https://www.statista.com/statistics/249702/international-tourism-expenditure-of-chinese-tourists/#:~:text=The%20contribution%20of%20Chinese%20travelers%20in%20global%20tourism,from%202008%20to%202019%20%28in%20billion%20U.S.%20dollars%29

[15]Espana ha sido el Segundo inversor en Marruecos durente el primer semestre en 2020, El Estrecho Digital, dostęp: 12.01.2022, https://www.elestrechodigital.com/2020/11/01/espana-ha-sido-el-segundo-inversor-en-marruecos-durante-el-primer-semestre-de-2020/

[16]R. Casilda Bejar, Inversiones españolas en América Latina: ¿Qué nos jugamos con la Covid-19?, El Economista, 13.07.2020.

JEŻELI DOCENIASZ NASZĄ PRACĘ, DOŁĄCZ DO GRONA NASZYCH DARCZYŃCÓW!

Z otrzymanych funduszy sfinansujemy powstanie kolejnych publikacji.

Możliwość wsparcia to bezpośrednia wpłata na konto Instytutu Nowej Europy:

95 2530 0008 2090 1053 7214 0001 tytułem: „darowizna na cele statutowe”.

Źródło zdjęcia głównego: Flickr.

  • Facebook
  • Twitter
  • Tumblr
  • Pinterest
  • Google+
  • LinkedIn
  • E-Mail
Maciej Pawłowski Maciej Pawłowski. Ekspert ds. migracji, gospodarki i polityki państw basenu Morza Śródziemnego. Przedstawiciel Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu (PAIH) w Algierii. W latach 2018-2020 Analityk PISM ds. Południowej Europy. Autor publikacji w polskiej i zagranicznej prasie na temat Hiszpanii, Włoch, Grecji, Egiptu i państw Maghrebu. Kończy pisać doktorat na temat wpływu Kościoła Katolickiego na życie migrantów z Sudanu Pd. mieszkających w Egipcie.

PODOBNE MATERIAŁY

Zobacz wszystkie Publikacje
  • Publikacje, Rosja

Oko na Rosję: Przegląd wydarzeń – maj 2025

Autorzy: Ksawery Stawiński, Adam Jankowski 08.05.25 Umowa Surowcowa Ósmego maja ukraiński parlament ratyfikował tak zwany Mineral Deal. Oficjalna, mniej dźwięczna,…
  • Adam Jankowski
  • 15 czerwca, 2025
  • Chiny, Indo-Pacyfik, Publikacje, Unia Europejska

PRZEGLĄD WYDARZEŃ UE-CHINY MAJ 2025

Autorzy: Mikołaj Woźniak, Konrad Falkowski. Wsparcie merytoryczne: Łukasz Kobierski 9.05. Słowacko-chińskie rozmowy w Moskwie Na tle uroczystości związanych z obchodami…
  • Mikołaj Woźniak
  • 15 czerwca, 2025
  • Analiza, Nowe technologie, Publikacje

Suwerenność technologiczna – nowe wyzwanie dla geopolityki europejskiej

W XXI wieku bardziej niż kiedykolwiek rywalizacja państw przeniosła się do sfery technologii. W związku z tym od kilkunastu lat…
  • dr Tomasz Pawłuszko
  • 8 czerwca, 2025
Zobacz wszystkie Publikacje

Comments are closed.

Maciej Pawłowski Maciej Pawłowski. Ekspert ds. migracji, gospodarki i polityki państw basenu Morza Śródziemnego. Przedstawiciel Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu (PAIH) w Algierii. W latach 2018-2020 Analityk PISM ds. Południowej Europy. Autor publikacji w polskiej i zagranicznej prasie na temat Hiszpanii, Włoch, Grecji, Egiptu i państw Maghrebu. Kończy pisać doktorat na temat wpływu Kościoła Katolickiego na życie migrantów z Sudanu Pd. mieszkających w Egipcie.
Program Europa tworzą:

Marcin Chruściel

Dyrektor programu. Absolwent studiów doktoranckich z zakresu nauk o polityce na Uniwersytecie Wrocławskim, magister stosunków międzynarodowych i europeistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prezes Zarządu Instytutu Nowej Europy.

dr Artur Bartoszewicz

Przewodniczący Rady Programowej Instytutu Nowej Europy. Doktor nauk ekonomicznych Szkoły Głównej Handlowej. Ekspert w dziedzinie polityki publicznej, w tym m. in. strategii państwa i gospodarki.

