Poniższy wpis zawiera najważniejsze dokumenty, wystąpienia i wydarzenia dotyczące rywalizacji USA-Chiny od 2017 roku. Dane będą aktualizowane.
2017 rok
6-7 kwietnia. Spotkanie prezydenta Donalda J. Trumpa z przewodniczącym KPCh Xi Jinpingiem na dwudniowym szczycie w posiadłości Mar-a-Lago na Florydzie.
https://www.whitehouse.gov/briefings-statements/remarks-president-trump-meeting-president-xi-china/
18 grudnia. Strategia bezpieczeństwa narodowego USA.
NSS stwierdza jednoznacznie, że Chiny (i Rosja) aktywnie osłabiają bezpieczeństwo i wpływy USA.
https://www.hsdl.org/?abstract&did=806478
2018 rok
22 marca. Administracja Trumpa ogłasza szerokie cła na import z Chin.
https://ustr.gov/about-us/policy-offices/press-office/fact-sheets/2018/march/section-301-fact-sheet
6 lipca. Administracja Trumpa nakłada nowe cła na chińskie towary o łącznej wartości 34 miliardy dolarów. Chiny odpowiadają cłami odwetowymi.
http://www.xinhuanet.com/english/2018-07/06/c_137306223.htm
4 października. Przemówienie wiceprezydenta USA Mike’a Pence’a w Instytucie Hudsona na temat polityki USA wobec Chin. Potępia on rosnącą chińską agresją militarną, zwłaszcza na Morzu Południowochińskim, krytykuje zwiększoną cenzurę i prześladowania religijne ze strony chińskiego rządu oraz oskarża Chiny o kradzież amerykańskiej własności intelektualnej i ingerowanie w wybory w USA.
https://www.youtube.com/watch/aeVrMniBjSc
2019 rok
6 marca. Huawei pozywa Stany Zjednoczone — firma zarzuca USA, że przepisy ustawy National Defense Authorization Act z 2019 roku ograniczające korzystanie ze sprzętu i usług Huawei przez agencje federalne stanowią niekonstytucyjne rozwiązanie wobec firmy.
https://www.lawfareblog.com/document-huawei-lawsuit-against-united-states
10 maja. Trump podnosi cła z 10 do 25% na chińskie towary o wartości 200 miliardów dolarów. Chiny w odwecie ogłaszają plany podwyższenia ceł na towary amerykańskie o wartości 60 miliardów dolarów.
15 maja. Departament Handlu Stanów Zjednoczonych dodaje Huawei do czarnej listy podmiotów zagranicznych.
1 czerwca. Indo-Pacific Strategy Report Departamentu Obrony USA.
24 lipca. Biała Księga Bezpieczeństwa Chin opublikowana przez adę Państwa ChRL.
http://english.www.gov.cn/archive/whitepaper/201907/24/content_WS5d3941ddc6d08408f502283d.html
Biała Księga Bezpieczeństwa Chin – czy tylko pokój?
5 sierpnia. Departament Skarbu Stanów Zjednoczonych określa Chiny jako manipulatora walutowego.
https://home.treasury.gov/news/press-releases/sm751
30 października. Przemówienie sekretarza stanu Mike’a Pompeo w Instytucie Hudsona pt. „Chińskie wyzwanie”.
https://py.usembassy.gov/speech-of-secretary-of-state-michael-r-pompeo-the-china-challenge/
4 listopada. Strategia „Wolnego i Otwartego Indo-Pacyfiku” Departmentu Stanu USA.
https://www.state.gov/wp-content/uploads/2019/11/Free-and-Open-Indo-Pacific-4Nov2019.pdf
27 listopada. Trump podpisuje ustawę o wspieraniu protestujących w Hongkongu. Ustawodawstwo upoważnia Stany Zjednoczone do nakładania sankcji na osoby odpowiedzialne za łamanie praw człowieka w Hongkongu.
https://www.congress.gov/bill/116th-congress/senate-bill/1838/text
2020 rok
15 stycznia. Umowa handlowa Phase One. Przynosi ona częściową deeskalację konfliktu, gdyż władze w Waszyngtonie wycofuje się z wprowadzenia nowych ceł, a w stosunku do towarów wycenianych na 120 mld dolarów zmniejsza ich wysokość z 15 do 7,5%. Pekin zobowiązał się do zakupu dodatkowych 200 mld dolarów towarów i usług w latach 2020-2021, przyjmując 186 mld dol importu z 2017 r. jako punkt wyjściowy.