Michał Banasiak

Specjalizuje się w relacjach sportu i polityki. Autor analiz, komentarzy i wywiadów z zakresu dyplomacji sportowej i polityki międzynarodowej. Były dziennikarz Polsat News i wysłannik redakcji zagranicznej Telewizji Polskiej.

Maciej Pawłowski

Ekspert ds. migracji, gospodarki i polityki państw basenu Morza Śródziemnego. W latach 2018-2020 Analityk PISM ds. Południowej Europy. Autor publikacji w polskiej i zagranicznej prasie na temat Hiszpanii, Włoch, Grecji, Egiptu i państw Magrebu. Od września 2020 r. mieszka w północnej Afryce (Egipt, Algieria).

Jędrzej Błaszczak

Absolwent studiów prawniczych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się na Inicjatywie Trójmorza i polityce w Bułgarii. Doświadczenie zdobywał w European Foundation of Human Rights w Wilnie, Center for the Study of Democracy w Sofii i polskich placówkach dyplomatycznych w Teheranie i Tbilisi.

Program Bezpieczeństwo tworzą:

dr Aleksander Olech

Dyrektor programu. Wykładowca na Baltic Defence College, absolwent Europejskiej Akademii Dyplomacji oraz Akademii Sztuki Wojennej. Jego główne zainteresowania badawcze to terroryzm, bezpieczeństwo w Europie Środkowo-Wschodniej oraz rola NATO i UE w środowisku zagrożeń hybrydowych.

dr Agnieszka Rogozińska

Członek Rady Programowej Instytutu Nowej Europy. Doktor nauk społecznych w dyscyplinie nauki o polityce. Zainteresowania badawcze koncentruje na problematyce bezpieczeństwa euroatlantyckiego, instytucjonalnym wymiarze bezpieczeństwa i współczesnych zagrożeniach.

Aleksy Borówka

Doktorant na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego, Przewodniczący Krajowej Reprezentacji Doktorantów w kadencji 2020. Autor kilkunastu prac naukowych, poświęconych naukom o bezpieczeństwie, naukom o polityce i administracji oraz stosunkom międzynarodowym. Laureat I, II oraz III Międzynarodowej Olimpiady Geopolitycznej.

Karolina Siekierka

Absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego na kierunku stosunki międzynarodowe, specjalizacji Bezpieczeństwo i Studia Strategiczne. Jej zainteresowania badawcze obejmują politykę zagraniczną i wewnętrzną Francji, prawa człowieka oraz konflikty zbrojne.

Stanisław Waszczykowski

Podoficer rezerwy, student studiów magisterskich na kierunku Bezpieczeństwo Międzynarodowe i Dyplomacja na Akademii Sztuki Wojennej, były praktykant w BBN. Jego zainteresowania badawcze obejmują m.in. operacje pokojowe ONZ oraz bezpieczeństwo Ukrainy.

Leon Pińczak

Student studiów drugiego stopnia na Uniwersytecie Warszawskim na kierunku stosunki międzynarodowe. Dziennikarz polskojęzycznej redakcji Biełsatu. Zawodowo zajmuje się obszarem postsowieckim, rosyjską polityką wewnętrzną i doktrynami FR. Biegle włada językiem rosyjskim.

Program Indo-Pacyfik tworzą:

Łukasz Kobierski

Dyrektor programu. Współzałożyciel INE oraz prezes zarządu w latach 2019-2021. Stypendysta szkoleń z zakresu bezpieczeństwa na Daniel Morgan Graduate School of National Security w Waszyngtonie, ekspert od stosunków międzynarodowych. Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego oraz Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Wiceprezes Zarządu INE.

dr Joanna Siekiera

Prawnik międzynarodowy, doktor nauk społecznych, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Bergen w Norwegii. Była stypendystką rządu Nowej Zelandii na Uniwersytecie Victorii w Wellington, niemieckiego Institute of Cultural Diplomacy, a także francuskiego Institut de relations internationales et stratégiques.

Paweł Paszak

Absolwent stosunków międzynarodowych (spec. Wschodnioazjatycka) na Uniwersytecie Warszawskim oraz stypendysta University of Kent (W. Brytania) i Hainan University (ChRL). Doktorant UW i Akademii Sztuki Wojennej. Jego zainteresowania badawcze obejmują politykę zagraniczną ChRL oraz strategiczną rywalizację Chiny-USA.