Luty 2020. Strategia kontrwywiadowcza USA. Większość nowych priorytetów kontrwywiadu USA związanych jest z negatywnymi dla Ameryki działaniami Chińskiej Republiki Ludowej — kradzieżami własności intelektualnej, zagrożeniami ze strony nowych technologii, zaburzeniami kluczowych łańcuchów dostaw.
18 marca. Retoryka „chińskiego wirusa” — Donald Trump określa SARS-CoV-2 jako „chiński wirus”, co doprowadziło do zaognienia retoryki po obydwu stronach.
26 marca. Donald Trump podpisał ustawę Taiwan Allies International Protection and Enhancement Initiative (TAIPEI) Act. Upoważnia rząd Stanów Zjednoczonych do zwiększenia zaangażowania gospodarczego, dyplomatycznego i bezpieczeństwa z państwami poprawiającymi stosunki z Tajwanem. Zgodnie z nią USA opowiada się też za członkostwem Tajwanu lub statusem obserwatora w organizacjach międzynarodowych.
https://www.taipeitimes.com/News/front/archives/2020/03/28/2003733520
20 maja. Raport Białego Domu: Strategiczne podejście Stanów Zjednoczonych do Chińskiej Republiki Ludowej. Wymieniono w nim szereg zagrożeń ze strony Chin oraz strategie radzenia sobie z nimi.
30 czerwca. Zostaje opublikowana i wchodzi w życie Ustawa o bezpieczeństwie narodowym Specjalnego Regionu Administracyjnego Hongkong (HK), przyjęta 28 czerwca br. przez Stały Komitet Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych. Wprowadzenie ustawy oznacza faktyczne ograniczenie autonomii regionu i koniec obowiązywania zasady „jeden kraj, dwa systemy”.
http://www.xinhuanet.com/english/2020-07/01/c_139178753.htm
https://www.elegislation.gov.hk/doc/hk/a406/eng_translation_(a406)_en.pdf
https://www.bbc.com/news/world-asia-china-52765838
22 lipca. Departament Stanu nakazuje Chinom zamknięcie konsulatu w Houston. W odpowiedzi Chiny nakazały zamknięcie konsulatu USA w Chengdu.
http://www.xinhuanet.com/english/2020-07/27/c_139244334.htm
23 lipca. Przemówienie sekretarza stanu USA Mike’a Pompeo pt. „Komunistyczne Chiny i przyszłość wolnego świata”.
https://www.state.gov/communist-china-and-the-free-worlds-future/
5 sierpnia. Inicjatywa Clean Network. Głównym zamierzeniem jest uniemożliwienie chińskim firmom zdobycia pozycji głównego dostawcy technologii 5G.
https://www.state.gov/announcing-the-expansion-of-the-clean-network-to-safeguard-americas-assets/
10 sierpnia. Sekretarz zdrowia i opieki społecznej USA Alex Azar na Tajwanie.
14 sierpnia. USA formalizują sprzedaż myśliwca F-16 do Tajwanu. Kontrakt jest warty potencjalnie 62 mld dolarów i obejmuje zakup 66 najnowszych modeli myśliwca.
17 września. Podsekretarz stanu ds. gospodarczych USA Keith Krach z wizytą na Tajwanie. Jest najwyższej rangi przedstawicielem Departamentu Stanu USA, jaki odwiedził wyspę od 1979 roku, kiedy Waszyngton zerwał formalne stosunki dyplomatyczne z Tajpej na rzecz Pekinu. Wizyta spotkała się ze stanowczym protestem Pekinu.
https://www.reuters.com/article/us-usa-taiwan-visit-idUSKBN2672YH
http://www.xinhuanet.com/english/2020-09/17/c_139376453.htm
13 października. Xi Jinping, wezwał żołnierzy do „poświęcenia wszystkich swoich wysiłków i energii na przygotowania do wojny” podczas wizyty w bazie wojskowej w południowej prowincji Guangdong.
https://xhpfmapi.zhongguowangshi.com/vh512/share/9464950
https://edition.cnn.com/2020/10/14/asia/xi-jinping-taiwan-us-esper-intl-hnk/index.html
29 października. Komitet Centralny Komunistycznej Partii Chin przyjął założenia głównych celów rozwoju społecznego i gospodarczego na XIV okres planu pięcioletniego (2021-2025).
http://www.xinhuanet.com/english/2020-10/29/c_139476451.htm
3 listopada. Rozpoczęły się połączone ćwiczenia morskie Malabar 2020 z udziałem Stanów Zjednoczonych, Indii, Japonii i po raz pierwszy także Australii. Były to manewry tzw. grupy QUAD (Quadrilateral Security Dialogue), która mogłaby stanowić wyzwanie dla ekspansjonistycznym zapędom Pekinu.
‘The Quad’ Kicks Off Malabar 2020 Exercise in Bay of Bengal
12 listopada. Biały Dom zakazuje inwestycji w USA firmom mającym powiązania z Chińską Armią Ludowo-Wyzwoleńczą.
15 listopada. Piętnaście państw z Azji i Pacyfiku, w tym Chiny, podpisują umowę o utworzeniu Regionalnego Kompleksowego Partnerstwa Gospodarczego (RCEP). Porozumienie zakłada eliminację ceł na ok. 90% grup produktowych w ciągu 20 lat. RCEP może sprawić, że firmy z USA będą mniej konkurencyjne na rynkach jego państw członkowskich.
https://rcepsec.org/legal-text/
https://asean.org/summary-regional-comprehensive-economic-partnership-agreement/
18 grudnia. Departament Handlu USA dodaje do swojej czarnej listy dziesiątki chińskich firm, w tym największego w kraju producenta chipów, Semiconductor Manufacturing International Corporation (SMIC).
30 grudnia. Komisja Europejska (KE) ogłasza zakończenie negocjacji kompleksowego porozumienia inwestycyjnego (CAI) z Chinami. Chiny zadeklarowały szersze otwarcie rynku dla inwestycji firm unijnych.
https://trade.ec.europa.eu/doclib/press/index.cfm?id=2237
2021 rok
Era Bidena
20 stycznia. Chiny nakładają sankcje na 28 amerykanów, głównie wysokich przedstawicieli administracji Donalda Trumpa.
https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/xwfw_665399/s2510_665401/t1847554.shtml
22 stycznia. Chiński rząd zatwierdził nowe prawo zwiększające uprawnienia chińskiej straży przybrzeżnej. Od 1 lutego formacja może używać broni wobec zagranicznych jednostek, jeżeli te, naruszą chińską suwerenność lub podważą jurysdykcję Chin.
Coast Guard Law
23 stycznia. Chińskie samoloty bojowe, w tym bombowce H-6K i cztery myśliwce J-16, przekroczyły przestrzeń powietrzną Tajwanu. Stany Zjednoczone z niepokojem odnotowują ciągłe próby zastraszenia przez ChRL swoich sąsiadów, w tym Tajwanu.
https://www.reuters.com/article/us-taiwan-china-security-idUSKBN29S0BK
https://www.state.gov/prc-military-pressure-against-taiwan-threatens-regional-peace-and-stability/
25 stycznia. Przewodniczący Xi Jinping wziął udział w Światowym Forum Ekonomicznym (WEF) w Davos. Ostrzegł, że „nowa zimna wojna” może stać się „gorąca” i należy jej unikać.
Przemówienie Xi Jinpinga w Davos
https://news.cgtn.com/news/2021-01-25/Full-text-Xi-Jinping-s-speech-at-the-virtual-Davos-Agenda-event-Xln4hwjO2Q/index.html
10 lutego. Joe Biden zapowiedział przegląd strategii wobec Chin. W Pentagonie, zostanie utworzona 15-osobowa grupa zadaniowa, która ma się tego podjąć.
https://www.whitehouse.gov/briefing-room/speeches-remarks/2021/02/10/remarks-by-president-biden-to-department-of-defense-personnel/
https://www.reuters.com/article/us-usa-biden-china-pentagon-idUSKBN2AA2JG
10 lutego. Pierwsza rozmowa telefoniczna Joe Bidena i Xi Jinpinga.
https://www.whitehouse.gov/briefing-room/statements-releases/2021/02/10/readout-of-president-joseph-r-biden-jr-call-with-president-xi-jinping-of-china/
https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/zxxx_662805/t1853684.shtml
18 lutego. Spotkanie formatu QUAD.
https://www.state.gov/secretary-blinkens-call-with-quad-ministers/
1 marca. Chiny przeprowadzają miesięczne ćwiczenia wojskowe na Morzu Południowochińskim.
https://www.globaltimes.cn/page/202102/1216821.shtml
3 marca. Przemówienie Sekretarza Stanu USA Antony’ego Blinkena ,,Polityka zagraniczna dla narodu amerykańskiego”
https://www.state.gov/a-foreign-policy-for-the-american-people/
3 marca. Tymczasowe Strategiczne Wytyczne Bezpieczeństwa Narodowego USA
https://www.whitehouse.gov/wp-content/uploads/2021/03/NSC-1v2.pdf
9 marca. Xi Jinping mówi, że chińskie wojsko „przygotowuje się do reagowania” w niestabilnych czasach.