Jakub Graca

Magister stosunków międzynarodowych na Uniwersytecie Jagiellońskim; studiował także filologię orientalną (specjalność: arabistyka). Analityk Centrum Inicjatyw Międzynarodowych (Warszawa) oraz Instytutu Nowej Europy. Zainteresowania badawcze: Stany Zjednoczone (z naciskiem na politykę zagraniczną), relacje transatlantyckie.

Patryk Szczotka

Absolwent filologii dalekowschodniej ze specjalnością chińską na Uniwersytecie Wrocławskim oraz student kierunku double degree China and International Relations na Aalborg University oraz University of International Relations (国际关系学院) w Pekinie. Jego zainteresowania naukowe to relacje polityczne i gospodarcze UE-ChRL oraz dyplomacja.

The programme's team:

Marcin Chruściel

Programme director. Graduate of PhD studies in Political Science at the University of Wroclaw and Master studies in International Relations at the Jagiellonian University in Krakow. President of the Management Board at the Institute of New Europe.

PhD Artur Bartoszewicz

Chairman of the Institute's Programme Board. Doctor of Economic Sciences at the SGH Warsaw School of Economics. Expert in the field of public policy, including state and economic strategies. Expert at the National Centre for Research and Development and the Digital Poland Projects Centre.

Michał Banasiak

He specializes in relationship of sports and politics. Author of analysis, comments and interviews in the field of sports diplomacy and international politics. Former Polsat News and Polish Television’s foreign desk journalist.

Maciej Pawłowski

Expert on migration, economics and politics of Mediterranean countries. In the period of 2018-2020 PISM Analyst on Southern Europe. Author of various articles in Polish and foreign press about Spain, Italy, Greece, Egypt and Maghreb countries. Since September 2020 lives in North Africa (Egypt, Algeria).

Jędrzej Błaszczak

Graduate of Law at the University of Silesia. His research interests focus on the Three Seas Initiative and politics in Bulgaria. He acquired experience at the European Foundation of Human Rights in Vilnius, the Center for the Study of Democracy in Sofia, and in Polish embassies in Tehran and Tbilisi.

PhD Aleksander Olech

Programme director. Visiting lecturer at the Baltic Defence College, graduate of the European Academy of Diplomacy and War Studies University. His main research interests include terrorism, international cooperation for security in Eastern Europe and the role of NATO and the EU with regard to hybrid threats.

PhD Agnieszka Rogozińska

Member of the Institute's Programme Board. Doctor of Social Sciences in the discipline of Political Science. Editorial secretary of the academic journals "Politics & Security" and "Independence: journal devoted to Poland's recent history". Her research interests focus on security issues.

Aleksy Borówka

PhD candidate at the Faculty of Social Sciences in the University of Wroclaw, the President of the Polish National Associations of PhD Candidates in 2020. The author of dozen of scientific papers, concerning security studies, political science, administration, international relations. Laureate of the I, II and III International Geopolitical Olympiad.

Karolina Siekierka

Graduate of International Relations specializing in Security and Strategic Studies at University of Warsaw. Erasmus student at the Université Panthéon-Sorbonne (Paris 1) and the Institut d’Etudes Politique de Paris (Sciences Po Paris). Her research areas include human rights, climate change and armed conflicts.

Stanisław Waszczykowski

Reserve non-commissioned officer. Master's degree student in International Security and Diplomacy at the War Studies University in Warsaw, former trainee at the National Security Bureau. His research interests include issues related to UN peacekeeping operations and the security of Ukraine.

Leon Pińczak

A second-degree student at the University of Warsaw, majoring in international relations. A journalist of the Polish language edition of Belsat. Interested in the post-Soviet area, with a particular focus on Russian internal politics and Russian doctrines - foreign, defense and information-cybernetic.

Łukasz Kobierski

Programme director. Deputy President of the Management Board. Scholarship holder at the Daniel Morgan Graduate School of National Security in Washington and an expert in the field of international relations. Graduate of the University of Warsaw and the Nicolaus Copernicus University in Toruń

PhD Joanna Siekiera

International lawyer, Doctor of social sciences, postdoctor at the Faculty of Law, University of Bergen, Norway. She was a scholarship holder of the New Zealand government at the Victoria University of Wellington, Institute of Cultural Diplomacy in Germany, Institut de relations internationales et stratégiques in France.

Paweł Paszak

Graduate of International Relations (specialisation in East Asian Studies) from the University of Warsaw and scholarship holder at the University of Kent (UK) and Hainan University (China). PhD candidate at the University of Warsaw and the War Studies University. His research areas include the foreign policy of China and the strategic rivalry between China and the US in the Indo-Pacific.

Jakub Graca

Master of International Relations at the Jagiellonian University in Krakow. He also studied Arabic therein. An analyst at the Center for International Initiatives (Warsaw) and the Institute of New Europe. Research interests: United States (mainly foreign policy), transatlantic relations.

Patryk Szczotka

A graduate of Far Eastern Philology with a specialization in China Studies at the University of Wroclaw and a student of a double degree “China and International Relations” at Aalborg University and University of International Relations (国际关系学院) in Beijing. His research interests include EU-China political and economic relations, as well as diplomacy.

Three Seas Think Tanks Hub is a platform of cooperation among different think tanks based in 3SI member countries. Their common goal is to strengthen public debate and understanding of the Three Seas region seen from the political, economic and security perspective. The project aims at exchanging ideas, research and publications on the region’s potential and challenges.

Members

The Baltic Security Foundation (Latvia)

The BSF promotes the security and defense of the Baltic Sea region. It gathers security experts from the region and beyond, provides a platform for discussion and research, promotes solutions that lead to stronger regional security in the military and other areas.

The Institute for Politics and Society (Czech Republic)

The Institute analyses important economic, political, and social areas that affect today’s society. The mission of the Institute is to cultivate the Czech political and public sphere through professional and open discussion.

Nézöpont Institute (Hungary)

The Institute aims at improving Hungarian public life and public discourse by providing real data, facts and opinions based on those. Its primary focus points are Hungarian youth, media policy and Central European cooperation.

The Vienna Institute for International Economic Studies (Austria)

The wiiw is one of the principal centres for research on Central, East and Southeast Europe with 50 years of experience. Over the years, the Institute has broadened its expertise, increasing its regional coverage – to European integration, the countries of Wider Europe and selected issues of the global economy.

The International Institute for Peace (Austria)

The Institute strives to address the most topical issues of the day and promote dialogue, public engagement, and a common understanding to ensure a holistic approach to conflict resolution and a durable peace. The IIP functions as a platform to promote peace and non-violent conflict resolution across the world.

The Institute for Regional and International Studies (Bulgaria)

The IRIS initiates, develops and implements civic strategies for democratic politics at the national, regional and international level. The Institute promotes the values of democracy, civil society, freedom and respect for law and assists the process of deepening Bulgarian integration in NATO and the EU.

The European Institute of Romania

EIR is a public institution whose mission is to provide expertise in the field of European Affairs to the public administration, the business community, the social partners and the civil society. EIR’s activity is focused on four key domains: research, training, communication, translation of the EHRC case-law.

The Institute of New Europe (Poland)

The Institute is an advisory and analytical non-governmental organisation active in the fields of international politics, international security and economics. The Institute supports policy-makers by providing them with expert opinions, as well as creating a platform for academics, publicists, and commentators to exchange ideas.

YouTube

Zachęcamy do subskrypcji!

Co dwa tygodnie będziesz otrzymywać aktualizacje dotyczące najnowszych publikacji INE i dodatkowych materiałów.

Najnowsze publikacje

  • Zaloguj się
  • Kanał wpisów
  • Kanał komentarzy
  • WordPress.org
  • Oko na Rosję: Przegląd wydarzeń – maj 2025
    przez Adam Jankowski
    15 czerwca, 2025
  • PRZEGLĄD WYDARZEŃ UE-CHINY MAJ 2025
    przez Mikołaj Woźniak
    15 czerwca, 2025
  • Suwerenność technologiczna – nowe wyzwanie dla geopolityki europejskiej
    przez dr Tomasz Pawłuszko
    8 czerwca, 2025

Kategorie

NAJPOPULARNIEJSZE TAGI:

  • Zaloguj się
  • Kanał wpisów
  • Kanał komentarzy
  • WordPress.org

Bezpieczeństwo Bezpieczeństwo międzynarodowe Chiny Geopolityka NATO Polityka międzynarodowa Polska Rosja Ukraina Unia Europejska USA

  • About
  • Publications
  • Europe
  • Security
  • O nas
  • Publikacje
  • Europa
  • Bezpieczeństwo
  • Indo-Pacific
  • Three Seas Think Tanks Hub
  • People
  • Contact – Careers
  • Indo-Pacyfik
  • Trójmorze
  • Ludzie
  • Kontakt – Kariera

Financed with funds from the National Freedom Institute - Center for Civil Society Development under the Governmental Civil Society Organisations Development Programme for 2018-2030.

Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030.



© 2019-2024 Fundacja Instytut Nowej Europy · Wszystkie prawa zastrzeżone · Wesprzyj nas