https://www.scmp.com/news/china/military/article/3124733/xi-jinping-tells-chinas-military-be-prepared-respond-unstable
12 marca. Spotkanie przywódców formatu QUAD.
https://www.whitehouse.gov/briefing-room/statements-releases/2021/03/12/quad-leaders-joint-statement-the-spirit-of-the-quad/
https://www.whitehouse.gov/briefing-room/statements-releases/2021/03/12/fact-sheet-quad-summit/
Reakcja Chin na marcowe spotkanie Quad
12 marca. Federalna Komisja Komunikacji (Federal Communications Commission, FCC) uznała pięć chińskich firm: Huawei Technologies Co, ZTE Corp, Hytera Communications Corp, Hangzhou Hikvision Digital Technology Co oraz Dahua Technology Co za zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego.
https://www.fcc.gov/document/fcc-releases-list-equipment-services-pose-security-threat
https://www.reuters.com/article/usa-china-tech-idINKBN2B5022
16 marca. Stany Zjednoczone nałożyły sankcje na kolejnych 24 urzędników z Chin i Hongkongu.
https://www.state.gov/update-to-report-on-identification-of-foreign-persons-involved-in-the-erosion-of-the-obligations-of-china-under-the-joint-declaration-or-the-basic-law/
18 marca. Szczyt USA-Chiny w Anchorage (Alaska). Szef dyplomacji USA zarzucił Pekinowi próby podważenia globalnego porządku. Strona chińska oskarżyła Waszyngton o wywieranie presji na inne państwa.
https://www.state.gov/secretary-antony-j-blinken-national-security-advisor-jake-sullivan-chinese-director-of-the-office-of-the-central-commission-for-foreign-affairs-yang-jiechi-and-chinese-state-councilor-wang-yi-at-th/
28 marca. Na Tajwan przyleciał ambasador Stanów Zjednoczonych w Palau, John Hennessey-Niland, zostając tym samym pierwszym od 42 lat przedstawicielem dyplomacji amerykańskiej tej rangi odwiedzającym Formozę.
https://www.thejakartapost.com/news/2021/03/30/us-sends-ambassador-to-join-palau-president-on-taiwan-visit-.html
8 kwietnia. Departament Handlu Stanów Zjednoczonych dodaje siedem chińskich podmiotów do swojej gospodarczej czarnej listy.
https://www.reuters.com/article/us-usa-china-commerce-idUSKBN2BV1XU
8 kwietnia. Ustawa o strategicznej konkurencji z 2021 r. Ponadpartyjny dokumnet, opisujący zmobilizowanie wszystkich strategicznych, ekonomicznych i dyplomatycznych narzędzi USA dla strategii Indo-Pacyfiku, by stawić czoła wyzwaniom, jakie stawiają Chiny.
https://www.foreign.senate.gov/press/chair/release/chairman-menendez-announces-bipartisan-comprehensive-china-legislation
9 kwietnia. Raport wywiadu USA o zagrożeniach dla ich państwa. Chiny głównym zagrożeniem.
https://int.nyt.com/data/documenttools/annual-threat-assessment-report/5bd104278cd017bd/full.pdf
12 kwietnia. Rekordowa liczba chińskich samolotów wojskowych (25) przekroczyła strefę indentykacji obrony powietrznej Tajwanu.
https://www.bbc.com/news/world-asia-56728072
Warto obserwować/przeczytać:
https://www.cfr.org/timeline/us-relations-china
https://www.piie.com/blogs/trade-investment-policy-watch/trump-trade-war-china-date-guide
https://www.reuters.com/article/usa-china-consulate-timeline-idUSL2N2EU2KP
https://www.china-briefing.com/news/the-us-china-trade-war-a-timeline/
Raport Pawła Paszaka o amerykańskiej koncepcji Indo-Pacyfiku
USA-Chiny i wielka gra o Indo-Pacyfik
JEŻELI DOCENIASZ NASZĄ PRACĘ, DOŁĄCZ DO GRONA NASZYCH DARCZYŃCÓW!
Z otrzymanych funduszy sfinansujemy powstanie kolejnych publikacji.
Możliwość wsparcia to bezpośrednia wpłata na konto Instytutu Nowej Europy:
95 2530 0008 2090 1053 7214 0001 tytułem: „darowizna na cele statutowe”.
Comments are closed.